Oczyszczacz powietrza – przed czym chroni?

Oczyszczacze powietrza pojawiają się w coraz większej liczbie mieszkań i domów, a także biur, przedszkoli, szkół i żłobków. Często można spotkać się z informacją, iż urządzenia te chronią przed kontaktem z groźnymi zanieczyszczeniami, ale nie wszyscy wiedzą, na czym to zagrożenie polega. Warto zatem przyjrzeć się bliżej problemom zdrowotnym wywoływanym przez smog.

Nowotwory

W rankingu oczyszczaczy powietrza nie bez powodu dominują urządzenia wyposażone w filtr HEPA oraz filtr węglowy. Współpracując ze sobą usuwają one pyły zawieszone oraz lotne związki organiczne, czyli zanieczyszczenia, które mogą doprowadzić do rozwoju choroby nowotworowej. Pyły PM10 i PM2,5, które bez trudu przedostają się do dróg oddechowych, zawierają w sobie wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, w tym benzopiren, a także metale ciężkie i dioksyny. Wraz z wdychanymi do organizmu zanieczyszczeniami gazowymi sprzyjają wystąpieniu raka płuc, gardła, krtani, a także innych narządów.

Choroby układu oddechowego

Na kontakcie ze smogiem cierpi między innymi układ oddechowy. Zanieczyszczone powietrze nie tylko sprzyja występowaniu wielu schorzeń, ale i zaostrza przebieg chorób już istniejących, w tym astmy, zapalenia oskrzeli i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. U osób cierpiących na schorzenia układu oddechowego może też dojść do pojawienia się zagrażającej życiu niewydolności oddechowej. Ponadto obecność smogu bywa przyczyną przewlekłego kaszlu. Podobnie jak w przypadku innych problemów zdrowotnych związanych z jakością powietrza, schorzenia układu oddechowego szczególnie często występują u seniorów.

Choroby układu sercowo-naczyniowego

Składniki smogu osłabiają śródbłonek naczyń, wywołując w układzie krwionośnym stan zapalny, a w konsekwencji zwiększając ryzyko miażdżycy, choroby wieńcowej, udaru i zawału. Badania prowadzone przez studentów Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie pod kierunkiem prof. Tomasza Guzika potwierdzają, iż problem ten dotyczy również osób młodych, pomiędzy 16 a 22 rokiem życia. Pracownicy Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu zwracają natomiast uwagę na to, że w dniach, gdy smog utrzymuje się na wysokim poziomie, dochodzi do wzrostu liczby zawałów serca o 12%, a udarów mózgu o 16%.

Osłabienie układu neurologicznego

Pracownicy University of Southern California w Los Angeles po badaniach przeprowadzonych na grupie prawie 3700 kobiet wykazali, iż wysokie stężenie zanieczyszczeń w powietrzu powoduje wzrost ryzyka pogorszenia sprawności umysłowej aż o 81%. Według opublikowanych danych w przypadku badanych, u których stwierdzono obecność mutacji genetycznej APOE-e4, zwiększającej prawdopodobieństwo Alzheimera, zamieszkiwanie na terenie o wysokim stopniu zanieczyszczenia powietrza przekłada się na trzykrotnie częstsze występowanie choroby. Ponadto smog okazał się przyczyną osłabienia pamięci i zdolności logicznego rozumowania.

Poronienia i opóźnienie rozwoju dzieci

Kolejną grupą szczególnie narażoną na negatywne działanie smogu są kobiety ciężarne, ponieważ zanieczyszczenia obecne w powietrzu mogą doprowadzić do poronienia albo przedwczesnego porodu. Ponadto badania przeprowadzone w Krakowie na grupie 500 kobiet wykazały, że konsekwencją oddychania podczas ciąży skażonym powietrzem jest obniżona masa urodzeniowa dziecka. Nie brakuje również dowodów na to, że u dzieci narażonych na kontakt z zanieczyszczeniami funkcje poznawcze rozwijają się nieco wolniej niż u maluchów wychowanych w miejscach, gdzie jakość powietrza jest dobra.