Podstawowe badania krwi – jak często je wykonywać?

Katalog podstawowych badań krwi i częstotliwość ich wykonywania

Wśród podstawowych badań krwi, które powinno wykonywać się regularnie, wyróżniamy:

• morfologię krwi – to badanie uwidaczniające jakość, liczbę, wielkość oraz inne parametry elementów morfotycznych krwi (w tym erytrocytów, trombocytów, leukocytów i pozostałych). Wahania konkretnych parametrów mogą wskazywać na różne dolegliwości – od rozwoju nowotworów lub infekcji, poprzez krwawienia wewnętrzne i toczący się w organizmie stan zapalny, aż po niedobory żelaza czy nieprawidłową aktywność komórek szpiku kostnego. Zazwyczaj do podstawowej morfologii dodaje się również specyficzne parametry wykorzystywane w rozpoznawaniu stanów zapalnych – chodzi tu o OB (odczyn Biernackiego) oraz CRP (badanie poziomu białka C-reaktywnego);
• parametry wątrobowe (inaczej określane mianem „prób wątrobowych”). To badania z krwi pozwalające na oznaczenie poziomu enzymów wątrobowych, świadczących o prawidłowej pracy tego organu lub o różnych zaburzeniach – w tym o chorobach wirusowych, stłuszczeniu wątroby czy też o zatruciach lekami lub innymi substancjami toksycznymi;
• glikemia – czyli oznaczenie poziomu glukozy we krwi na czczo. Przy nieprawidłowym wyniku takiego badania zaleca się wykonanie pogłębionych testów – w tym testu obciążenia glukozą, polegającym na podawaniu pacjentowi glukozy w określonych dawkach i odstępach czasowych i na pomiarze reakcji organizmu na takie zabiegi. Badania te mogą unaocznić problemy w funkcjonowaniu gospodarki cukrowej, w pracy trzustki czy nawet nadnerczy;
• profil lipidowy – szczególnie istotny u pacjentów po 50 roku życia, z otyłością, miażdżycą czy innymi dolegliwościami zbiorczo określanymi mianem zespołu metabolicznego. Profil lipidowy to pomiar poziomów cholesterolu frakcji LDL i HDL oraz trójglicerydów (określanych również jako triglicerydy). Ich nieprawidłowe poziomy mogą wskazywać na zwiększone ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych (w tym zawału serca, zatoru tętnicy płucnej, zakrzepicy czy udaru mózgu);
• badanie poziomów hormonów tarczycowych (podstawowe parametry to TSH, FT3 oraz FT4). Obecnie coraz więcej osób zmaga się z zaburzeniami pracy tego organu (w tym z niedoczynnością lub nadczynnością tarczycy) oraz z przykrymi następstwami, takimi jak rozwój insulinooporności, powstawanie woli tarczycowych, obecność PCOS (zespołu policystycznych jajników) czy choroby Hashimoto. Badanie hormonów tarczycy jest szczególnie ważne w kontekście zdrowia kobiet – w tym w odniesieniu do płodności;
• inne testy – w tym koagulogram (badanie krzepliwości krwi) czy profil nerkowy (zestaw badań obrazujących pracę nerek) – wykonywane w zależności od zaleceń lekarza.

Wszystkie wymienione powyżej badania krwi powinny być u każdej zdrowej osoby wykonywane co najmniej raz do roku (wyjątek stanowi profil lipidowy – co roku musi być sprawdzany u pacjentów po 50 roku życia, natomiast u młodszych osób wystarczy badać go co 3 do 5 lat). Skierowanie na podstawową morfologię można uzyskać od lekarza rodzinnego. Rozszerzone testy z krwi wykonuje się także w gabinetach prywatnych – informacje o najczęściej wybieranych badaniach znajdziesz tutaj: https://www.synevo.pl/badania-krwi/.

Wyniki badań krwi – kiedy należy udać się z nimi do lekarza?

W przypadku niepokojących wyników badań krwi zdecydowanie należy udać się do lekarza, by uzyskać interpretację rezultatów. Warto pamiętać o tym, że takie wyniki trzeba porównywać i analizować całościowo, ponieważ podwyższenie jednego z parametrów morfologii czy obniżenie poziomu konkretnego enzymu wątrobowego nie będzie świadczyć całościowo o stanie zdrowia pacjenta. Specjalista interpretujący wyniki będzie w stanie spojrzeć na nie holistycznie i ocenić, czy w przypadku danej osoby nie ma powodów do niepokoju, czy może potrzebuje ona dalszej, poszerzonej diagnostyki.

Artykuł sponsorowany.