Nomofobia u dzieci
Urządzenia ekranowe to zdecydowanie bardzo funkcjonalne sprzęty, które mogą dostarczać nam zarówno rozrywkę, jak i wartości edukacyjne. Dzięki niektórym z nim (m.in. dzięki telefonom komórkowym) możliwa jest także komunikacja na odległość. Poza ogromem zalet, urządzenia cyfrowe niosą jednak za sobą także wiele zagrożeń – zwłaszcza dla najmłodszych. Jednym z nim jest nomofobia, o której to opowiemy szerzej w poniższym artykule.
Czym jest nomofobia u dzieci?
Nomofobia u dzieci (no mobile phone phobia) to lęk, odczuwany przez najmłodszych na myśl o braku dostępu do telefonu komórkowego. Zjawisko to nie dotyka jedynie dzieci, jednak to właśnie one w największym stopniu są na nie narażone. Najmłodsi nie są bowiem w stanie w pełni kontrolować swoich zachowań i nie są jeszcze do końca świadomi negatywnych skutków nadmiernego korzystania z telefonów komórkowych oraz innych urządzeń cyfrowych. W związku z tym, bardzo ważne jest, aby dorośli szybko i skutecznie rozpoznawali nomofobię u najmłodszych oraz podejmowali odpowiednie kroki zapobiegawcze – tak, aby ograniczyć negatywne skutki, związane z niewłaściwym korzystaniem z telefonów komórkowych.
Jak rozpoznać nomofobię u dzieci?
Kluczem do szybkiego i skutecznego rozpoznania nomofobii u dziecka jest przede wszystkim jego dokładna i regularna obserwacja. Aby wiedzieć, czy najmłodsi zmagają się z jakimś problemem, musimy być obok nich. Tylko wtedy będziemy w stanie zauważyć niepokojące zmiany w ich zachowaniu. Jakie symptomy będą świadczyć o tym, że dziecko cierpi na nomofobię?
Po pierwsze, u najmłodszych, zmagających się z nomofobią, zauważyć można, że nie są oni w stanie kontrolować czasu, jaki przeznaczają na korzystanie z telefonu komórkowego i robią wszystko, aby mieć stały dostęp do urządzenia. Mowa tu m.in. o sytuacjach, gdy dziecko przykładowo nie przestrzega ustalonych wcześniej zasad, dotyczących używania telefonu komórkowego lub robi to po kryjomu – np. W nocy, gdy wszyscy w domu śpią i w teorii nikt nie może zabrać mu urządzenia. Ponadto, objawem nomofobii u dzieci jest również utrata ich dotychczasowych zainteresowań na rzecz korzystania z telefonu komórkowego – przykładowo, dziecko, zainteresowane piłką nożną przestaje jeździć na treningi, bo woli zostać w domu i spędzać czas przed ekranem telefonu. Charakterystycznym, bardziej “zaawansowanym” objawem nomofobii są również ataki paniki, występujące w momencie, gdy telefony komórkowe zabierane są najmłodszym. Jeśli obserwujesz u swoich dzieci lub uczniów opisane wyżej symptomy, prawdopodobnie jest to sygnał, mówiący o tym, że potrzebują oni pomocy.
Jak można zapobiegać nomofobii u dzieci?
Co można zrobić, aby nie dopuścić do nomofobii u dzieci? Działania zapobiegawcze podejmować powinni w tym zakresie zarówno rodzice, jak i nauczyciele. Po stronie rodziców leży przede wszystkim regularna i dokładna obserwacja pociech oraz działań, jakie wykonują one, korzystając z telefonów komórkowych. Czasem może okazać się bowiem, że problem nie tkwi bowiem w samym urządzeniu, a np. w uzależniającej grze lub “lepszym” życiu, kreowanym na portalach społecznościowych (np. w celu pozyskania uznania lub zdobycia większej ilości znajomych). Poza obserwacją, warto rozmawiać również z dzieckiem i tłumaczyć mu zasady zdrowego korzystania z urządzeń cyfrowych. Dobrym rozwiązaniem jest również zainstalowanie programów filtrujących, dzięki którym dziecko nie natrafi na nieodpowiednie dla niego (np. uzależniające treści).
Działania zapobiegawcze podejmować powinni również nauczyciele. Mowa tu przede wszystkim o edukowaniu najmłodszych na temat bezpiecznego korzystania z urządzeń ekranowych. Co więcej, szkolni wychowawcy powinni także obserwować zachowania swoich uczniów, a w razie pojawienia się niepokojących symptomów – zgłaszać je rodzicom i/lub przełożonym. W ten sposób jako dorośli możemy zatroszczyć się o zdrowie psychiczne najmłodszych i sprawić, że będą oni rozsądnie korzystać z telefonów komórkowych oraz innych urządzeń cyfrowych.