Pozew o alimenty – krok po kroku
Spis treści:
Pozew o alimenty składa się w sytuacji, w której jeden z zobowiązanych do alimentacji rodziców nie wywiązuje się ze swojego obowiązku i nie chce dobrowolnie łożyć na dziecko. Co do zasady, w przypadku rodziców pozostających w małżeństwie, o alimentach orzeka sąd rozwodowy, jednak w przypadku braku sformalizowanego związku i porozumienia między rodzicami, należy złożyć pozew o zasądzenie renty alimentacyjnej do właściwego sądu rejonowego. Dobrze sporządzony i uzasadniony pozew, który zawiera wszystkie niezbędne dowody często jest kluczem do osiągnięcia satysfakcjonującego nas wyniku sprawy.
Potrzeby dziecka – jak je ustalić?
Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jednym z kryteriów ustalania wysokości renty alimentacyjnej są tzw. usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentów. Czyli bazując na tym, nie można przyjąć, iż na wysokość alimentów wpływają potrzeby „nieusprawiedliwione”. Jak rozstrzygnąć, która potrzeba dziecka jest usprawiedliwiona, a która nie? Samo określenie „usprawiedliwione” jest nieostre, bowiem każde dziecko ma przecież inne potrzeby, które muszą zostać zaspokojone.
W orzecznictwie podaje się, iż zaspokojenie potrzeb dziecka w zakresie wychowania następuje przez zapewnienie mu nie tylko środków materialnych, lecz także osobistej troski o jego rozwój fizyczny i umysłowy oraz przygotowanie go do samodzielnego życia w społeczeństwie. Warto zaznaczyć, że osobiste starania o osobę uprawnioną do alimentów są tak samo doniosłe i potrzebne, jak i środki pieniężne (…), tak wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 29 stycznia 2020 r., sygn. akt VI RCa 307/19. Zatem oprócz podstawowych kosztów utrzymania dziecka jak: wyżywienie, koszty leczenia (rehabilitacja, leki, szczepienia etc.), zakup odzieży i obuwia, koszty związane z utrzymaniem domu przypadające na dziecko, możemy też zaliczyć do nich:
- koszty dodatkowych lekcji (korepetycji), w tym także nauki języków obcych
- koszty zajęć sportowych (także wyjazdów sportowych, zawodów i zakup ubioru i niezbędnych akcesoriów sportowych),
- koszty hobby i pasji dziecka (np. także zakup specjalistycznej prasy czy książek),
- koszty rozrywki dziecka (np. wyjście do kina, teatru, na basen etc.).
Jak sporządzić pozew o alimenty?
Pozew jest pismem inicjującym postępowanie sądowe, także to dotyczące alimentów. Jak każde inne pismo procesowe, pozew musi spełniać warunki formalne pisma procesowego. Zgodnie z przepisem art. 126 kodeksu postępowania cywilnego pismo takie musi zawierać:
- oznaczenie sądu, do którego jest pismo kierowane – sądem właściwym w sprawie o alimenty będzie zawsze sąd rejonowy wg właściwości zamieszkania pozywanego rodzica lub wg miejsca zamieszkania dziecka, które dochodzi alimentów,
- imiona i nazwiska stron postępowania lub ich przedstawicieli ustawowych, ew. pełnomocników- w sprawie o alimenty powodem będzie małoletnie dziecko reprezentowane przez matkę lub ojca, a pozwanym/pozwaną będzie rodzic, od którego zasądzenia alimentów się domagamy, dodatkowo należy podać nr PESEL powoda, a także podać adresy zamieszkania obu stron,
- nazwę (oznaczenie) pisma, tu – ‘pozew o alimenty’, bądź ‘pozew o zasądzenie renty alimentacyjnej’,
- osnowę wniosku lub oświadczenia – zwięzłe podanie czego się domagamy, w sprawie o alimenty będzie to podanie jakiej kwoty miesięcznie domagamy się od zobowiązanego rodzica,
- wskazanie faktów, na których opieramy swój wniosek lub oświadczenie, w uzasadnieniu pozwu należy podać na jakiej podstawie dochodzimy alimentów, a także wyjaśnić wysokość poszczególnych kosztów utrzymania dziecka,
- podpis strony lub jej przedstawiciela ustawowego/pełnomocnika- chodzi o podpis czytelny i własnoręczny,
- wskazanie wartości przedmiotu sporu (WPS)- w sprawie o alimenty będzie to 12-krotność miesięcznej renty alimentacyjnej, której się domagamy,
- załączniki wymienione w treści pisma- wszystkie dokumenty, na które się powołujemy,
- odpis pisma dla strony przeciwnej (załączamy dwa komplety dokumentów i samego pisma),
- wskazanie, czy strony próbowały ugodowo rozwiązać sprawę.
Jakie kroki należy podjąć przed złożeniem pozwu o alimenty?
W sytuacji, gdy rodzic dziecka spodziewa się, że w przyszłości będzie zmuszony złożyć w imieniu dziecka pozew o alimenty, powinien się do tego przygotować o wiele wcześniej, zwłaszcza jeśli chodzi o dowody, które będą rozpatrywane przez sąd w postępowaniu dowodowym, zwłaszcza chodzi tu o przygotowanie spisu miesięcznych wydatków wraz ze skompletowaniem dokumentów, które potwierdzą te wydatki np. wydruki z konta, faktury, paragony, zaświadczenia – wskazuje adwokat Agata Koschel-Sturzbecher z kancelarii Adwokaci-KS.pl.
Należy pamiętać, iż w pozwie o alimenty należy wskazać wszystkie fakty i okoliczności, które uzasadniają wysokość dochodzonych alimentów w skali miesięcznej. Wszystkie kwoty (oprócz tych bezspornych na wyżywienie, czy zakup odzieży), należy mieć dowody, najczęściej w sprawach alimentacyjnych będą to wcześniej wspomniane dokumenty rachunkowe tj. paragony i faktury, ale mogą być również zaświadczenia od osób udzielających dodatkowych lekcji, czy trenerów klubów sportowych, którzy potwierdzą wysokość ponoszonych na dziecko w związku z jego zajęciami dodatkowymi.
Uzasadnienie pozwu o alimenty
Jak już podano powyżej, uzasadnienie pozwu o alimenty powinno przedstawiać stanowisko uprawnionego do alimentacji odnośnie wykazania kosztów swojego utrzymania. Należy podać czyim dzieckiem jest powód, czy wcześniej toczyły się już sprawy o alimenty (w przypadku pozwu o podwyższenie lub obniżenie alimentów), czy rodzic, którego pozywamy płaci jakiekolwiek kwoty na dziecko dobrowolnie oraz jak wygląda ogólna sytuacja życiowa uprawnionego do alimentów. W uzasadnieniu trzeba też przedstawić wykaz kosztów miesięcznych utrzymania dziecka.
W sprawach alimentacyjnych trzeba mieć na uwadze także to, iż w przypadku rodziców rozłączonych, większy ciężar osobistych starań o utrzymanie i wychowanie dziecka spoczywa na tym z rodziców, z którym dziecko zamieszkuje i to właśnie ten rodzic wypełnia swój obowiązek alimentacyjny poprzez osobiste starania, a tym samym odpowiedniemu zwiększeniu podlega obowiązek drugiego rodzica w zakresie dostarczania środków utrzymania i wychowania – przypomina adwokat Agata Koschel-Sturzbecher. Wynika z tego, iż co do zasady, rodzic, który na co dzień opiekuje się dzieckiem powinien być w mniejszym stopniu obciążony obowiązkiem utrzymania finansowego dziecka.