Rodzaje kurtek zimowych - jakie są najlepsze zimą?

Kurtki zimowe w góry to szeroka kategoria obejmująca odzież puchową, syntetyczną oraz membrany, a Twój wybór musi zależeć od rodzaju planowanej aktywności. Jeśli nastawiasz się na intensywne podejścia, priorytetem jest oddychalność, natomiast podczas asekuracji czy biwaku najważniejsza staje się potężna izolacja termiczna. Poniższy tekst pomoże Ci zrozumieć różnice między materiałami i dobrać sprzęt, który nie zawiedzie w ekstremalnych warunkach.

Puch naturalny czy syntetyk – co grzeje efektywniej?

Naturalny puch gęsi lub kaczy pozostaje bezkonkurencyjny pod względem stosunku wagi do oferowanego ciepła. Jego struktura tworzy komory powietrzne, które idealnie izolują organizm od mrozu, co czyni go najlepszym wyborem na siarczyste mrozy przy niskiej wilgotności. Musisz jednak pamiętać, że klasyczne kurtki zimowe w góry wypełnione puchem tracą swoje właściwości natychmiast po zamoczeniu i bardzo wolno schną.

Alternatywą są ociepliny syntetyczne, takie jak Primaloft czy Coreloft. Włókna te naśladują strukturę puchu, ale są odporne na wilgoć i grzeją nawet wtedy, gdy są mokre. Wybierz syntetyk, jeśli działasz w wilgotnych warunkach, np. w polskich Beskidach czy Tatrach podczas odwilży, lub gdy uprawiasz bardzo intensywny wysiłek i mocno się pocisz. Syntetyk jest cięższy i mniej kompresyjny niż puch, ale wybacza więcej błędów w konserwacji.

Parametry puchu – sprężystość ma znaczenie

Jakość puchu określa się parametrem cuin (cubic inches). Im wyższa wartość, tym bardziej sprężysty puch i lepsza izolacja przy tej samej wadze wypełnienia.

550–650 cuin – standardowa jakość, spotykana w tańszych modelach turystycznych i miejskich.
700–800 cuin – bardzo dobra jakość, idealna do zaawansowanej turystyki zimowej.
850 cuin i więcej – najwyższa półka, stosowana w odzieży ekspedycyjnej i dla alpinistów, gdzie liczy się każdy gram.

Jeśli szukasz bezkompromisowej ochrony termicznej na postoje, sprawdź profesjonalne kurtki puchowe zimowe męskie, które często posiadają dodatkową impregnację hydrofobową puchu. Taki zabieg opóźnia namakanie piórek, co zwiększa margines bezpieczeństwa w zmiennej pogodzie.

Hardshell – pancerz na wiatr i śnieżyce

Kurtka membranowa, czyli hardshell, nie służy do grzania, lecz do całkowitej ochrony przed wiatrem i opadami. Zakładasz ją jako ostatnią warstwę (shell), pod którą ląduje bielizna termiczna i bluza polarowa lub sweter puchowy. W górach wysokich, gdzie pogoda zmienia się błyskawicznie, hardshell jest obowiązkowym elementem plecaka.

Szukaj laminatów o wysokich parametrach wodoodporności (minimum 20 000 mm słupa wody) i oddychalności (RET < 6 lub MVTR > 20 000 g/m2/24h). Topowe marki, takie jak Arcteryx, wykorzystują membrany typu Gore-Tex Pro, które wytrzymują tarcie o skałę i napór huraganowego wiatru. Pamiętaj jednak, że nawet najlepsza membrana ogranicza odprowadzanie potu bardziej niż brak kurtki, dlatego zdejmuj ją, gdy warunki na to pozwalają.

Konstrukcja komór i szwy – gdzie ucieka ciepło?

Sposób szycia kurtki wpływa bezpośrednio na jej termikę. W najprostszych modelach stosuje się szwy przeszywane na wylot (stitch-through), co tworzy „zimne mostki” w miejscach przeszyć, przez które ucieka ciepło i dostaje się wiatr. To rozwiązanie jest akceptowalne w lekkich swetrach puchowych (tzw. midlayer), używanych pod kurtką zewnętrzną.

W kurtkach stanowiskowych i ekspedycyjnych stosuje się konstrukcję komorową (box wall). Komory oddzielone są taśmami dystansowymi, co eliminuje przewężenia i pozwala puchowi w pełni się rozprężyć na całej powierzchni kurtki. Taka budowa znacznie podnosi komfort termiczny, ale zwiększa wagę i cenę produktu. Zwróć na to uwagę, jeśli planujesz biwaki zimowe lub długie asekurowanie partnera w ścianie.

Detale techniczne niezbędne w górach

Zimowa odzież górska musi współgrać z resztą sprzętu, którego używasz. Kurtka miejska, nawet bardzo ciepła, rzadko sprawdza się w terenie ze względu na krój ograniczający ruchy i brak funkcjonalnych dodatków. Przed zakupem przymierz kurtkę na te warstwy, które realnie będziesz nosić pod spodem (np. gruby polar).

Sprawdź obecność poniższych elementów przed podjęciem decyzji:

Kaptur kompatybilny z kaskiem – powinien być obszerny i posiadać regulację w trzech płaszczyznach, aby nie ograniczać pola widzenia po założeniu na kask wspinaczkowy.
Wysoka garda – musi zakrywać usta i nos, chroniąc twarz przed zacinającym śniegiem, bez konieczności naciągania kominiarki.
Dwusuwakowy zamek główny – pozwala rozpiąć kurtkę od dołu, co jest niezbędne do obsługi uprzęży wspinaczkowej i przyrządu asekuracyjnego bez wychładzania korpusu.

Materiał zewnętrzny – wytrzymałość kontra waga

Zewnętrzna tkanina kurtki puchowej lub syntetycznej decyduje o jej żywotności. Ultralekkie materiały (np. Pertex Quantum) ważą tyle co nic i pozwalają spakować kurtkę do rozmiarów grejpfruta, ale są podatne na przetarcia o skałę, lód czy ostre gałęzie kosodrzewiny. Jeśli Twoim celem jest turystyka kwalifikowana lub wspinaczka, wybierz model ze wzmocnieniami na ramionach i rękawach.

Wzmocnienia te często wykonuje się z grubszego nylonu lub stosuje splot Ripstop, który zapobiega dalszemu rozdzieraniu się materiału po uszkodzeniu. Pamiętaj, że cięższy materiał zewnętrzny lepiej chroni membranę lub puch przed wilgocią, ale pogarsza oddychalność całości. Musisz znaleźć balans między „pancernością” a komfortem noszenia.

Kiedy wybrać kurtkę hybrydową?

Rozwiązaniem kompromisowym są kurtki hybrydowe, które łączą różne materiały w strefach (body mapping). Korpus, gdzie potrzebujesz najwięcej ciepła, ocieplony jest puchem, natomiast rękawy, boki i kaptur wykonane są z odpornego na wilgoć syntetyku lub elastycznego softshellu. To świetna opcja do działań typu stop-and-go, gdzie okresy wysiłku przeplatają się z postojami.

Zalety konstrukcji hybrydowej w terenie górskim:

Lepsze odprowadzanie potu w strefach newralgicznych (pachy, plecy).
Zwiększona swoboda ruchów dzięki elastycznym wstawkom.
Ochrona wrażliwych na wilgoć miejsc przed przemoczeniem.

Dobierając zimową garderobę, kieruj się zasadą: im większa intensywność, tym mniej ociepliny. Przegrzanie jest równie niebezpieczne co wychłodzenie, ponieważ mokra od potu bielizna błyskawicznie wychładza ciało po zatrzymaniu. Zimą w górach lepiej mieć w plecaku jedną grubą kurtkę puchową do założenia na postoju, a w trakcie marszu polegać na cieńszych warstwach, które łatwo regulować.