Menopauza – jak sobie z nią radzić? Poradnik kobiety 45+

Obecnie, gdy długość życia kobiet w Polsce wydłużyła się do ponad 81 lat[1] menopauza przestała być traktowana wyłącznie jako schyłkowa faza życia, a stała się naturalnym etapem dojrzałości. Statystyczna Polka przechodzi menopauzę w wieku około 50 lat[2], więc matematyka nie pozostawia złudzeń – spora część jej życia przypada na okres po jej zakończeniu. Jeśli odpowiednio o siebie zadba, to druga połowa jej życia może okazać się równie satysfakcjonująca, spokojniejsza, a nawet bardziej kobieca – na przykład nie trzeba się już martwić, jak wywołać okres, jak kontrolować swoją płodność …

Menopauza to przede wszystkim okres bardzo wielu zmian, które zachodzą w organizmie i tym samym życiu każdej kobiety. Zazwyczaj pojawia się pomiędzy 45 a 55 rokiem życia, a dla wielu kobiet to okres najwyższej aktywności zawodowej. Niekiedy burzy dotychczasowy tryb funkcjonowania wprowadzając rewolucje – nie zawsze przyjemne. Ale jak podkreślają specjaliści, jeśli dołożymy starań i odpowiednio o siebie zadbamy to możemy odkryć plusy tego okresu.

– Dbałość o zdrowy styl życia i wykonywanie profilaktycznych badań są podstawą zachowania zdrowia. Kobieta w okresie menopauzy może czuć się lepiej, a tym samym – wyglądać atrakcyjniej nawet niż niejedna 30-latka. Wymaga to jednak trochę wysiłku i pracy, ale na pewno się opłaca! – zachęca specjalista ginekolog prof. Violetta Skrzypulec-Plinta.

Co się z nami dzieje?

Różnego rodzaju dolegliwości zawiązane z menopauzą pojawiają się nawet długo przed jej faktycznym nadejściem. W wyniku obniżania się poziomu estrogenów, kobiety skarżą się na uderzenia gorąca, przyrost masy ciała, bóle głowy, problemy z koncentracją i pamięcią, a także zmęczenie i trudności ze snem. Wypadowe objawy menopauzy obejmują także różne trudności natury psychicznej tj. lękliwość, nerwowość, drażliwość, a także stany depresyjne czy apatię.

W okresie okołomenopauzalnym kobieta jest narażona również na inne problemy zdrowotne, między innymi: osteoporozę, nadciśnienie tętnicze, a także dolegliwości ze strony układu moczowego np. nietrzymanie moczu. Pojawia się również zanik (atrofia) śluzówki pochwy. Jak pokazują międzynarodowe badania pojawiąjący się wtedy problem suchości pochwy dotyka prawie co drugiej kobiety po 45 roku życia[3]. Jest to naturalne, ale może powodować znaczny dyskomfort w życiu codziennym np. podczas długotrwałego siedzenia, czy jazdy na rowerze. Wiele kobiet w tym okresie rezygnuje ze współżycia, ponieważ niewystarczająca ilość produkowanego śluzu w pochwie sprawia, że nawet w czasie odpowiedniej stymulacji seksualnej pochwa nie jest wystarczająco nawilżona, a to powoduje, że stosunki seksualne stają się bolesne i nieprzyjemne.

Co z tym wszystkim zrobić?

Bardzo istotne jest, aby zaraz po pojawieniu się pierwszych symptomów nadchodzącej menopauzy udać się do lekarza i zastanowić nad wyborem drogi do złagodzenia objawów. Z wieloma dolegliwościami można sobie skutecznie poradzić stosując różnego rodzaju preparaty i leki. Na suchość pochwy na przykład jest wiele produktów dostępnych bez recepty między innymi niezawierający hormonów intymny krem nawilżający Vagisan®, który można aplikować dopochwowo za pomocą aplikatora lub na zewnętrzne okolice intymne. Vagisan® uzyskał pozytywną ocenę ekspertów Polskiego Towarzystwa Menopauzy i Andropauzy[4]. Co więcej, Północnoamerykańskie Towarzystwo Menopauzy (North American Menopause Society) zaleca w pierwszej kolejności stosowanie na suchość pochwy właśnie produktów niehormonalnych[5].

Pomocna, jednak bardziej inwazyjna, jest także hormonalna terapia menopauzalna (HTM) łagodząca zaburzenia związane z wydzielaniem hormonów w organizmie, przy czym należy mieć świadomość, że nie jest ona wskazana dla wszystkich kobiet. – Każda kobieta musi zdawać sobie sprawę z zarówno z pozytywnych efektów jak i z potencjalnych czynników ryzyka stosowania tego typu leczenia – mówi prof. Violetta Skrzypulec-Plinta.

Jak cieszyć się życiem?

Rady w pigułce udzielone przez prof. Violettę Skrzypulec-Plintę – specjalistę ginekologa, endokrynologa, seksuologa – Wiceprzewodniczącą Sekcji Menopauzy i Andropauzy Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego

• Stosuj się do wskazań nowej (2016) Piramidy Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej
• Najważniejsza jest aktywność fizyczna dostosowana do wieku i potrzeb
• Pamiętaj o nawadnianiu się, najzdrowsze jest picie wody
• Jedz jak najwięcej warzyw i owoców (mogą być w małych ilościach, ale kilka razy dziennie)
• Tłuszcz zwierzęcy zamień na roślinny
• Uzupełniaj niedobory kwasów Omega-3, wapnia i witaminy D
• Pamiętaj, że leki przeciwzapalne, przeciwbólowe podnoszą ciśnienie tętnicze
• Pamiętaj o badaniach profilaktycznych
• Raz w miesiącu przeprowadzaj samobadanie piersi
• Dbaj o zdrowie intymne, nie wstydź się rozmawiać się z ginekologiem na temat nietrzymania moczu czy suchości pochwy. Istnieje wiele preparatów, leków które są w stanie szybko pomóc
• Pamiętaj, że seks nie jest zarezerwowany dla młodych, więc jeśli masz ochotę – kochaj się
• Ale przede wszystkim i co najważniejsze: Ciesz się życiem!

[1] Główny Urząd Statystyczny, Trwanie życia w 2014 r., Warszawa 2015

[2] Raport Marii Kaczmarek i Anity Szwed „Age at menopause and reproductive determinants in Polish women”. Instytut Antropologii, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań. Publ. „Przegląd antropologiczny”, Vol. 64, 57-72, 2001

[3] Shawna L. Johnston et al., SOGC Clinical Practice Guidelines, The Detection and management of vaginal atrophy; JOGC nr 145, maj 2004

[4] Reprint portalu e-medycyna.pl nr4/2016, Stanowisko Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Menopauzy i Andropauzy na temat zastosowania wyrobu medycznego Vagisan Krem Nawilżający w leczeniu i zapobieganiu suchości pochwy, V. Skrzypulec-Plinta, R. Dębski, T. Paszkowski, W. Zgliczyński

[5] Menopause: The Journal of The North American Menopause Society, Vol. 20, No. 9, Management of symptomatic vulvovaginal atrophy: 2013 position statement of The North American Menopause Society