Sposoby na spokojny sen dla niemowlaka
Spis treści:
Niewyspane dziecko bywa nie tylko zmęczone i marudne, ale także gorzej się rozwija. Nic dziwnego – spokojny sen jest nam potrzebny do życia tak samo jak jedzenie, wspomaga wzrost, wzmacnia układ odpornościowy i nerwowy. Jak uśpić niemowlę? Jakie są skuteczne sposoby na spokojny sen? Podpowiadamy!
Niektóre dzieci od pierwszych dni życia śpią więcej, inne znacznie mniej. Zgodnie z obowiązującymi normami zdrowy sen maluszka powinien trwać:
– od narodzin do 4. miesiąca życia – 16-20 godzin na dobę,
– od 4. do 12. miesiąca życia – 12-16 godzin na dobę (1-4 drzemki),
– od 1. do 2. roku życia – 11-14 godzin na dobę (1-2 drzemki),
– od 3. do 5. roku życia – 10-13 godzin na dobę (najwyżej 1 drzemka).
Większość tego czasu powinna przypadać na noc, bo właśnie nocny odpoczynek jest najzdrowszy. Oczywiście nie wszystkie dzieci rozwijają się zgodnie z książkowymi normami, trudno też je do tego zmusić. Kiedy jednak dziecko nie śpi spokojnie, powinniśmy poświęcić czas na zadbanie o odpowiednią higienę snu dziecka, by dać mu szansę na lepszy rozwój.
Jak dbać o spokojny sen niemowlaka?
O zaburzeniach snu mówimy, kiedy dziecko z trudem zasypia, często budzi się z płaczem, śpi snem płytkim i przerywanym. Zaburzeniami snu są także:
- bezsenność,
- hipersomnia, czyli zbyt długie spanie;
- parasomnia, czyli ponadnormatywna ruchliwość w trakcie snu.
Problemy ze snem występują nawet u 30 proc. dzieci w wieku od 0 do 3 lat. Niekiedy przyczyna jest bardzo prozaiczna i wystarczy kilka prostych zmian, by dziecko spało lepiej. Bywa jednak i tak, że konieczna jest konsultacja z lekarzem.
Zacznijmy od rozwiązań najprostszych – niekiedy sen zakłócają: za wysoka temperatura w pomieszczeniu, zbyt jasne światło, nadmierny hałas. Problemy ze snem mogą także wywołać zaburzenia rytmu dobowego – zbyt późne pójście spać, za długa drzemka w ciągu dnia. Wpływ na spokojny sen dziecka ma odpowiednia dieta, wyciszenie i eliminowanie zbyt agresywnych bodźców, ograniczenie kontaktu z zabawkami elektronicznymi, a niekiedy nawet… odpowiednie zapięcie pampersa czy usunięcie uwierającego guzika od koszulki.
Na spokojny sen niemowlaka wpływ mają także dolegliwości i choroby – ból wyrzynających się zębów, katar, atak kolki, niedrożność górnych dróg oddechowych. Możemy pomóc dziecku w złagodzeniu tych dolegliwości, stosując odpowiednie dla niego środki przeciwbólowe, nawilżając zbyt suche powietrze i udrażniając nos.
Codzienna rutyna wieczorna
Kąpiel z ulubionymi zabawkami, masaż oliwką, przytulanie, kolacja, czytanie, śpiewanie kołysanek… Dzieci uwielbiają rytuały, bardzo szybko przyzwyczajają się więc do kolejności działań poprzedzających zasypianie. Codzienna, wieczorna rutyna sprawi, że będą czuły się bezpiecznie. Oczywiście incydentalne odstępstwa od rutyny (goście, wyjazdy, odwiedziny u kogoś) nie spowodują trwałych zaburzeń snu, ale warto starać się, by były to naprawdę rzadkie sytuacje, a na co dzień dziecko maszerowało do łóżka po serii działań wykonywanych w odpowiedniej kolejności.
W wielu domach kolejne punkty wieczornego kładzenia spać wymuszają okoliczności. Niekiedy do snu układamy przecież nie tylko niemowlę, ale i większe dziecko, które także oczekuje naszej obecności.
Co do zasady jednak, na drodze do codziennej rutyny wieczornej sprzyjającej zasypianiu, powinny znaleźć się:
Stała pora kąpieli i kładzenia do snu – u małych dzieci najlepiej sprawdza się stały rytm dnia. Z czasem dziecko będzie sygnalizować potrzebę snu, kiedy jego pora będzie się zbliżać.
Kolacja – znajdziemy równie wielu zwolenników podawania jej przed, jak i po kąpieli. Wszystko zależy od dziecka – niektóre po posiłku robią się bardziej senne i kąpiel je irytuje, inne dostają dodatkową energię na zabawę w wodzie.
Kąpiel i czynności pielęgnacyjne – warto starać się kąpać dziecko w ciepłym i znanym mu miejscu, w wanience lub misce, która jest dostosowana do jego wielkości.
Bliskość – dzieci uwielbiają wieczorne czytanie bajek, przytulanie się do rodziców, nastrojowe światło, cichą kołysankę. Wszystko to pomaga im czuć się bezpiecznie i lepiej spać. Warto także pamiętać, że dzieci doskonale odczytują emocje dorosłych, udziela im się zdenerwowanie mamy i jej brak cierpliwości. Wszystko to nie wpływa na dobry sen.
Biały szum – czy to działa?
Wiele dzieci, szczególnie w pierwszych miesiącach życia, doskonale reaguje na zabawki emitujące biały szum. Czy to działa? Po dzieciach widzimy, że tak. Cichy dźwięk wydobywający się z brzuszka zabawki przypomina to, co słychać we wnętrzu brzucha matki – odgłosy świata są przytłumione i niewyraźne. Kilkutygodniowe, a nawet jeszcze kilkumiesięczne dziecko doskonale pamięta spokój, jaki towarzyszył ich zasypianiu w ciepłych wodach płodowych. Nic dziwnego, że biały szum je uspokaja, wycisza i ułatwia zasypianie.
Jak potwierdzają badania, stosowanie białego szumu jest całkowicie bezpieczne, co więcej, nie jest to wcale wynalazek ostatnich lat, bo już nasze babcie wiedziały, że niektóre dzieci uspokajają się, kiedy włączą suszarkę.
Kiedy problemy dziecka ze snem mogą być niepokojące?
W większości przypadków uważna obserwacja dziecka i eliminowanie czynników zewnętrznych wpłynie na poprawę jakości jego snu. Niekiedy jednak zaburzenia snu u dzieci będą wymagały konsultacji nie tylko z lekarzem pierwszego kontaktu, ale także innymi specjalistami, np. z neurologiem czy psychologiem dziecięcym. Problemy ze snem mogą być skutkiem bezdechu sennego, mogą być także wywołane schorzeniami układu oddechowego czy problemami trawiennymi. W każdym przypadku warto przeprowadzić pogłębioną diagnostykę, ponieważ dzieci, które gorzej śpią, mają więcej problemów rozwojowych w późniejszym wieku.