Osteoartroza – zwyrodnienie stawów! Dotyczy także ludzi młodych, aktywnych fizycznie

Osteoartroza to obok osteoporozy kolejna choroba narządu ruchu, która daje o sobie znać w późniejszych latach naszego życia. W USA osteoartroza jest najpopularniejszą dysfunkcją stawów. W Polsce również zbiera coraz większe żniwo i to nie tylko wśród osób w podeszłym wieku. Zmiany zwyrodnieniowe stawów należą do najczęstszych i najbardziej uciążliwych problemów medycznych wieku średniego i starszego.

Uciążliwy problem większości populacji – Osteoartroza

            Osteoartroza (zwyrodnienie stawów) staje się obecnie coraz bardziej poważną chorobą ze względu na zjawiska dotykające znacznej części społeczeństwa: otyłość, brak ruchu lub jego monotonne powtarzanie, urazy komunikacyjne i sportowe, predyspozycje genetyczne, praca w pozycji stojącej, dźwiganie ciężkich przedmiotów oraz takie czynniki miejscowe jak: uraz stawu, wady wrodzone i zniekształcające stawów, dysplazja stawu biodrowego, martwica kości, zaburzenia endokrynologiczne. W niektórych krajach choroba ta dotyka przeszło 20% osób powyżej 40 roku życia. Osteoartroza dotyka najczęściej ludzi powyżej 35 roku życia (60%) i nawet 90% osób w wieku powyżej 65 lat. Większość badań wskazuje, że dotyczy ona głównie kobiet.

            Choroba zwyrodnieniowa stawów jest jedną z najczęściej spotykanych przyczyn bólu i utraty sprawności u ludzi w wieku średnim i starszym. Polega ona na postępującej utracie chrząstki stawowej oraz chorobie błony maziowej i zmianach zawartości w składzie płynu stawowego.

Przyczyny osteoartrozy

            Osteoartroza może występować w każdym stawie, w którym znajduje się chrząstka szklista, jednak najczęściej zmiany dotyczą poddanych największym obciążeniom w stawach kończyn dolnych – biodra i kolana. Na ich obciążenie istotny wpływ ma masa ciała pacjenta. Wcześnie powstała nadwaga (między 20 a 29 rokiem życia) może prowadzić do częstszego występowania zmian zwyrodnieniowych już po przekroczeniu 50 roku życia. Problem jest dość poważny, ponieważ proces chorobowy dotyka mięśni, aparatu torebkowo-więzadłowego stawu, powierzchni stawowych, warstwy podchrzęstnej kości, a nierzadko również sąsiadujących stawów.

Jak zapobiegać  osteoartrozie ? Kwas hialuronowy – nadzieja w wiskosuplementacji

Kwas hialuronowy do tej pory głównie kojarzył nam się z medycyną estetyczną. Jak się okazuje, nie tylko może upiększać, ale również leczyć schorowane stawy. W ostatnich latach wprowadzono do leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów kwas hialuronowy – główny składnik płynu stawowego. W warunkach fizjologicznych hialuronian (sól kwasu hialuronowego) jest związkiem syntetyzowanym i wydzielanym do płynu stawowego przez komórki błony maziowej – synowiocyty. Warunkuje on lepko-sprężyste właściwości płynu stawowego oraz odgrywa istotną rolę w prawidłowym ruchu stawu. W przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów zmniejsza się stężenie hialuronianu. Stąd też postanowiono uzupełnić ubytki kwasu hialuronowego jego syntetycznym odpowiednikiem wprowadzanym dostawowo w iniekcjach.

Wiskosuplementacja to właśnie metoda polegająca na dostawowej suplementacji kwasu hialuronowego w bezbolesnych iniekcjach, podawanych w odstępach siedmiodniowych i powtarzanych od trzech do pięciu razy. Na rynku dostępny jest na przykład roztwór wiskoelastyczny SYNOCROM. Jest on otrzymywany w procesie biofermentacji, do stosowania w przypadkach bólu lub ograniczenia ruchomości stawów, w następstwie zmian zwyrodnieniowych lub urazu okolic stawu. SYNOCROM jest wskazany jako suplement wiskoelastyczny dla wszystkich stawów. Pacjent może również być leczony roztworem SYNOCROM Forte, który jako jedyny na rynku zawiera 2%, łagodnie stabilizowany kwas hialuronowy.

Zabieg wiskosuplementacji powoduje wzrost lepkości i elastyczności płynu stawowego, jego odżywienie oraz zwiększenie poślizgu chrząstki stawowej, co poprawia warunki biomechaniczne stawu. Substancja ta zapewnia płynny ruch i zmniejsza tarcie powierzchni stawowych, a jednocześnie jest źródłem związków odżywczych dla chrząstki. Zaletą kwasu hialuronowego jest prawie całkowity brak efektów ubocznych. Największa zauważalna poprawa występuje u pacjentów z pierwszym stopniem zmian radiologicznych w stawie (do ok. 90%), aczkolwiek  u pacjentów z czwartym stopniem zaawansowania choroby dochodzi do znacznego złagodzenia dolegliwości (ok. 40-50%). Co ciekawe, przy drugiej serii iniekcji pacjenci zgłaszają znacznie szybszą poprawę i zmniejszenie dolegliwości bólowych (ok. 80%).

W celu skorzystania z tej innowacyjnej metody leczenia należy udać się do lekarza ortopedy. Jak podkreśla dr. n. med. Marcin Drygalski (ortopeda Centrum Medycznego Medica w Sosnowcu i Centrum Medycznego Klara w Częstochowie): wiskosuplementacja stanowi istotny krok w zmniejszaniu dolegliwości bólowych i poprawie ruchomości stawów u pacjentów ze zmianami zwyrodnieniowymi. Najczęstszym stawem „wymagającym” podania kwasu hialuronowego jest staw kolanowy i biodrowy. Często podaję również Synocrom do stawu ramiennego i skokowego. Ważne jest, aby iniekcje podawane były systematycznie w odstępach około siedmiu dni. Po upływie pół roku należy podać kolejny zastrzyk tzw. „przypominający”. W mojej praktyce leczę niektórych pacjentów od 4-5 lat i przez ten okres nie odczuwają oni bólu stawu lub jest on na tyle niewielki, że nie zakłóca codziennego funkcjonowania.

Kwas hialuronowy coraz częściej podaję u osób młodych, czasami poniżej 30 roku życia. Związane jest to z przeciążeniem stawów kolanowych w wyniku sportów lub biegania. Nierzadko, zwłaszcza u kobiet, dochodzi do tzw. konfliktu rzepkowo-udowego, którego przyczyną jest nieprawidłowy ruch rzepki doprowadzający do chondromalacji w stawie rzepkowo-udowym i w konsekwencji do silnego bólu kolana. U osób młodych podanie kwasu hialuronowego dostawowo powoduje odżywienie chrząstki, ustąpienie bólu i szybki powrót do pełnej funkcji stawu.

U osób starszych, powyżej 60 roku życia dochodzi do powstania zmian zwyrodnieniowych stawów, zwłaszcza kolanowych i biodrowych. Podanie kwasu hialuronowego dostawowo pozwala znacznie zmniejszyć ból, zwiększyć zakres ruchomości w stawie jednocześnie poprawiając komfort życia. Iniekcje te są czasem jedynym, bezoperacyjnym sposobem poprawiającym funkcjonowanie pacjentów oczekujących na zabieg endoprotezoplastyki stawów.

Jak podkreśla dr n. med. Andrzej Partyka (specjalista ortopedii i rehabilitacji z NSZOZ Trauma-Dent w Pszczynie i Szpitala SILESIA MED w Grzawie): – Stosowana metoda wiskosuplementacji jest obecnie jedynym ze sposobów leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów, prowadząc do poprawy komfortu życia i oddalenia ewentualnej konieczności protezowania stawu. Wykonanie iniekcji dostawowych jest bardzo bezpieczne – nie stanowi problemów, daje możliwość wykonywania wszystkich zaplanowanych w tym dniu czynności. Nie powstają powikłania, a wykonany prawidłowo zabieg jest niebolesny dla pacjenta. W swojej praktyce zawodowej zajmuję się podawaniem kwasu hialuronowego od 25 lat. Uważam, że stosowana metoda jest w pełni bezpieczna, co najważniejsze prowadzi do znacznej poprawy stanu zdrowia, aktywności ruchowej pacjenta i często jest jedyną metodą leczenia zachowawczego, zwłaszcza gdy zawodzi inne leczenie farmakologiczne i rehabilitacyjne. W celu zastosowania tej metody leczenia, wymagane jest badanie kliniczne, badania dodatkowe (USG, MRI, RTG) i ustalenie najlepszego schematu prowadzenia leczenia wiskosuplementacji.

Jak leczyć osteoartozę?

W leczeniu zmian zwyrodnieniowych stawów, poza metodami inwazyjnymi, stosuje się szeroki wachlarz metod nieoperacyjnych:

• Leki przeciwbólowe

Stosowane najczęściej i w pierwszej fazie choroby leczenie przeciwbólowe ma na celu nie tylko eliminację lub minimalizację bólu, lecz również, poprzez jego redukcję, zmniejszenie odruchowego napięcia mięśni.

• Niesteroidowe leki przeciwzapalne

Gdy oprócz bólu występuje obrzęk, wysięk lub wzmożone ucieplenie stawu, pojawiają się wówczas wskazania do zastosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Należy je aplikować bardzo ostrożnie osobom z przebytą chorobą wrzodową, chorobami nerek, nadciśnieniem tętniczym oraz zaburzeniami krzepliwości krwi.

• Steroidowe leki przeciwzapalne

Steroidowe leki przeciwzapalne są ważną, ale i niebezpieczną bronią w walce z chorobą zwyrodnieniową. Są to preparaty hormonalne o bardzo silnym działaniu przeciwzapalnym w zależności od sposobu podania – miejscowym bądź ogólnym. Przeciwwskazaniami do zastosowania tej metody są stany zakaźne ostre (bakteryjne, grzybicze, wirusowe), choroba wrzodowa żołądka, nasilona osteoporoza, zaburzenia psychiczne, niewydolność nerek, jaskra oraz cukrzyca. Niestety stosowanie leków steroidowych prowadzi do krystalizacji leku w stawie i uszkodzenia chrząstki stawowej.

• Fizykoterapia

Nie tylko leczenie ww. metodami przynosi efekty w walce z osteoartrozą. Dużą rolę odgrywa fizykoterapia połączona z odpowiednią rehabilitacją. Właśnie rehabilitacja ruchowa jest niezwykle istotna, gdyż zapobiega zahamowaniu odżywiania stawów przez organizm, usztywnieniu, zanikom mięśni i wiotczeniu więzadeł.

Dieta na wagę wysokiej formy

Odpowiednio zachowana dieta, dbanie o linię mają w tym przypadku niebagatelny wpływ. Nadwaga to główna przyczyna choroby zwyrodnieniowej stawów. Dbajmy zatem o siebie i uprawiajmy sport, aby zachować formę i sprawne stawy na długie lata.

Dietę warto zawsze uzupełnić o odpowiednie składniki, które mają bardzo ważne znaczenie dla zachowania formy ruchowej. Na rynku jest dostępny suplement diety o nazwie Synotabs. To połączenie chondroityny i glukozaminy wzbogacone o witaminy i minerały (jedyna na rynku bogata kombinacja; wapń, witamina D, witamina C, mangan), które zapewnią komplementarną formułę dla stawów.

Nie warto czekać, aż problem nadejdzie – jeśli możemy, zapobiegajmy mu już teraz!