Ból pleców, zgaga, bezsenność w ciąży. Jak radzić sobie z ciążowymi dolegliwościami?
Każda kobieta przeżywa ciążę w inny sposób. Część przyszłych mam przez całe 9 miesięcy czuje się wprost kwitnąco, inne z kolei skarżą się na liczne ciążowe dolegliwości. Warto mieć świadomość, że mdłości, ból pleców, bezsenność czy zgaga to zupełnie naturalne objawy, które mają charakter przejściowy i najczęściej nie stanowią powodu do niepokoju. Większość z nich też bezpowrotnie mija najpóźniej krótko po narodzinach dziecka. Warto jednak wiedzieć, jak sobie z nimi radzić. Dzięki temu, nawet jeśli nie zaliczasz się do grona kobiet, które ciążę przechodzą „bezobjawowo”, będziesz mogła w pełni cieszyć się oczekiwaniem na przyjście na świat Twojego maluszka.
Spis treści:
Skąd się biorą ciążowe dolegliwości?
Ciąża to okres intensywnych zmian zachodzących w organizmie przyszłej mamy. Musi on nie tylko poradzić sobie z prawdziwą “burzą” hormonalną, umożliwiającą prawidłowy rozwój płodu, ale również zaadaptować się do fizycznych zmian zachodzących w ciele przyszłej mamy, związanych chociażby z powiększającą się macicą i zwiększonym obciążeniem organizmu. Większość ciążowych dolegliwości w pierwszym trymestrze spowodowana jest właśnie gwałtownymi zmianami w gospodarce hormonalnej kobiety, zwiększonym stężeniem gonadotropiny kosmówkowej, a następnie progesteronu. Z kolei drugi i trzeci trymestr to czas, kiedy najbardziej we znaki daje się rosnący brzuszek i związany z tym ucisk na inne narządy.
Na co najczęściej skarżą się przyszłe mamy? Wśród typowych ciążowych dolegliwości są:
- nudności i wymioty,
- ból pleców,
- zgaga,
- zaparcia,
- przewlekłe zmęczenie,
- wzmożona senność,
- obrzęki (zwłaszcza kończyn dolnych),
- bezsenność,
- problemy z koncentracją,
- brak apetytu,
- skurcze nóg.
Ciążowe nudności i wymioty
Mdłości to objaw, na który uskarża się zdecydowanie większość kobiet w początkowym okresie ciąży. Choć określa się je mianem “porannych”, niestety w wielu przypadkach pojawiają się one okresowo przez całą dobę. Z czego wynikają? Są one głównie efektem wysokiego stężenia gonadotropiny kosmówkowej w naszym organizmie.
Jak sobie z nimi radzić? Walka z ciążowymi mdłościami nie jest łatwa, ale istnieją różne sposoby na ich złagodzenie. To, który sprawdzi się w Twoim przypadku to kwestia bardzo indywidualna – warto więc wypróbować każdy z nich.
- Po przebudzeniu nie zrywaj się od razu z łóżka. Gwałtowna zmiana pozycji może wywołać szybki odruch wymiotny, dlatego warto chwilę dłużej zostać w łóżku. W tym czasie można zjeść niewielką przekąskę, np. kanapkę czy owoc, co również powinno złagodzić mdłości o poranku.
- Jedz często, ale mniejsze porcje. Lekkostrawne, niewielkie posiłki, spożywane regularnie co 2-3h zapobiegają uczuciu głodu, które zazwyczaj nasila mdłości i odruch wymiotny.
- Nie zapominaj o nawodnieniu! Przy mdłościach pomocna może okazać się woda z imbirem i dodatkiem cytryny lub ziołowe napary, np. z melisy czy mięty.
- Unikaj intensywnych zapachów. Niektóre aromaty (np. ryb czy mięsa) w kilka sekund mogą wywołać atak mdłości, nawet jeżeli wcześniej nie budziły w Tobie negatywnych odruchów.
Efekty w postaci złagodzenia mdłości zazwyczaj są odczuwalne dopiero po jakimś czasie, dlatego warto uzbroić się w cierpliwość. Jeżeli jednak wymioty w ciąży są na tyle silne, że uniemożliwiają Ci codzienne funkcjonowanie – koniecznie skontaktuj się z lekarzem ginekologiem lub położną.
Ból pleców w ciąży
Większość kobiet w zaawansowanej ciąży skarży się często na bóle pleców, zwłaszcza pod koniec dnia. Nie ma w tym nic zaskakującego – zwiększająca się masa ciała i już sporych rozmiarów brzuszek powoduje przesunięcie środka ciężkości, a w efekcie charakterystyczne wygięcie kręgosłupa, niezbędne dla ciężarnej do zachowania równowagi. Prowadzi to do zwiększonego ucisku na poszczególne kręgi, a w efekcie nawet silnych dolegliwości bólowych. Warto jednak wiedzieć, że ucisk macicy na poszczególne nerwy również może powodować tego typu bóle, nawet na wcześniejszych etapach ciąży.
Jak sobie radzić z bólem pleców w ciąży? Najlepiej stosować naturalne sposoby, takie jak:
- częste zmiany pozycji ciała (również w trakcie snu),
- noszenie wygodnego, płaskiego obuwia,
- regularne spacery,
- umiarkowaną aktywność fizyczną.
Jeżeli chodzi o ćwiczenia, w ciąży doskonale sprawdzają się łagodne ćwiczenia rozciągające, takie jak joga czy pilates. Dobrym pomysłem jest też korzystanie z takich akcesoriów jak duża piłka gimnastyczna (przyda się także przy łagodzeniu skurczów) lub wizyta na basenie. O ile nie występują przeciwwskazania medyczne, pływanie to doskonały sport dla przyszłej mamy.
Uporczywe pieczenie w przełyku, czyli zgaga w ciąży
Kolejna z listy dolegliwości, na które najczęściej skarżą się przyszłe mamy to zgaga. Występuje ona najczęściej w ostatnim trymestrze ciąży. Wtedy bowiem macica i znajdujący się w niej płód uciskają silnie na żołądek, powodując cofanie się jego zawartości do przełyku. Może się jednak równie dobrze pojawić we wcześniejszych tygodniach ciąży, gdy towarzyszą jej jeszcze mdłości i wymioty, razem z progesteronem oddziałujące niekorzystnie na zwieracz przełyku.
Jak walczyć z uporczywym pieczeniem w ciąży? Podstawą jest odpowiednia dieta. Warto zrezygnować z bogatych w tłuszcze, mocno przyprawionych i kwaśnych potraw, a także gazowanych napojów, które zwiększają ilość soku żołądkowego. Unikaj także spożywania jednorazowo dużych porcji, zwłaszcza na noc – przebywanie w pozycji leżącej z pełnym żołądkiem dodatkowo będzie bowiem nasilać zgagę. Ulgę może także przynieść picie siemienia lnianego i naparu z mięty lub zjedzenie garści migdałów (zobojętniają one pH soku żołądkowego). W ostateczności warto wypróbować dostępne w aptece preparaty na zgagę – pamiętaj jednak, by zawsze najpierw skonsultować ich stosowanie z lekarzem prowadzącym Twoją ciążę!
Zaparcia w ciąży
Zaparcia w ciąży są najczęściej efektem działania progesteronu. Spowalnia on perystaltykę jelit, co przekłada się na trudności w oddawaniu stolca, zwłaszcza w połączeniu z uciskiem rosnącej macicy na jelita. Jak z nimi walczyć? Przede wszystkim pić odpowiednią ilość płynów, a także zadbać o odpowiednią ilość błonnika w diecie. Ruch również korzystnie wpływa na prawidłową pracę jelit. Pamiętaj więc o regularnych spacerach czy łagodnych ćwiczeniach fizycznych. Pomocne może być także spożywanie produktów zawierających dobroczynne bakterie, takich jak jogurty czy kefiry.