Tyrozyna – co to jest i jaką pełni funkcję w organizmie?

Tyrozyna to aminokwas, który odgrywa kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu. Choć należy do grupy aminokwasów endogennych, czyli takich, których nie musimy dostarczać wraz z pożywieniem, jego obecność ma ogromne znaczenie dla wielu procesów biochemicznych. Czym dokładnie jest tyrozyna i jakie pełni funkcje w organizmie?

Tyrozyna – co to jest?

Tyrozyna (L-tyrozyna) to jeden z najważniejszych dla organizmu człowieka aminokwasów białkowych, który należy do podstawowych budulców. Jest to aminokwas endogenny, co oznacza, że nasz organizm jest w stanie samodzielnie wytworzyć go z innego aminokwasu – fenyloalaniny. Choć nie musimy dostarczać tyrozyny wraz z pożywieniem, jej odpowiedni poziom jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania.

Właściwości tyrozyny

Obecność tyrozyny jest kluczowa dla wielu procesów fizjologicznych zachodzących w organizmie. Przede wszystkim jest prekursorem dla kilku istotnych związków chemicznych, jak:

• neuroprzekaźniki – tyrozyna odpowiada za syntezę dopaminy, noradrenaliny i adrenaliny – substancji, które wpływają na poziom energii, motywację, nastrój i koncentrację;
• hormony tarczycy – z tyrozyny powstają tyroksyna (T4) i trijodotyronina (T3), które regulują metabolizm;
• melanina – pigment odpowiedzialny za kolor skóry, włosów i oczu.

Tyrozyna pośrednio wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego, gospodarkę hormonalną oraz stan skóry. Jest szczególnie istotna w sytuacjach zwiększonego wysiłku fizycznego i umysłowego – wspiera koncentrację, wpływa na zdolność radzenia sobie ze stresem oraz poprawia nastrój. Jej niedobór może przyczyniać się do rozwoju zaburzeń w funkcjonowaniu tarczycy, rozwoju stanów depresyjnych, a także może wywoływać zmęczenie, osłabienie i obniżony poziom energii.

W jakich produktach znajdziemy tyrozynę?

Mimo że organizm sam potrafi produkować tyrozynę, jej prekursor, fenyloalanina, musi być dostarczany z pożywieniem. Tyrozyna występuje w wielu produktach spożywczych, szczególnie tych bogatych w białko. Do najlepszych źródeł tyrozyny należą:

• produkty pochodzenia zwierzęcego – mięso, ryby, jaja, produkty mleczne;
• produkty roślinne – rośliny strączkowe, nasiona, orzechy, kakao, awokado, banany.

Odpowiednio zbilansowana dieta, bogata w różne źródła białka, zapewnia wystarczającą ilość tyrozyny, dzięki czemu jej suplementacja nie jest konieczna.

Tyrozyna a fenyloketonuria (PKU)

Jednym z przypadków, kiedy tyrozyna nie może być naturalnie wytwarzana, jest fenyloketonuria, czyli PKU. Jest to wrodzona choroba metaboliczna, w której organizm nie jest w stanie przekształcić fenyloalaniny w tyrozynę z powodu niedoboru lub braku enzymu o nazwie hydroksylaza fenyloalaninowa. W konsekwencji fenyloalanina gromadzi się we krwi w toksycznych ilościach, a poziom tyrozyny pozostaje zbyt niski, co może prowadzić do poważnych problemów neurologicznych. Więcej informacji na temat tyrozyny i fenyloketonurii znajdziesz na stronie: https://www.vitapku.pl/zdrowie-i-zywienie/tyrozyna-fenyloketonuria.

Leczenie PKU polega przede wszystkim na utrzymywaniu ścisłej diety niskofenyloalaninowej z jednoczesną suplementacją L-tyrozyny w postaci specjalistycznych preparatów, uzupełniającą niedobory i zapewniającą prawidłowy rozwój i funkcjonowanie organizmu. Fenyloketonuria diagnozowana jest w Polsce w pierwszych dniach życia dziecka, co pozwala na wczesne wdrożenie leczenia i zapobieganie poważnym konsekwencjom zdrowotnym.

Zarówno w przypadku chorób metabolicznych, jak i u osób zdrowych, tyrozyna pozostaje istotnym elementem wpływającym na równowagę neurochemiczną, poziom hormonów i codzienne funkcjonowanie. Dbanie o odpowiedni poziom tyrozyny – poprzez dietę lub, jeśli to konieczne, suplementację – może przynieść wymierne korzyści, zwłaszcza w okresach wzmożonego stresu, napięcia lub intensywnego wysiłku psychicznego.

Artykuł sponsorowany