Zdrowe powietrze w domu – jak to osiągnąć? 3 skuteczne sposoby

W związku z nadchodzącym sezonem grzewczym, niosącym ze sobą zwiększone zanieczyszczenie powietrza, coraz więcej osób zaczyna odczuwać ich negatywne skutki: nasilone objawy alergii, katar czy kaszel, występujące nawet o osób, które pozornie nie są uczulone. Dlatego też zasadne zdają się pytania jak dbać o czyste powietrze w domu i jak bronić się przed smogiem? Postaramy się odpowiedzieć na nie w poniższym artykule.

Smog w Polsce

Aby zrozumieć lepiej istotę czystego powietrza w domu, najpierw kilka faktów o smogu.

• Smog, to mieszanina wielu związków chemicznych, powstających w wyniku działalności człowieka, jak również naturalnie, która w połączeniu z niekorzystnymi warunkami przyrodniczymi, tworzy charakterystyczną szarą mgłę, zalegającą nad miastem.
• Do najważniejszych składników smogu zaliczamy pyły zawieszone (PM 1, PM 2,5, PM 10), benzen, benzopiren, formaldehyd, tlenek siarki, tlenek węgla, tlenek azotu, ozon oraz metale ciężkie (kadm, nikiel czy arsen)
• Smog w Polsce występuje niemal przez cały rok, w chłodnych miesiącach przyjmując postać tzw. smogu londyńskiego, w cieplejszych smogu Los Angeles.
• Za najważniejszą z przyczyn powstawania smogu londyńskiego wymienia się tzw. niską emisją, czyli gazy i pyły, powstające przy spalaniu paliw kopalnych, emitowane do atmosfery przez piece i kotły, których kominy są na wysokości mniejszej niż 40 m nad ziemią. Sytuacji nie poprawia również przemysł i gospodarka oparte na energii węglowej. Smog Los Angeles z jest z kolei mieszanką tlenków węgla, azotu oraz węglowodorów, emitowanych wraz ze spalinami pojazdów silnikowych.
• Wg danych Greenpeace, 36 spośród 50 europejskich miast o największym stężeniu pyłów PM 2,5 w powietrzu znalazło się w Polsce
• Najgorzej sytuacja wygląda w południowej części Polski, to tu najczęściej dochodzi do przekroczenia norm jakości powietrza.
• Smog w Polsce wywołuje szereg chorób i schorzeń, głównie układu krążeniowego i oddechowego, ale także nowotwory płuc, pęcherza moczowego, alergie, astmy, przyczyniając się również do demencji czy rozwoju choroby Alzheimera. Szacuje się, iż co roku z powodu chorób wywołanych smogiem w Polsce umiera ok. 48 tys. osób.

Co wpływa na jakość powietrza w pomieszczeniu?

Czyste i zdrowe powietrze w domu to jednak nie tylko powietrze pozbawione zanieczyszczeń, ale także takie o odpowiedniej temperaturze i wilgotności. Optymalna wartość temperatury to 21-22°C. W sypialni poleca się nawet, aby było nieco chłodniej – 18-19°C. W takich warunkach najmniej odczuwa się zmęczenie, a umysł staje się bardziej kreatywny. W utrzymaniu odpowiedniej temperatury mogą być chociażby termostaty grzejników czy regulatory pokojowe. Pomieszczenia, w których przebywamy powinny być również odpowiednio wilgotne. W utrzymaniu odpowiedniej wilgotności w pokoju pomoże nawilżacz powietrza, popularne są też rozwiązania 2w1 czyli oczyszczacz wraz z funkcją nawilżania. W rankingu oczyszczaczy Wybierzoczyszczacz oczyszczacze Sharp  https://wybierzoczyszczacz.pl/oczyszczacze-powietrza/sharp/ plasują się wysoko, obecnie model KC-A60EUW zajmuje 6 miejsce, zaś model KC-F32EUW.

Za optymalną wartość przyjmuje się tu 40-60%. Zbyt niska wilgotność prowadzi do przesuszenia skóry i włosów, zaczerwienienia oczu czy problemów ze snem. Ponadto powoduje, iż w powietrzu gromadzi się większa ilość kurzu, a to na pewno nie służy alergikom. Suche powietrze sprzyja również podatności na infekcje. Zbyt duża wilgotność prowadzi z kolei do rozwoju pleśni, bakterii i grzybów. Osoby narażone na ich oddziaływanie mogą cierpieć z powodu chorób układu oddechowego i osłabionej odporności.

O odpowiednią wilgotność zadbać można poprzez wieszanie ceramicznego nawilżacza lub ręcznika na kaloryferze. Wiele osób stawia również miski z wodą obok grzejników. Domowe sposoby mają swoich zwolenników. Niestety jednak ich skuteczność jest niewielka. Dlatego też poleca się skorzystanie z elektrycznego nawilżacza powietrza. Nawilżacz ewaporacyjny pozwala na prawidłowe i higienie nawilżanie, bez obaw o rozwój bakterii czy pleśni.

Monitorowanie jakości powietrza

Wietrzenie mieszkań nie zważywszy na warunki atmosferyczne jest dość popularną praktyką. Cyrkulacja powietrza jest bowiem jak najbardziej wskazana. Czasami jednak wietrząc mieszkanie możemy sobie bardziej zaszkodzić, aniżeli pomóc. Kiedy w takim razie wietrzyć, a kiedy nie wietrzyć? Najlepiej monitorować aktualną jakość powietrza. Informacje te dostępne są na stronie Generalnego Inspektoratu Ochrony Środowiska lub za pomocą specjalnych aplikacji. Jeżeli już zdecydujemy się na przewietrzenie mieszkania, pamiętajmy, iż najlepsze efekty przynosi krótkie, acz intensywne wietrzenie – otwarcie okien na oścież przez kilka – kilkanaście minut.

Oczyszczacze powietrza

Znacznie pewniejszym rozwiązaniem będzie jednak zakup oczyszczacza powietrza. Urządzenie to również wymusza cyrkulację powietrza w pomieszczeniu, mając za zadanie wymienić je na czyste i zdrowe. Oczyszczacze powietrze wyposażone są w zestaw filtrów o skuteczności od 95 do nawet 99,995%, które bez problemu zatrzymują wszelkie zanieczyszczenia. Filtr HEPA posiada posiada oczyszczacz powietrza Xiaomi Air Purifier 2h https://wybierzoczyszczacz.pl/oczyszczacze-powietrza/xiaomi/air-purifier-2h/ zatrzymujący nie tylko smog, ale też nieprzyjemne zapachy i szkodliwe gazy.

Jaki oczyszczacz wybrać?

Przede wszystkim dostosowany do powierzchni, a najlepiej kubatury pomieszczenia. W tym celu najlepiej obliczyć objętość pokoju lub całego mieszkania, a następnie porównać ją ze współczynnikiem CADR. CADR (z ang. Clean Air Delivery Rate) to parametr podawany przez producentów oczyszczaczy, określający ilość powietrza ilość powietrza, jaka zostanie przefiltrowana w ciągu godziny. Przyjmuje się, iż optymalnie oczyszczacz powinien przefiltrować powietrze 3 razy w ciągu godziny. Dlatego też przykładowo jeśli mamy pokój o wielkości 20m2 i wysokości 2,5m, jego objętość wynosić będzie 50m3. Optymalny dla takiej przestrzeni współczynnik CADR to minimum 150-160 m3/h. Kolejną rzeczą, na którą warto zwrócić uwagę przy zakupie jest tryb automatyczny. Dobrze skonfigurowany, skorelowany z normami UE lub WHO (te są nawet bardziej restrykcyjne) pozwala cieszyć się czystym powietrzem, bez zaprzątania sobie głowy koniecznymi ustawieniami.

Bardzo ważne są również filtry. Podstawowym zestawem, który zapewnia wspomnianą wyżej skuteczność, sięgającą nawet 99,995% jest filtr HEPA + węglowy. Ten pierwszy ma za zadanie wyłapywać wszelkie cząstki stałe zanieczyszczeń, zatrzymując skutecznie pyłki roślin, pyły zawieszone PM1, PM2,5, PM10, benzopiren, kurz, bakterie, czy wirusy.

Drugi jest nieoceniony w walce z zanieczyszczeniami gazowymi, np. lotnymi związkami organicznymi czy dymem papierosowym. Niektórzy producenci kuszą użytkowników dodatkowymi funkcjami, jak jonizacja, nawilżanie czy lampy UV. Należy jednak pamiętać, iż atrybuty te, choć wygodne i pomocne (np. dla alergików), nie zwiększają skuteczności oczyszczania. Dlatego też powinny być stosowane wyłącznie wraz z tradycyjnym filtrowaniem (filtr HEPA, węglowy i ew. wstępny)

A może rekuperacja?

Rekuperacja czyli wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła to rozwiązanie systemowe, które pozytywnie wpłynie na mikroklimat w pomieszczeniu. Powietrze, które jest pobierane z zewnątrz, przechodzi przez wymiennik. Tam ogrzewa się i oczyszcza, by po oczyszczeniu trafić do pomieszczeń. Zużyte powietrze jest natomiast usuwane na zewnątrz, dlatego też rekuperacja to dobry sposób na pozbycie się kurzu, alergenów czy dwutlenku węgla. Pozwala ograniczyć zużycie energii, co z ekologicznego punktu widzenia jest niezwykle istotne. Częściowo może również chronić przed smogiem. Pamiętajmy jednak, iż nie zastąpi w żaden sposób oczyszczacza powietrza. Ponadto, rekuperacja wymaga przeprojektowania i wymiany instalacji, co wiąże się z kosztami i uciążliwym remontem domu.

Jak osiągnąć czyste i zdrowe powietrze?

Czyste powietrze w domu ma kolosalne znaczenie dla dobrego zdrowia i samopoczucia. Dbając o nie, chronimy siebie i swoich bliskich przed wieloma rakotwórczymi i alergennymi substancjami. Co ważne, troska o czyste powietrze nie wymaga od nas zbyt dużego nakładu sił czy pieniędzy. Najtańsze oczyszczacze oraz nawilżacze powietrza dostępne są na rynku za około 300 zł. Warto więc przeanalizować swoje potrzeby, a następnie poszukać urządzeń, odpowiadających naszym preferencjom.