Szerszeń azjatycki – czy 'szerszeń morderca’ stanowi zagrożenie dla człowieka?

Jednakże, czy „szerszeń morderca” jest naprawdę tak niebezpieczny, jakby się mogło wydawać na pierwszy rzut oka? Czy powinniśmy się go obawiać? I jak wygląda ten owad, który zyskał tak złą reputację? Niniejszy artykuł ma na celu zrozumienie tych kwestii. W tym artykule przyjrzymy się bliżej szerszeniowi azjatyckiemu – zbadamy, jak wygląda i jakie są skutki jego użądlenia. Spróbujemy też ocenić, jakie realne zagrożenie niesie dla człowieka. 

Czy w Polsce jest szerszeń azjatycki?

Szerszeń azjatycki, zwany naukowo Vespa mandarinia, to największy gatunek szerszenia na świecie, pochodzący z Azji. Jego naturalny zasięg występowania obejmuje Chiny, Japonię, Koreę, Indię, Nepali, a nawet część Rosji. W ostatnich latach zanotowano jednak jego obecność również w Europie w tym we Francji i w Wielkiej Brytanii oraz w Ameryce Północnej, co wzbudziło obawy o potencjalne konsekwencje dla lokalnej fauny i człowieka. Szerszeń azjatycki charakteryzuje się imponującymi rozmiarami – dorosłe robotnice osiągają długość od 2,7 do 3,5 cm, podczas gdy królowe mogą dorastać do 5,5 cm. Jego ciało pokryte jest jasnożółtymi i czarnymi pasami, a głowa ma charakterystyczne, pomarańczowe ubarwienie. Szczególnie wyróżniają się duże żuwaczki, które używane są do zdobycia pokarmu i obrony.

Co do zachowań, szerszeń azjatycki jest owadem o zwyczajach dziennych. Największą aktywność obserwuje się w ciepłych miesiącach, od wiosny do jesieni. W tym okresie szuka pożywienia, które stanowią głównie inne owady, w tym pszczół, które nierzadko stają się ofiarami masowych ataków. Szerszeń azjatycki preferuje miejsca zalesione i górskie, gdzie buduje swoje gniazda pod ziemią. Nie jest on z natury agresywny wobec człowieka, chyba że poczuje się zagrożony lub jego gniazdo zostanie zaatakowane. W takim wypadku może stać się bardzo agresywny i skierować swoje potężne żądło przeciwko potencjalnemu intruzowi.

Skąd się biorą pluskwy w domu? Oto 3 najczęstsze przyczyny

Czy ugryzienie szerszenia azjatyckiego zabija?

Użądlenie szerszenia azjatyckiego, podobnie jak użądlenie innych owadów żądlących, powoduje wprowadzenie do organizmu jadu, który wywołuje reakcje zarówno lokalne, jak i ogólne. W przypadku szerszenia azjatyckiego, biorąc pod uwagę jego rozmiary, ilość dostarczanego jadu jest znacznie większa, co potęguje efekt użądlenia. Biologicznie rzecz ujmując, gdy szerszeń użądli, jego żądło wprowadza do ciała ofiary jad. Ten jad zawiera różne składniki, w tym substancje, które niszczą komórki, zwalczają układ odpornościowy i wywołują ból. Medycznie rzecz biorąc, typowe objawy użądlenia szerszenia azjatyckiego obejmują ostry ból w miejscu użądlenia, zaczerwienienie, obrzęk i pieczenie. Wielu ludzi porównuje ból po użądleniu do uczucia, jakby ktoś wbił gorący gwóźdź w ich skórę. Najczęściej te objawy ustępują po kilku godzinach lub dniach. Mogą jednak wystąpić poważniejsze reakcje alergiczne, takie jak pokrzywka, problemy z oddychaniem, a nawet anafilaksja, która jest stanem zagrożenia życia. W takich przypadkach konieczna jest natychmiastowa pomoc medyczna.

W skrajnych przypadkach, szczególnie jeśli osoba zostanie użądlona wielokrotnie, jad szerszenia azjatyckiego może wywołać zatrucie, które manifestuje się bólami brzucha, biegunką, dreszczami, gorączką, a nawet utratą przytomności. Takie sytuacje są rzadkie, ale wymagają natychmiastowej interwencji medycznej. Warto podkreślić, że choć jedno użądlenie szerszenia azjatyckiego jest zwykle niegroźne dla zdrowej osoby dorosłej, to osoby uczulone, dzieci, osoby starsze i te z poważnymi problemami zdrowotnymi są szczególnie narażone na poważne konsekwencje zdrowotne.

Czy „Szerszeń Morderca” Jest Niebezpieczny Dla Człowieka?

Pomimo swojej groźnej reputacji i potężnego żądła, szerszeń azjatycki nie jest z natury agresywny wobec ludzi. Tak jak wiele innych owadów żądlących, szerszeń azjatycki zazwyczaj użądli tylko wtedy, kiedy czuje się zagrożony, czy to przez bezpośredni atak, czy przez zbyt bliskie zbliżenie do jego gniazda. Porównując szersznia azjatyckiego do innych owadów żądlących, takich jak pszczoły, osy i lokalne gatunki szerszeni, jest on zdecydowanie większy i może dostarczyć większą dawkę jadu. Co więcej, jego jad jest potężniejszy, a jego żądło dłuższe i zdolne do przebicia większości rodzajów odzieży. Jednak to nie oznacza, że jest bardziej skłonny do ataku – tak naprawdę jest mniej agresywny niż wiele lokalnych gatunków os i szerszeni. Statystyki na temat zgłoszeń o użądleniach i związanych z nimi powikłań mogą być trudne do zebrania i interpretacji, szczególnie biorąc pod uwagę różnorodność odpowiedzi organizmu na użądlenie. Jednak na podstawie dostępnych danych można stwierdzić, że większość użądleń jest niegroźna i powoduje tylko lokalne objawy. Zgony spowodowane użądleniem szerszenia azjatyckiego są stosunkowo rzadkie i zazwyczaj wynikają z alergicznej reakcji na jad, a nie z samego użądlenia.

Co robić, gdy szerszeń wleci do domu?

Do tej pory nie odnotowano przypadków występowania szerszenia azjatyckiego w Polsce, ale  warto znać procedury postępowania, gdyby jakiś owad, taki jak szerszeń czy osa, wleciał do domu. Jeżeli tak się stanie, najważniejsze jest zachowanie spokoju. Owady te są zazwyczaj agresywne tylko wtedy, gdy czują się zagrożone, więc gwałtowne ruchy lub próby uderzenia owada mogą tylko zwiększyć prawdopodobieństwo użądlenia.

Oto kilka kroków, które można podjąć:

1. Staraj się zachować spokój i unikać bezpośredniego kontaktu z owadem.
2. Zamknij drzwi do pomieszczenia, w którym jest owad, aby ograniczyć jego możliwość przemieszczania się po domu.
3. Otwórz okno lub drzwi prowadzące na zewnątrz. Owady te zazwyczaj lgną do światła, więc mogą skierować się ku jasnym wyjściom.
4. Jeżeli owad nie wydaje się zmierzać w kierunku otwartego okna lub drzwi, możesz próbować delikatnie skierować go tam, używając długiego przedmiotu, jak miotła. Pamiętaj jednak, aby zachować bezpieczną odległość i unikać bezpośredniego kontaktu.
5. Ubierz grubą warstwę ubrań, żeby w razie ukąszenia owad nie miał dostępu bezpośrednio do skóry.
6. Jeżeli te metody zawodzą, lub jeżeli jesteś niekomfortowy z obecnością owada w domu, skontaktuj się z lokalnymi służbami ochrony zwierząt lub specjalistami ds. usuwania szkodników.