Olej kokosowy – właściwości, zastosowania, kontrowersje
Ostatnie lata kuchnie i kosmetyczki miłośniczek zdrowego stylu życia zdecydowanie należą do oleju kokosowego. Smażymy na nim potrawy, smarujemy pieczywo, dodajemy go do kremów, maseczek i domowych peelingów. Czy jednak na pewno wiemy o nim już wszystko? Sprawdź, jakie tajemnice skrywa olej kokosowy!
Olej kokosowy w słoiczkach, wielkich słojach i eleganckich pudełeczkach, sugerujących naturalne sposoby produkcji, dosłownie zasypał sklepowe półki. Wrzucanie go do koszyka przy okazji codziennych zakupów stało się elementem zwykłego rytuału, w trakcie którego często przestajemy się nawet przyglądać napisom na opakowaniu czy zastanawiać, w jakim celu go użyjemy. Warto jednak przypomnieć sobie rodzaje, właściwości i zastosowania tego produktu, a także zapoznać się z kontrowersjami, jakie wokół niego powstały.
źródło: www.pixabay.com
Olej kokosowy – właściwości, zastosowania, kontrowersje
Jak wybrać ten najlepszy?
Aby upewnić się, że kupujemy dobry olej, musimy dokładnie przyjrzeć się napisom na etykiecie. Zwracajmy uwagę przede wszystkim na dwa elementy: jakie składniki zawiera nasz produkt (zdrowy olej powinien mieć w tym polu wpisany tylko jeden składnik: olej z miąższu kokosa; jeśli zamiast tego na etykiecie widnieje cała lista dodatków, nie warto go kupować) oraz, czy jest to olej rafinowany, czy nierafinowany (ten używamy na przykład do przygotowania kawy z olejem kokosowym i masłem) – więcej wartości odżywczych będzie miał oczywiście ten nierafinowany, ponieważ jest tłoczony na zimno (rafinowany olej osiąga punkt dymienia w temperaturze 204 stopni, zaś nierafinowany zaledwie 177 stopni). Ale uwaga! Producenci sięgają po różne sztuczki, aby wprowadzić nas w błąd i zamiast „rafinowany” zdarza im się napisać: „bez zapachu”, co jednak oznacza dokładnie to samo. Następnie powinnyśmy zwrócić uwagę na kraj pochodzenia oleju – jeśli na etykiecie znajdziemy więcej niż jeden kraj, może to oznaczać, że mamy do czynienia z mieszanką różnych olejów niskiej jakości. Dopuszczalne w tej sytuacji powinno być tylko inne miejsce pochodzenia składników i inne miejsce produkcji oleju. W dalszej kolejności sprawdzamy konsystencję oleju – stojąc na sklepowej półce, powinien on przyjąć stałą postać, podobną do masła lub smalcu (w płynny stan olej przechodzi dopiero w temperaturze wyższej niż 25 stopni). Ważną informacją świadczącą o wysokiej jakości produktu będzie też posiadany przez niego certyfikat „BIO”, dowodzący, iż pochodzi on z ekologicznej uprawy. Kiedy już otworzymy zakupiony słoiczek, zwróćmy również uwagę, czy zawartość emituje delikatny kokosowy zapach – jeżeli tak jest, to znaczy, że dokonałyśmy bardzo dobrego zakupu!
Białe złoto. Dobroczynne właściwości z wnętrza kokosa
Pozytywny wpływ oleju z orzecha kokosowego na nasze organizmy jest znany już od wieków. Dawniej mieszkańcy wysp Pacyfiku sięgali po niego intuicyjnie, szukając antidotum na różne dolegliwości i opracowując proste, tanie potrawy, które miały dostarczyć im całego bogactwa witamin i składników mineralnych w pigułce. Dziś o jego dobroczynnym wpływie rozpisują się naukowcy, podkreślający, że olej kokosowy:
- zawiera kwas laurynowy (stanowiący naturalny składnik mleka matki), dzięki czemu posiada właściwości bakteriobójcze i wzmacnia odporność organizmu,
- zawiera kwas kaprylowy, z pomocą którego przeciwdziała grzybicy i pleśniawkom wywołanym przez drożdżaki,
- zawiera naturalny antybiotyk, który – aktywowany przez enzymy zawarte w ślinie – hamuje rozwój bakterii odpowiedzialnych za powstawanie próchnicy zębów,
- doskonale odżywia organizm, ułatwiając jego regenerację po wysiłku i dostarcza mu energii niezbędnej do prawidłowej pracy mózgu;
- jak dowodzą niektóre badania, zawarte w nim kwasy tłuszczowe niwelują ryzyko utraty pamięci, a co za tym idzie, przeciwdziałają rozwijaniu się choroby Alzheimera,
- zawiera kwasy tłuszczowe zaliczające się do ketonów, które zmniejszają częstotliwość napadów padaczkowych u dzieci, przez co okazują się bardzo pomocne w zwalczaniu lekoopornej epilepsji,
- wspiera prawidłową pracę tarczycy,
- wspomaga przyswajanie witamin i mikroelementów przyjmowanych wraz z pożywieniem,
- jest świetnym naturalnym emolientem, co oznacza, że bardzo skutecznie nawilża skórę, nie wywołując przy tym alergii i innych skutków ubocznych, dzięki czemu może być stosowany do pielęgnacji niemowląt i jest rekomendowany dla osób, walczących z atopowym zapaleniem skóry, egzemą, trądzikiem (w walce z nim pomogą także właściwości bakteriobójcze oleju) czy łuszczycą;
- zawiera bogactwo antyutleniaczy, dzięki czemu opóźnia procesy starzenia,
- ma właściwości antyseptyczne, a zatem sprawdzi się w walce z łupieżem skóry głowy,
- w pewnym stopniu reguluje metabolizm i ogranicza łaknienie, a zatem częściowo wspiera odchudzanie.
Zaskakująca uniwersalność oleju kokosowego
Wszechstronne zastosowanie oleju kokosowego może zaskakiwać, a nawet budzić wątpliwości i początkowy opór. Kiedy już jednak przekonamy się, jakie cuda potrafi zdziałać dla skóry i jak smakowity aromat nadaje posiłkom, trudno przestawić się na innego kuchenno-pielęgnacyjnego pomocnika!
W kuchni:
- może być dodawany do ulubionych koktajli i smoothies, w celu dodania im nowych właściwości odżywczych i zwiększenia przyswajalności witamin oraz minerałów zawartych w pozostałych składnikach napoju,
- może zastępować masło – dzięki konsystencji, jaką przyjmuje w temperaturze pokojowej, z powodzeniem daje się rozsmarowywać na pieczywie,
- może być użyty jako tłuszcz w ciastach i ciasteczkach,
- sprawdzi się do smażenia i pieczenia, nadając potrawom bardzo subtelny, egzotyczny aromat i posmak.
W pielęgnacji ciała:
- może być dodawany do kąpieli natłuszczających zamiast olejków czy gotowych emulsji,
- potrafi zastąpić balsam do ciała lub stać się doskonałą bazą do jego samodzielnego przygotowania,
- wzmocni wypadające rzęsy,
- nawilży i zmiękczy popękane, bolące pięty,
- sprawdzi się jako krem z niewysokim filtrem (zapewni ochronę w granicach SPF 4),
- może być użyty do olejowania włosów,
- jako maska na włosy, zapobiegnie nawrotom łupieżu,
- stworzy doskonałą bazę dla peelingów (także tych w kostce) i domowych past do zębów,
- jako balsam do spierzchniętych ust,
- ochroni delikatną skórę twarzy podczas wyjścia na mróz,
- może zastępować piankę do golenia, jeśli używamy tradycyjnej maszynki do depilacji,
- punktowo – może pomóc w zwalczaniu pryszczy i innych wykwitów skórnych,
- aplikowany na włosy na 2 godziny przed ich umyciem, zapobiegnie ich elektryzowaniu się oraz puszeniu.
Czy olej kokosowy ma wady? Kontrowersje i przeciwwskazania
Choć po przeczytaniu o tylu dobroczynnych właściwościach oleju kokosowego może być trudno w to uwierzyć, to jednak produkt ten może mieć również negatywny wpływ na organizm. Jest to związane z wysoką zawartością nasyconych kwasów tłuszczowych, które wypełniają olej kokosowy aż w 93 procentach (dla porównania – to aż 6 razy więcej niż w oliwie z oliwek!). Jego regularne spożywanie może zatem podnosić poziom złego cholesterolu, a tym samym okazać się szkodliwe dla osób cierpiących na miażdżycę i inne choroby sercowo-naczyniowe (przyczyniając się np. do wystąpienia zawału serca), czego dowiedli uczeni z Amerykańskiego Towarzystwa Kardiologicznego (American Heart Association) w opublikowanym ostatnio raporcie. Z tego względu olej kokosowy nie jest polecany tej grupie pacjentów. Jednocześnie trzeba jednak zaznaczyć, że choć wzrost poziomu cholesterolu jest w przypadku oleju kokosowego dużo większy, niż przy spożywaniu wszystkich pozostałych olejów roślinnych, to już w zestawieniu z masłem wypada on lepiej.
Co więcej, kontrowersje wzbudza także założenie, iż olej kokosowy przyspiesza metabolizm dzięki zawartości trójglicerydów średniołańcuchowych (MCT). Informacja ta jest wprawdzie faktem, ale olej dostępny na sklepowych półkach zawiera zaledwie 13 do 15% owych trójglicerydów, a taka wartość nie ma wyraźnego wpływu na naszą dietę.
Co do jednego naukowcy są jednak pewni – tłuszcz z miąższu kokosa jest bardzo cennym kosmetykiem. Choćby z tego powodu warto wpisać go na swoją stałą listę zakupów!
Jeśli interesują Cię zdrowotne i kosmetyczne właściwości olejów, sprawdź także:
Oceń ten artykuł:
(243 głosów, średnia: 4,51 z 5)
zapisuję głos...