Soft purism – nowe oblicze minimalizmu
Co sprawiło, że dominujący do niedawna minimalizm zyskał nowe, łagodniejsze oblicze? Czemu zaokrąglone krawędzie i organiczne krzywizny wyparły geometryczne bryły i kąty proste? To zasługa tendencji po angielsku nazywanej „soft purism”.
Co leży u źródła rodzenia się nowych tendencji we wzornictwie? Zmiany, zmiany i jeszcze raz zmiany. To, co zmienia się w życiu społecznym, w kulturze, w polityce, w gospodarce, w nauce i w technologii przyczynia się prędzej czy później do pojawienia się nowych trendów, produktów, rozwiązań. W społeczeństwach zachodnich przybywa singli – to przekłada się np. na popularność fast foodu. Dzięki temu, że dla coraz większej liczby osób dostępne są dalekie podróże, zagraniczne wakacje czy nawet programy telewizyjne o odległych krajach, coraz częściej marzymy o egzotycznym wyposażeniu naszych domów. Nowe regulacje prawne w Unii Europejskiej dotyczące energooszczędnego oświetlenia sprawiają, że projektanci głowią się nad tym jak wykorzystać diody LED lub jak przystosować do świetlówek klasyczne już modele lamp. Kryzys ekonomiczny zwiększył zapotrzebowanie na tanie produkty, a coraz mniejsze chipy elektroniczne napędzają miniaturyzację sprzętu elektronicznego.
Przyczyny pojawiania się trendów mogą więc być różne i bardzo złożone. A co dzieje się teraz? Po długim okresie dominacji geometrycznego minimalizmu, zwróciliśmy się w stronę bardziej organicznych, miękkich, zaokrąglonych form. Znów doceniamy dekoracyjność, wzory, różnorodność kolorów. Szukamy zmysłowych przyjemności, coraz bardziej doceniamy wygodę, funkcjonalność, komfortowe warunki w których łatwo się zrelaksować. Wyraźnie widać to w łazienkach i kuchniach, które z utylitarnych pomieszczeń stały się eleganckimi salonami poświęconymi pielęgnowaniu życiowych przyjemności: długiej kąpieli z olejkami eterycznymi, wspólnego gotowania i pysznego posiłku.
Główny nurt wzornictwa przemysłowego postawił na „soft purism” – połączenie prostoty formy z miękkością, opływowością, doprawione funkcjami przyjaznymi i czytelnymi dla użytkownika, atrakcyjnymi dla zmysłów efektami dotyku, oświetlenia. Czy ten opis czegoś nie przypomina? Tak! To wzornicze założenia przyświecające produktom Apple! Mające już wręcz kultowy status projekty tej amerykańskiej firmy stworzone pod kierunkiem Jonathana Ive`a to obiekty które nie tylko zmieniły myślenie współczesnych nam projektantów o sprzęcie elektronicznym, ale o designie w ogóle. Choćby IPod, który zrewolucjonizował sferę osobistych, przenośnych odtwarzaczy muzyki. Nowa technologia mp3 ubrana w ikoniczny kształt małego, białego prostokąta z dużym wyświetlaczem i dotykowym sterowaniem.
Styl Apple wywodzący się z fascynacji projektami i teoria projektowania niemieckiego designera Dietera Ramsa, legendarnego szefa wzornictwa koncernu Braun wywarł na naszym otoczeniu silniejsze piętno niż moglibyśmy się tego spodziewać. Soft purism zagościł nie tylko w sklepach z elektroniką, ale także w salonach samochodowych, sklepach z wyposażeniem wnętrz, drogeriach, na makietach pism i layoutach witryn internetowych. To, co było kanciaste, prostokątne, geometryczne stało się zaokrąglone, obłe, płynne. Bardzo łatwo to prześledzić na przykładzie np. armatury łazienkowej. Od czasu gdy w 2007 roku pod marka Esprit home bath concept została wprowadzona bodaj pierwsza tego typu bateria umywalkowa minęło zaledwie 4 lata, a na ubiegłorocznych targach ISH we Frankfurcie wszyscy czołowi producenci mieli już tego rodzaju modele w swoich katalogach. Sami prekursorzy, niemiecka firma Kludi, również dodała – tym razem już do swojej kolekcji – model Balance, który znakomicie realizuje założenia soft purism.
Wielu projektantów mocno można zidentyfikować z tym stylem – np. Anglików, Rossa Lovegrove`a i Jaspera Morissona. Organiczny minimalizm idealnie pasuje też do stylistyki projektantów japońskich, np. Naoto Fukasawy.
Płynne kształty mają lampy Artemide, sofy Leolux i B& B Italia przypominają wydmy czy uformowane przez lodowiec wzgórza. Ba! Meble-kamienie można znaleźć nawet w ofercie polskich marek. A ceramiczne otoczki Bogdana Kosaka?
Od designu tylko krok w kierunku architektury. Płynne, fluidowe formy budynków upodobała sobie nie tylko słynna Zaha Hadid (np. Chengdu Art Center), ale także inni znani architekci. Budynki przypominają ogromne kamienie wygładzone przez wodę, „przepływają” po nierównościach terenu, tracą właściwą dawnym formom sztywność.
Soft purism zdobył tak ogromną popularność głownie dzięki temu, że stawia na formy które intuicyjnie pozytywnie odbieramy. Formy bezpieczne, przyjazne, kojarzące się z wygodą, naturalnością, spokojem. Takie kształty przyciągają nas w przeładowanym bodźcami świecie. Jeśli do tego dodamy funkcjonalność i przyjazność dla użytkownika, prostotę, którą łatwo zrozumieć i oswoić otrzymamy to, co jest teraz najmodniejsze. Chcemy bowiem rzeczy pięknych, prostych, nowoczesnych, czegoś co nie męczy nas skomplikowana obsługą, co możemy wykorzystywać w zasadzie intuicyjnie. Potrzebujemy też trwałości, ponadczasowości – czegoś co może być współczesna klasyką i na pewno szybko się nie zestarzeje.
Zobacz także: Wnętrza w stylu fusion