O ginekologii plastycznej – rozmowa z dr nauk medycznych Andrzejem Barwijukiem

Wywiad z dr nauk medycznych Andrzejem Barwijukiem, specjalistą ginekologiem-położnikiem, ginekologiem plastykiem. Jest Prezesem Polskiego Towarzystwa Ginekologii Plastycznej (www.ptgp.pl), właścicielem warszawskiej kliniki Medifem (www.medifem.pl) specjalizującej się w zabiegach ginekologii plastycznej.

Skąd bierze się rosnąca popularność zabiegów z zakresu ginekologii plastycznej?

A.B: Ten wzrost zainteresowania wiąże się  z coraz większą wiedzą i świadomością pacjentek na temat ich własnego ciała, zdrowia oraz wyglądu. Ginekologia plastyczna ma na celu głównie poprawę funkcji życiowych kobiet oraz komfortu ich życia. W przypadku zabiegów wewnętrznych narządów rodnych kobiety możemy mówić tylko o poprawie ich funkcji. Oczywiście część zabiegów dotyczy również zewnętrznych narządów rodnych i tam oprócz funkcji znaczenie ma również ich wygląd. Reasumując poprawa funkcji i estetyka są głównymi powodami, dla których kobiety decydują się na tego typu zabiegi.

Jakie są najczęstsze motywacje pacjentek do przeprowadzenia zabiegu ginekologii plastycznej? Czy są to bardziej względy medyczne czy aspekty kosmetyczne?

A.B: Sądzę, że wszystkie zabiegi z zakresu ginekologii plastycznej mają podłoże medyczne, oznacza to, że wykonuje się je ze wskazań poprawy funkcji życiowych. I tak np. labioplastyka i deinfibulacja (czyli przywracanie kobietom możliwości współżycia i rodzenia dzieci, po obrzezaniu) są zabiegami wykonywanymi ze wskazań medycznych i zabiegi te powinny być w pełni refundowane. Niestety, zarówno w Polsce, jak i w innych krajach europejskich zdecydowana większość zabiegów, nie jest refundowana, a  pacjentki zmuszone są  pokrywać te koszty z własnych środków.

Czy zdarzają się przypadki, kiedy odmawia Pan Doktor podjęcia się operacji?

A.B: Odmawiamy przede wszystkim młodym dziewczętom, czyli kobietom w okresie dojrzewania, u których nie są jeszcze w pełni wykształcone zewnętrzne narządy płciowe oraz piersi. Spotkałem się z przypadkami, kiedy dochodzi do asymetrycznego rozrostu parzystych organów ciała (mowa tu np. o piersiach i o wargach sromowych) i gdybyśmy podjęli decyzję o przeprowadzeniu zabiegu w okresie dojrzewania, to mogłoby się okazać, że za kilka lat trzeba by wykonać kolejną operację, gdyż ta przeciwna strona ulegałby rozrostowi. Jest cały szereg innych wskazań do odmowy. Na przykład zdarzyły się w mojej praktyce lekarskiej przypadki, gdy zgłaszały się do mnie pacjentki z prośbą o wycięcie łechtaczki w nadziei na to, iż poprawi to ich właściwości wokalne (były to śpiewaczki operowe).  Wtedy też oczywiście odmówiłem, gdyż zabieg ten nie przyniósłby takiego skutku, a tylko niepotrzebnie  okaleczyłby pacjentki.

Jakie zastosowanie w ginekologii plastycznej ma kwas hialuronowy?

A.B: Kwas hialuronowy to wypełniacz stosowany powszechnie w dwóch typach zabiegów. Pierwszym z nich jest wypełnianie warg sromowych większych czyli zabieg labiomajoroplastyki. Drugim jest zabieg augmentacji, w uproszczeniu nazywany powiększaniem punktu G. Jednak nazwa ta nie jest do końca słuszna, ponieważ ostrzykujemy okolice w obszarze zwanym punktem G, w celu doprowadzenia do łatwiejszego osiągniecia orgazmu lub w ogóle do osiągniecia orgazmu.

Jak często wykonuje się zabiegi odtworzenia błony dziewiczej?

A.B: Bardzo rzadko. Zabiegi hymenoplastyki (czyli odtworzenia błony dziewiczej) wykonuje się incydentalnie, głównie dotyczy to kobiet wyznania muzułmańskiego, gdyż brak błony dziewiczej może być dla muzułmanki groźny dla życia, jeśli się okaże, że podczas pierwszego stosunku z mężem nie doszło do jakiegokolwiek krwawienia, które świadczy o tym, że dotrzymała czystości do tego czasu. Polki zgłaszają się z potrzebą wykonania tego zabiegu niezwykle rzadko. Znacznie częściej ma miejsce odwrotny zabieg – hymenotomia (nacięcie) lub hymenektomia (wycięcie) fragmentów błony dziewiczej, która jest niezwykle mięsista, twarda lub oporna, nie podatna na przerwanie.

Jakie są sposoby usuwania blizn poporodowych?

A.B: Blizny poporodowe są to takie same blizny jak każde inne. W celu ich usunięcia sprawdzają się tu tradycyjne rozwiązania dermatologii estetycznej np. stosowanie laserów CO₂. Można też wykonać  zabieg vaginoperineointroitoplastyki, czyli plastyki pochwy, przedsionka pochwy i krocza, wówczas taką starą bliznę wycinamy i zszywamy na nowo.

Pojawienie się blizny wynika z faktu błędnego zszycia czy z faktu, iż u niektórych osób występują tendencje do pojawiania się blizn?

A.B: Raczej jest to ta druga kwestia, myślę że każdy lekarz dokłada wszelkiej staranności celem właściwego zszycia. Proces powstawania blizn jest procesem naturalnym, gdy dochodzi do przerwania ciągłości skóry, o ile zszycie krocza zazwyczaj odbywa się w sposób właściwy o tyle głębszych warstw już czasami nie i tu pojawiają się niekiedy problemy.

Konsekwencjami porodu bywają też problemy z nietrzymaniem moczu. Jakie są najbardziej skuteczne metody leczenia nietrzymania moczu?

A.B: Nietrzymanie moczu ma najczęściej ścisły związek z porodem pochwowym, czyli naturalnym. Podczas takiego porodu dochodzi do nadmiernego rozciągnięcia się tkanek całego kanału rodnego, które obejmują również okolicę przedniej ściany pochwy, cewki moczowej, dna pęcherza moczowego, powięzi pęcherzowo-pochwowej. Na skutek tego oraz zwiotczenia tkanek, upływu lat, kolejnych porodów, pojawiają się objawy wysiłkowego nietrzymania moczu, czyli takiego które pojawia się na skutek kaszlu, kichania, skakania na skakance itd. Jedną z głównych metod leczenia jest leczenie operacyjne, które polega na zmianie kąta pęcherzowo-cewkowego lub na uniesieniu/zawieszeniu okolicy cewki moczowej na sztucznym więzadle. To sztuczne więzadło zwane taśmą zostało wprowadzone do leczenia kilkanaście lat temu. Taka operacja ma za zadanie odtworzenie (rozciągniętych na skutek porodu) więzadeł, które utrzymują w pewnej zależności i statyce dno i szyję pęcherza moczowego w stosunku do cewki moczowej.

Czym kierować się szukając dobrego ginekologa plastycznego?

A.B: Należy brać pod uwagę przede wszystkim informacje na temat jego doświadczenia, tego od jak dawna wykonuje zabiegi, gdzie się szkolił, czy brał udział w kongresach krajowych i zagranicznych, czy wygłaszał lub napisał pracę w tym obszarze, czy sam prowadzi szkolenia z tego zakresu oraz jakie są opinie pacjentek na jego temat. Bardzo ważna jest wizyta kwalifikacyjna na której pacjentka ma być precyzyjnie zbadana oraz szczegółowo poinformowana o sposobach leczenia, a także o potencjalnych zagrożeniach, powikłaniach i metodach ich leczenia. Wchodząc do gabinetu pacjentka powinna oczekiwać pełnej i rzetelnej informacji o sposobach jej leczenia, tak aby wychodząc nie miała co do tego żadnych wątpliwości.