Strach przed dentystą…. Przyczyny, objawy i skuteczne sposoby zwalczenia lęku

Istnieją badania, wedle których z różnymi formami dentofobii zmaga się aż 80% polskiego społeczeństwa. Silnego strachu przed dentystą doświadczają nie tylko dzieci w wieku przed- czy wczesnoszkolnym, ale też dorośli, dojrzali pacjenci. Dowiedz się więcej o problemie i sprawdź, jak pokonać paniczny lęk przed leczeniem stomatologicznym!

• Dentofobia może skutecznie powstrzymywać przed wizytami u lekarza, co skutkuje mniej i bardziej poważnymi komplikacjami.
• Strach przed dentystą bierze się m.in. z fałszywych wyobrażeń, braku wiedzy o stomatologii czy złych wspomnień rodziców z ich okresu dzieciństwa.
• Do możliwych objawów dentofobii należą problemy ze snem, ból głowy, torsje, rozwolnienie, drżenie rąk, przyspieszone tętno czy krótka utrata przytomności.
• Aby pokonać lęk, trzeba korzystać z różnych metod – od relaksacji, przez znieczulenia przed zabiegami, aż po terapię poznawczo-behawioralną.

Jak tłumaczy dr n. med. Aleksandra Hercka-Mulas, specjalizująca się w chirurgii stomatologicznej, estetycznej oraz implantologii: – Z powodu panicznego strachu przed dentystą nawet 15% Polaków całkowicie rezygnuje nie tylko z regularnych wizyt kontrolnych, ale też odwleka rozpoczęcie leczenia problemów jamy ustnej. Zdrowotne konsekwencje mogą być bardzo poważne – podkreśla Hercka. Unikanie wizyty w gabinecie dentystycznym może doprowadzić nie tylko do konieczności zastosowania bardziej inwazyjnych metod czy utraty uzębienia – skutkiem rozwoju próchnicy czy infekcji są także zaburzenia pracy serca i nerek, bóle głowy, zapalenia zatok i stawów czy zwiększona podatność na cukrzycę. Aby przezwyciężyć problem, należy go lepiej zrozumieć i obalić pewne mity.

Dentofobia – możliwe przyczyny, objawy oraz czynniki, które aktywują paniczny strach

Poczucie zagrożenia wynika przede wszystkim z ryzyka doświadczenia bólu. Część osób wstydzi się lekarza dentysty z powodu własnych zaniedbań, boją się mówić o swoim problemie i pokazywać zęby. Źródłem obaw u najmłodszych pacjentów często jest zachowanie rodziców. Dorośli często kierują się własnymi, negatywnymi doświadczeniami z przeszłości, kiedy różne metody znieczulenia nie były tak powszechne. Problemem jest także brak prawidłowych nawyków. Stan uzębienia należy sprawdzać u stomatologa przynajmniej raz na pół roku. Jeżeli rzadko siadasz w fotelu dentystycznym, nie znasz lekarza i narzędzi, praktycznie wszystko jest jakąś nowością. A zetknięcie z nieznanym negatywnie wpływa na samopoczucie, w głowie pojawiają się najgorsze scenariusze.

Niektórzy pacjenci zmagają się z silnym lękiem już na kilka dni przed umówioną wizytą – u innych symptomy strachu przed dentystą pojawiają się na sam widok stomatologa albo pod wpływem charakterystycznego zapachu czy wyposażenia gabinetu. Dentofobia może objawiać się poprzez:

• zaburzenia snu;
• zawroty głowy;
• niestrawność;
• ból brzucha;
• biegunkę;
• wymioty;
• drżenie mięśni;
• przyspieszone bicie serca;
• zwiększoną potliwość;
• gorączkę;
• omdlenia.

Jak pokonać strach przed dentystą? Porady dla pacjentów i pomoc stomatologów

Trudno przezwyciężyć paniczny lęk, ale jest to wykonalne. Na silny stres pomagają m.in. aktywność fizyczna i prysznic tuż przed wizytą, towarzystwo bliskiej osoby, zajęcie głowy innymi sprawami. Warto też poszukać lekarza i gabinetu, do których poczujesz pełne zaufanie. W skrajnych przypadkach potrzebna może być pomoc psychoterapeuty. Jeżeli strach odczuwa Twoje dziecko, zaczyna płakać i próbuje wymusić odwołanie wizyty – zachowaj spokój i cierpliwość. Nie okazuj niezadowolenia, tylko porozmawiaj z nim. Odpowiedz na pytania i wyjaśnij wątpliwości.

Współczesna stomatologia zdaje sobie sprawę z problemu i dąży do tego, by minimalizować wszelkie niemiłe doznania i pomóc pacjentom w przezwyciężeniu strachu. Wśród stosowanych sposobów są między innymi:

• wizyty adaptacyjne (głównie dla dzieci) – pozwalają lepiej poznać gabinet stomatologa i wytworzyć pozytywne wspomnienia związane z dentystą;
• rozmowy uświadamiające i dokładne wyjaśnianie całego przebiegu leczenia;
• umilanie oczekiwania na wejście muzyką, filmami i innymi odprężającymi w poczekalni;
• gaz rozweselający, podawany też przed zabiegiem. Tzw. sedacja wziewna pozwala się zrelaksować, uspokoić, znieczulić i zachować świadomość;
• szereg metod leczenia pod narkozą, stosowanych podczas poważniejszych i czasochłonnych zabiegów (np. ekstrakcja zęba, leczenie kanałowe)

Skuteczne zwalczenie lęku pomoże Ci lepiej zadbać o zdrowie jamy ustnej i odzyskać pewność siebie

Pokonanie dentofobii to proces, który należy dostosowywać do konkretnej osoby – nie ma jednej, uniwersalnej metody. U każdego pacjenta źródła strachu mogą być nieco inne, dlatego konieczne jest indywidualne podejście. Ważne, by osoby cierpiące na fobię stomatologiczną nie zlekceważyły problemu. Jeżeli boisz się dentysty, to łatwiej będzie Ci się oswoić z całą otoczką podczas wizyty kontrolnej i rozmowy z lekarzem, kiedy stan jamy ustnej nie wymaga leczenia i poważnych zabiegów. Jeżeli dopiero ostry ból zęba skłoni Cię do przyjścia do gabinetu, tylko pogarszasz sprawę!

Negatywny wpływ na postrzeganie dentystów mają też stereotypy, a nawet przedstawianie lekarzy w popkulturze. Zamiast ulegać bujnej wyobraźni, sprawdź rzeczywistość – umów się na wizytę, zadawaj stomatologom pytania i mów otwarcie o swoich obawach. Należy pamiętać, że czasami nawet najbardziej staranne dbanie o higienę jamy ustnej nie wystarczy, by uniknąć problemów z uzębieniem czy dziąsłami. Piękny, zdrowy uśmiech stanowi ogromną wartość, o którą warto zawalczyć!

Artykuł sponsorowany