USG Piersi – Profilaktyka raka piersi
Spis treści:
Rak piersi stanowi poważne zagrożenie dla każdej kobiety, dlatego tak ważne jest wykonywanie badań profilaktycznych, które pozwolą na wczesne wykrycie raka i umożliwią jego wyleczenie.
Rak piersi
Nowotwór piersi to najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet. Stanowi on około 23% wszystkich zachorowań wśród nowotworów, a do tego jest w czołówce pod względem śmiertelności – odpowiada za 14% zgonów. Według szacunków, w Polsce o raku piersi co roku dowiaduje się nawet 18-20 tys. kobiet.
W początkowym stadium rak piersi nie objawia się w żaden sposób, ale wcześnie wykryty jest uleczalny. Z tego względu tak ważne są podstawowe badania profilaktyczne dla kobiet. Niezwykle pomocne w profilaktyce raka piersi są również badania palpacyjne piersi – można je wykonać w domu i w gabinecie lekarskim.
Objawy raka piersi
Niepokojące zmiany, które zauważymy pomiędzy badaniami USG, a które jak najszybciej trzeba zgłosić do lekarza to:
- zgrubienia i guzki wyczuwalne palcami,
- wyciek krwi lub innej substancji z brodawki sutkowej,
- ból piersi nieznanego pochodzenia,
- ciągła bolesność piersi,
- powiększenie pachowych węzłów chłonnych,
- nagła zmiana w wyglądzie piersi – mogą to być zmiany wielkości lub kształtu piersi, lub wyglądu skóry. Również zmiana otoczki wokół brodawki może być sygnałem, że dzieje się coś niedobrego.
Profilaktyczne badania w celu wykrycia raka piersi
W celu wczesnego wykrywania raka piersi stosuje się różne badania: samobadanie piersi, badanie lekarskie przy każdej wizycie u ginekologa, mammografia, ultrasonografia piersi (USG piersi) oraz w ramach profilaktyki – uczestnictwo w Programie Wczesnego Wykrywania Raka Piersi.
Jak wykonać samobadanie piersi?
Samobadanie piersi jest niezwykle ważne w procesie wczesnego wykrywania raka piersi. Piersi powinny być badane regularnie, co miesiąc. U kobiet miesiączkujących powinno odbywać się pomiędzy 7 a 10 dniem cyklu miesiączkowego, a w przypadku kobiet niemiesiączkujących raz w miesiącu. Badanie piersi w domowym zaciszu powinno składać się z dwóch etapów: oglądania stanu piersi i palpacji, czyli badania dotykowego. Jeśli podczas oglądania stan piersi zauważymy któryś z powyższych objawów, niezwłocznie należy udać się do lekarza. Badanie dotykowe należy przeprowadzić na namydlonym ciele, delikatnie przesuwając opuszki palców (nie zakończenia palców), lekko uciskając pierś. Samobadanie polega na głaskaniu piersi z delikatnym uciskiem, który etapowo jest wzmacniany. Wykonujemy ruchy od góry w dół, okrężne oraz od boku do centrum i odwrotnie.
Należy pamiętać, że w przypadku wykrycia jakichkolwiek zmian i nieprawidłowości, niezwłocznie należy wykonać badanie USG.
Mammografia
Mammografia to badanie proste i bezbolesne, polegające na prześwietleniu piersi promieniami rentgenowskimi.
Czułość mammografii w wykrywaniu zmian nowotworowych sięga 85% i jest uzależniona od kilku czynników, np. od budowy piersi – mniejsza skuteczność jest odnotowana w przypadku piersi gruczołowych, o dużej gęstości, typowej dla kobiet młodszych, a większa u kobiet starszych z biustem, gdzie dominuje tkanka tłuszczowa.
Badanie USG piersi
Mammografia to jedyne badanie, którego wykonywanie ma potwierdzony wpływ na zmniejszenie liczny zgonów z powodu raka piersi. Aczkolwiek, mammografia nie wykrywa każdej, najmniejszej zmiany, natomiast USG umożliwia odróżnienie złośliwej zmiany od łagodnych torbieli oraz pozwala na bardziej precyzyjną ocenę wielkości i granic zmian ogniskowych.
W związku z tym, w przypadku młodych kobiet (poniżej 35 roku życia) zalecane jest wykonywanie badania USG piersi. Jednym ze wskazań do wykonania USG piersi jest także obciążenie genetyczne. Każda kobieta, która rozpoczęła życie seksualne, powinna wykonywać takie badanie regularnie.
Warto wiedzieć, że nie ma żadnych przeciwwskazań do wykonania USG piersi, gdyż do jego przeprowadzenia używane są bezpieczne fale ultradźwiękowe. USG jest bezpiecznym badaniem nawet dla kobiet karmiących piersią i kobiet w ciąży. Ultradźwięki stosowane podczas badania są niesłyszalne dla ludzkiego ucha i całkowicie obojętne dla zdrowia.
Kiedy jeszcze można wykonać USG piersi?
Badania USG wykonywane są także w poniższych sytuacjach:
- przy podejrzeniu ropnia piersi,
- przy podejrzeniu torbieli mlecznej u kobiet karmiących piersią,
- po urazach w obrębie piersi, np. w celu wykrycia krwiaka,
- przed planowaną operacją modyfikującą biust oraz po niej w ramach badań kontrolnych,
- jeśli pacjentka nie może być poddana mammografii, gdyż nie może być narażona na promieniowanie rentgenowskie,
- u pacjentek z implantami silikonowymi, które uniemożliwiają uwidocznienie tkanki piersi w MRTG,
- jeśli mammografia wykazała alarmujące zmiany.
Jak przygotować się na badanie USG piersi?
Badanie USG piersi nie wymaga specjalnego przygotowania, ważne, aby przeprowadzić je w pierwszej połowie cyklu miesiączkowego – najlepiej pomiędzy 1. a 10. dniem cyklu miesiączkowego. Najlepiej pójść na wizytę w dwuczęściowym ubraniu, które umożliwi rozebranie się od pasa w górę. Przed badaniem odradzane jest używanie dezodorantu, talku, balsamu oraz kremu.
Lekarz przeprowadzający badanie USG piersi może zadać kilka pytań, więc warto przygotować sobie odpowiedzi. Mogą paść pytania o:
- datę ostatniej miesiączki,
- występowania w rodzinie przypadków nowotworu piersi, jajnika lub prostaty,
- choroby przewlekłe,
- przyjmowanie leków hormonalnych,
- ewentualne przebyte operacje piersi (blizny mogą zniekształcić wynik badania),
- ostatni poród i karmienie piersią,
- przebyte wcześniej badania piersi.
Co więcej, na wizytę należy przynieść wyniki poprzedniej mammografii i badań USG.
Jak przebiega USG piersi?
Przebieg USG piersi jest całkowicie bezbolesny. Badanie ultrasonograficzne piersi jest badaniem nieinwazyjnym, w trakcie którego pacjentka kładzie się na wznak na kozetce, zakładając ręce za głowę. Lekarz nakłada na skórę na biuście i w okolicach specjalny żel, który poprawia przepuszczanie ultradźwięków, a także ułatwiający przesuwanie głowicy. Osoba przeprowadzająca badanie wodzi głowicą po piersiach, lekko dociskając ją pod różnymi kątami, tak aby uzyskać jak najlepszy obraz. W trakcie przesuwania głowicy lekarz widzi, jaka jest budowa piersi, jej stan i czy widoczne są jakieś zmiany. Przy okazji wykonywane jest także badanie dopplerowskie, które umożliwia ocenę przepływu krwi, jego kierunek i prędkość w naczyniach piersi.
Na końcu badane są doły pachowe, w celu oceny węzłów chłonnych. Uciskanie może powodować dyskomfort, o którym należy poinformować lekarza. USG sutka trwa 15 minut, a wyniki przeprowadzonego badania otrzymujemy od razu po jego zakończeniu.
Jaka jest cena USG piersi?
Cena badania zależna jest od tego, w jakim mieście chcesz zrobić USG piersi. Ceny badań w placówkach prywatnych zaczynają się od 170 zł. W przypadku, gdy posiadamy skierowanie od lekarza, możemy skorzystać z badania bezpłatnie, gdyż jest ono refundowane przez NFZ.
Biopsja piersi
Biopsja piersi wykonywana jest w przypadku gdy mammografia lub USG piersi wykazały nieprawidłowości.
Biopsja jest zaawansowanym badaniem, podczas którego pobierane są komórki lub fragment tkanki z gruczołu piersiowego do badania histopatologicznego. Wykonanie biopsji piersi pod kontrolą USG pozwala na przeprowadzenie zabiegu z większą precyzją, co zmniejsza ryzyko, że zabieg będzie trzeba powtórzyć.
Badanie USG piersi – podsumowanie
Regularne wykonywanie badań obrazowych w obrębie biustu sprawia, że ryzyko zachorowania na raka piersi będzie znacznie zredukowane, a wykrycie zmian we wczesnym stadium powoli na całkowite wyzdrowienie.
Podczas badania ultrasonograficznego piersi wykrywane są nie tylko zmiany nowotworowe, ale również zmiany o charakterze torbielowatym, mastopatie, brodawczaki, dysplazja sutka czy gruczolakowłókniaki.