Rola witaminy D3 w wieku niemowlęcym

Witamina D3 jest jedną z ważniejszych witamin dla prawidłowego rozwoju, która powinna być podawana w odpowiednich ilościach zgodnie z zapotrzebowaniem już od pierwszych dni życia dziecka1. W pierwszych 6 miesiącach suplementacja powinna być prowadzona niezależnie od tego, czy dziecko jest karmione mlekiem matki, czy mlekiem modyfikowanym2. Odpowiednia podaż w tym czasie jest ważna, ponieważ witamina D u niemowląt i małych dzieci wpływa na rozwój układu kostnego, a także wspiera odporność, zmniejszając w ten sposób ryzyko infekcji1. Odpowiadamy!

Witamina D – właściwości i działanie

Witamina D jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, szczególnie w pierwszych 1000 dniach życia, kiedy następuje intensywny rozwój i wzrost. Uczestniczy w gospodarce wapniowo-fosforanowej, a więc odpowiada za prawidłowy metabolizm tkanki kostnej. Wykazuje pozytywny wpływ na układ odpornościowy. Witaminę D podaje się dziecku celem zapewnienia organizmowi wsparcia w budowie mocnych kości, a także, by wspomóc mineralizację zębów¹.

Czy trzeba podawać niemowlakom witaminę D?

Jednym z głównych źródeł witaminy D dla człowieka jest synteza skórna pod wpływem promieniowania słonecznego. Dlatego właśnie określa się ją witaminą słońca. Zgodnie z rekomendacjami Amerykańskiej Akademii Pediatrów i Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego ekspozycja na słońce dzieci poniżej 6. miesiąca jest niewskazana, a powyżej 6. miesiąca życia zaleca się jej unikanie, przebywanie w cieniu i stosowanie na całą skórę kremów z filtrem UVB/UVA z SPF 30³.

Możliwa jest też podaż witaminy D z diety. Jeśli jednak chodzi o mleko matki, to witamina D przenika do pokarmu kobiecego jedynie w niewielkich ilościach, dlatego niemowlę żywione mlekiem matki nie otrzymuje niezbędnej ilości witaminy D3. Choć mleko modyfikowane jest wzbogacane często w witaminę D, to dostarcza młodemu organizmowi niewystarczających jej ilości¹. Dlatego obecnie zaleca się suplementację od pierwszych dni życia dziecka, niezależnie od sposobu karmienia².

Witamina D3 dla niemowląt – jak dawkować?

Optymalne stężenie witaminy D3 w organizmie, mierzone przy pomocy parametru laboratoryjnego 25(OH)D wynosi 30–50 ng/ml². Pojawia się pytanie, w jakich ilościach suplementować tę witaminę, aby osiągnąć taki poziom i zapobiec niedoborom? Zalecenia dotyczące bezpiecznej suplementacji u noworodków donoszonych i niemowląt są następujące²:

• dla dziecka 0–6 miesięcy – 400 IU na dobę od pierwszych dni jego życia niezależnie od sposobu karmienia,
• dla dziecka 6–12 miesięcy – od 400 do 600 IU na dobę zależnie od dobowej ilości witaminy D przyjmowanej z pokarmem.

Wspomniane rekomendacje dotyczą zdrowych dzieci. O tym, jaka dawka dla dziecka w konkretnej sytuacji lub w późniejszym okresie będzie odpowiednia, warto porozmawiać z lekarzem pediatrą.

Pamiętajmy, że nadmiar witaminy D3 jest równie szkodliwy co niedobór, dlatego nie powinno się przekraczać zaleconych dawek.

Jak uzupełniać witaminę D3 u niemowląt?

Powiedzieliśmy już sobie, że suplementacja jest konieczna od pierwszych dni życia. Tylko jaką wybrać witaminę D3? W aptekach dostępne są leki OTC i suplementy zarówno dla małych, jak i nieco starszych dzieci, w różnych formach. Popularne są przede wszystkim krople doustne, kapsułki twist-off i spraye. Zalecany jest wybór takiego preparatu, który będzie najłatwiej podać. Polecane są przede wszystkim krople z pompką dozującą, która w dokładny i higieniczny, a przy tym bezpieczny sposób umożliwi podawanie dziecku odpowiedniej dawki witaminy D3.

Oczywiście wybrany preparat musi zostać też zaakceptowany przez malucha. W razie problemów z doborem witaminy D3 dla niemowląt warto zasięgnąć porady pediatry.

Do czego prowadzi niedobór witaminy D3 u dzieci?

Niedobór witaminy D3 u niemowląt prowadzi do rozwoju krzywicy. Krzywica jest chorobą ogólnoustrojową, polegającą na nieprawidłowej mineralizacji kości. Z uwagi na fakt, że witamina D wpływa na zdrowie zębów, pod wpływem jej niedoboru w późniejszych latach możliwa jest też próchnica u dziecka. Niska podaż witaminy D może powodować różne objawy, na początku głównie utratę łaknienia, wzmożone pocenie się, niepokój, częste infekcje, wynikające ze spadku odporności⁴.

Artykuł na zlecenie Juvit

Bibliografia:

1. Witamina D w 1000 pierwszych dniach życia – dlaczego jest tak ważna?, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2020 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/aktualnosci/badania/236554,witamina-d-w-1000-pierwszych-dniach-zycia-dlaczego-jest-tak-wazna [dostęp: 2023.02.28].
2. Rusińska A i in., Zasady suplementacji i leczenia witaminą D – nowelizacja 2018 r., Postępy Neonatologii 2018; 24(1): 1-24.
3. Narbutt J., Wolska H., Kaszuba A. i in., Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. Część 2: Stosowanie preparatów zawierających filtry UV, Dermatol Rev/Przegl Dermatol 2018, 105, 30-40.
4. Buczkowski K., Chlabicz S., Dytfeld J. i in., Wytyczne dla lekarzy rodzinnych dotyczące suplementacji witaminy D, Forum Medycyny Rodzinnej 2013, vol 7, no 2, 55-58.