Kurz domowy to siedlisko niebezpiecznych dla zdrowia alergenów
Jedną z przyczyn rozwoju alergii jest kontakt z alergenami roztoczy kurzu domowego. Te mikroskopijne pajęczaki, niewidoczne gołym okiem, stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia osób o cechach nadwrażliwości – czyli tzw. atopii.
Najliczniejszą grupą alergików są dzieci, u których objawy alergii pojawiają się już w pierwszych miesiącach życia. Często katar czy męczący kaszel jest mylony z przeziębieniem – podczas gdy jest to np. uaktywnienie się nadwrażliwości na alergeny roztoczy czy pleśni.
Substancją szkodliwą są białka m.in. Der p1 czy Der f 1 zawarte w odchodach roztoczy, które wraz z drobinami kurzu dostają się do dróg oddechowych. Największe nagromadzenie roztoczy dotyczy miejsc do spania, materacy, kanap i dywanów. W 1 g kurzu może występować nawet kilka tysięcy roztoczy – a już 100 okazów wystarczy do wywołania reakcji alergicznej.
Objawami alergii jest katar, kaszel nasilający się w nocy, wyprysk atopowy czy zapalenie spojówek. Często objawy te mylone są z przedłużającym się przeziębieniem i są niewłaściwie leczone, a może mieć to bardzo przykre konsekwencję. Nasilenie objawów dotyka alergików w okresie grzewczym – gdy wraz z drobinami kurzu, unoszącymi się w ogrzewanym powietrzu wdychają potencjalnie niebezpieczne substancje – nie tylko alergeny roztoczy, ale również pleśni i zwierząt. Nieleczony katar alergiczny, kaszel, mogą rozwinąć się w astmę alergiczną – a proces ten jest praktycznie nieodwracalny. Grupą szczególnego ryzyka są dzieci, których organizm nie posiada jeszcze wykształconej odporności lub są obciążone genetycznie alergią. Prawdopodobieństwo odziedziczenia alergii przez dzieci, których oboje rodziców jest alergikami wynosi ponad 70%.
Przykładowo – objawy atopowego zapalenia skóry (AZS) pojawiają w tej chwili u ok 60% dzieci do 1-go roku życia, wśród dzieci do 5-go roku życia – liczba sięga już prawie 90%. Symptomy które powinny zaniepokoić rodziców to suchość naskórka lub zmiany skórne w postaci rumienia lub wysięku obejmujące głównie okolice zgięcia łokciowego i podkolanowego. AZS towarzyszy świąd skóry, który powoduje niepokój i uniemożliwia spokojny sen. Na rozdrapanej skóra i tworzących się ranach dochodzi często do niebezpiecznych nadkażeń bakteryjnych.
Ważnym działaniem profilaktycznym jest ograniczenie ilości alergenów w otoczeniu. Już w 1987 roku WHO potwierdziła, znaczenie ekspozycji na alergeny roztoczy jako istotny czynnik sprzyjający rozwojowi astmy oskrzelowej. Roztocze kurzu są również odpowiedzialne za rozwój alergicznego nieżytu nosa i atopowego zapalenie skóry. Natomiast wg raportu ARIA (Allergic Rhinitis and its impact on Asthma) – zaleca się stosowanie środków eliminujących alergeny roztoczy, gdyż to one odpowiadają za rozwój alergii i astmy oskrzelowej.
Sposobów na redukcję roztoczy jest wiele, mi.in. zaleca się usunięcie z mieszkania przedmiotów, które są siedliskiem kurzu, można zastosować również specjalne oczyszczacze powietrza lub preparaty którymi opryskuje się miejsca o największym stężeniu alergenów. Do prania tkanin można zastosować specjalne środki neutralizujące alergeny, działają one już w niskiej temperaturze, co jest ważne w przypadku tkanin, których nie można prać w wysokich temperaturach.
Oczyszczenie otoczenia z alergenów przynosi wyraźną ulgę osobie uczulonej i poprawia jej samopoczucie, może też uchronić przez zaostrzeniem choroby alergicznej i wystąpieniem astmy.
Postępowanie ukierunkowanie na zmniejszenie narażenia na alergeny w środowisku domowym:
- Utrzymywane w mieszkaniu możliwie najniższej temperatury (poniżej 22°C)
- Odpowiednia wentylacja w mieszkaniach w celu zmniejszenia wilgotności względnej poniżej 50%
- Zmiana pościeli co tydzień – i pranie jej w wysokiej temperaturze lub z wykorzystaniem specjalistycznych dodatków do prania neutralizujących i usuwających alergeny (np. Allergoff® neutralizator alergenów płyn do tkanin)
- Usunięcie z sypialni poduszek i kołder z pierza
- Usunięcie z sypialni zwierząt
- Unikanie nawilżaczy powietrza
- Zmniejszenie liczby kwiatów doniczkowych
- Stosowanie środków zmniejszających ilość roztoczy, alergenów roztoczy, pleśni i zwierząt