Uczenie się języków w dorosłym wieku wpływa na nasz mózg – twierdzą naukowcy. Tylko jak to robić?

Fot. Freepik

Nauka języków w dorosłym wieku nadal ma sens

Jak wynika z badania przeprowadzonego przez naukowców między innymi z Boston College i Harvardu, nasza zdolność do nauki języków obcych zaczyna spadać około 18. roku życia. Opanowanie języka na poziomie native speakera w wieku dorosłym nie jest jednak niemożliwe. Badacze analizując wyniki ankiet ponad 669 tysięcy osób, zauważyli, że przy częstej ekspozycji na język i regularnej praktyce, dorośli uczniowie kompensują pewne deficyty wynikające z późnego wieku rozpoczęcia nauki, na przykład malejącej neuroplastyczności mózgu.
Z kolei naukowcy z Uniwersytetu Edynburskiego, którzy badali pacjentów cierpiących na choroby poznawcze, zauważyli, że u osób  dwujęzycznych demencja rozwija się średnio o cztery i pół roku później niż u osób znających tylko jeden język. Uczenie się drugiego języka nawet w późnym wieku „zmusza” do pracy różne obszary mózgu, przekładając się na poprawę funkcji poznawczych.

Jak uczyć się języków, pracując na etacie?

Eksperci językowi z platformy edukacyjnej Preply zgadzają się, że naukę nowego języka można rozpocząć w dowolnym momencie życia. Jak jednak zauważają w rozmowach z ich dorosłymi uczniami, pracując na etacie, nie mamy tyle czasu na naukę, co dzieci czy nastolatkowie. Tymczasem osiągnięcie biegłości komunikacyjnej w przypadku prostszych języków (np. angielskiego) zajmuje około 600 godzin, a tych bardziej złożonych (np. rosyjskiego czy hindi) – 1100 godzin.

Może się wydawać, że to dużo, ale pamiętajmy, że jesteśmy w stanie prowadzić konwersacje w danym języku i radzić sobie w większości codziennych sytuacji na długo przed osiągnięciem biegłości zawodowej. Każdy jest w stanie zauważyć szybkie postępy przy wykorzystaniu odpowiednich technik” – zauważa Sylvia Johnson, ekspert ds. umiejętności językowych i międzykulturowych w Preply.

Najważniejsze są wyznaczone cele

Jak zorganizować taką naukę? Specjaliści z Preply, z myślą właśnie o dorosłych uczniach, opracowali zbiór wskazówek, jak skutecznie łączyć naukę języków z zawodowymi obowiązkami. Pierwszą z nich jest wyznaczanie realistycznych celów.

Określanie celów pozwala podzielić naszą podróż na łatwe do opanowania części, pomaga utrzymać motywację i zachować progres. Jest szczególnie ważne w przypadku zapracowanych osób, które muszą mądrze gospodarować ograniczonym czasem” – dodaje Sylvia Johnson.

Preply proponuje tu metodę SMART (akronim od angielskich słów oznaczających konkretny, wymierny, osiągalny, istotny i określony w czasie).

W procesie nauki języków ważne jest stawianie sobie celów, które:

● Są jasne i konkretne, np. poprawa umiejętności mówienia.
● Można zmierzyć, np. opanowanie danej liczby słówek.
● Są możliwe do osiągnięcia przy naszym trybie życia.
● Składają się z wielu mniejszych celów.
● Są określone w konkretnych ramach czasowych.

Cztery godziny w tygodniu i dwa dni odpoczynku

Preply radzi, aby szukać sposobów na przekształcanie w naukę swoich codziennych zajęć. Zwiększamy wówczas czas poświęcony na obcowanie z językiem oraz ekspozycję na język w jego różnych formach. Przykładem może tu być wybieranie filmów i seriali bez napisów czy z oryginalną ścieżką językową. Pomocne jest też noszenie przy sobie notatnika i zapisywanie każdego nowego słowa, na jakie trafiliśmy w ciągu dnia. Eksperci zaproponowali również plan nauki języka, który przetestowali na swoich dorosłych uczniach. Plan zakłada, aby poświęcić dwie godziny w tygodniu na lekcje języka, 20 minut w tygodniu na ćwiczenie słownictwa (np. podczas przerwy obiadowej),
40 minut na czytanie wiadomości w języku obcym i godzinę na oglądanie seriali czy filmów. Przy takim rozłożeniu nauki mamy styczność z językiem przez pięć dni w tygodniu, a dwa dni pozostawiamy na odpoczynek dla mózgu. Jak jednak podkreślają autorzy wskazówek, w przypadku osób dorosłych najskuteczniejszym i najszybszym sposobem na opanowanie języka obcego, są dedykowane kursy językowe. To one powinny być podstawą naszego planu nauki, do którego dodajemy kolejne „cegiełki’ w postaci oglądania seriali czy wieczornej prasówki. Coraz więcej firm w Polsce oferuje lub dofinansowuje takie kursy językowe dla swoich pracowników. Jak wynika z badania przeprowadzonego przez Deloitte, szkolenia językowe to jeden z najbardziej pożądanych benefitów wśród polskich pracowników.