Koronacja Karola III – ceremonia i ciekawe fakty, których nie znacie

Koronacja Karola III rozpoczęła się w sobotę 6 maja 2023 roku o godzinie 11:00 w opactwie westminsterskim w Londynie. Karol III to 40 monarcha koronowany w tym opactwie, jest to bowiem historyczne miejsce koronacji brytyjskich władców.  Król i jego żona Kamila, która będzie królową małżonką, przyjechali do opactwa w uroczystej procesji. Ceremonia jest oparta na anglikańskiej mszy świętej i obejmie namaszczenie, wręczenie regaliów i ukoronowanie Karola, podkreślając jego rolę duchową i świeckie obowiązki. 

Karol III został królem 8 września 2022, po śmierci królowej matki – Elżbiety II. W dniu koronacji Karol III to 74-letni władca – najstarsza osoba w historii, która obejmuje tron.

Przebieg uroczystości koronacyjnej Karola III i jego żony Kamili

Namaszczenie poprzedzające koronację

Przed koronacją, król Karol III jako pomazaniec boży oraz głowa Kościoła anglikańskiego został namaszczony. Ceremonia ta, jako najbardziej intymny moment odbyła się za ozdobnymi parawanami i nie była transmitowana. Wiemy jednak z protokołu, jak przebiegła.

Król zasiadł na krześle koronacyjnym przed ołtarzem oraz zdjął wierzchnie odzienie. Arcybiskup Canterbury wylał święty olej z XII-wiecznej łyżki na ręce, klatkę piersiową i głowę króla. Święty olej jest wytwarzany z oliwy z oliwek z gajów na Górze Oliwnej w Jerozolimie i zmieszanej z balsamem i innymi substancjami zapachowymi. Olej został konsekrowany w Jerozolimie przez greckiego prawosławnego patriarchę Teofila III i anglikańskiego arcybiskupa Jerozolimy w Bazylice Grobu Świętego i sprowadzony do Londynu przez specjalnego wysłannika.
Olej został zmodyfikowany tak, aby był  wegański i cruelty-free.

Namaszczona olejem została także królowa Kamila.

Koronacja – God Save the King – czyli moment historycznej koronacji 6 maja 2023

The Archbishop of Canterbury crowns King Charles III.

Cries of God Save The King fill Westminster Abbey.#Coronation pic.twitter.com/MjCZbE7l3T

— Royal Central (@RoyalCentral) May 6, 2023

Po koronacji, przedstawiciele Kościoła Anglii i rodziny królewskiej złożyli hołd Królowi, a mieszkańcy całej Wspólnoty Narodów zostali zaproszeni do tego samego.

Koronacja królowej Kamili

75-letnia Kamila,  żona Karola III również została koronowana. Jest to miłość króla z młodzieńczych lat. Po burzliwym okresie małżeństwa z lady Dianą, zakończonym rozwodem oraz tragiczną śmiercią matki księcia Williama i Harrego, Karol III ożenił się z Kamilą w 2005 roku.

Do dnia jubileuszu 70-lecia panowania królowej Elżbiety II, zakładano, że Kamila nie będzie nosiła tytułu królowej. Jednak, w dniu swojego jubileuszu, królowa Elżbieta II  zgodziła się, by Kamila otrzymała tytuł królowej małżonki.

The Archbishop crowns Camilla Queen #Coronation pic.twitter.com/PWdaQdQWe0

— Royal Central (@RoyalCentral) May 6, 2023

Ceremonia

Ceremonia koronacyjna Karola i Kamili została zmieniona w porównaniu z poprzednimi brytyjskimi koronacjami, aby reprezentować różne wyznania, kultury i społeczności z całego Zjednoczonego Królestwa, i była krótsza niż koronacja jego matki w 1953 roku. Według publikowanych informacji koronacja króla Karola III ma kosztować nawet 522 mln zł.

Karol III ubrany był w szaty, które nosił na swojej koronacji w 1937 r. jego dziadek król Jerzy VI. Kamila zaś w płaszcz koronacyjny zmarłej teściowej Elżbiety II.

„Przychodzę służyć. Nie, by mi służono” – rozpoczął ceremonię król Karol III, powtarzając słowa Jezusa Chrystusa z Ewangelii. Dodał także podczas przysięgi, że „będzie starał się wspierać środowisko, w którym ludzie wszystkich wyznań mogą żyć swobodnie”. Przysięga ta różniła się od tej, którą złożyła królowa Elżbieta II. Po raz pierwszy dodano fragment zobowiązujący monarchę do tego, że „będzie dążył do stworzenia środowiska, w którym ludzie wszystkich wyznań i przekonań będą mogli żyć swobodnie”.

Po nabożeństwie rodzina królewska udała się do Pałacu Buckingham i pojawiła się na balkonie pałacu, aby pozdrowić przybyłych mieszkańców.

Korony użyte podczas koronacji Karola III i jego żony

Koronacja Karola III była pierwszą koronacją brytyjskiego monarchy w XXI wieku i 40. odbywającą się w opactwie westminsterskim od koronacji Wilhelma Zdobywcy w 1066 roku.

Karol III i jego żona Kamila nosili różne korony podczas ceremonii koronacyjnej. Karol III założył na głowę historyczną koronę św. Edwarda, która jest używana tylko raz w życiu monarchy, podczas koronacji. Jest to złota korona ozdobiona rubinami, ametystami, topazami i szafirami, która została wykonana dla Karola II w 1661 roku. Korona ta waży ponad 2,2 kg.

Po samej koronacji, Karol III włożył na głowę lżejszą koronę używaną podczas różnych ceremonii – Imperial State Crown. To korona z owalnym diamentem Cullinan II o średnicy 4,5 cm.

Kamila nosiła koronę, która została wykonana dla Marii, prababki Karola i żony Jerzego V, na ich koronację w 1911 roku. Jest to bogato zdobiona korona ze złota i srebra oraz diamentów – Cullinan III i CullinanIV.

Obie korony są częścią klejnotów koronnych, które są przechowywane w wieży londyńskiej między uroczystościami państwowymi.

Berło i jabłko królewskie

Berło i jabłko są kolejnymi z klejnotów koronnych, które są używane podczas ceremonii koronacji w Wielkiej Brytanii i zostały użyte 6 maja podczas koronacji Karola III. Są to symbole władzy i autorytetu monarchy, a także jego związku z Bogiem.

Berło, zwane również berłem z krzyżem, jest długą złotą laską ozdobioną diamentami, szmaragdami, rubinami, szafirami i ametystami. Na szczycie berła znajduje się krzyż z diamentem Star of Africa, który jest największym kolorowym diamentem ciętym na świecie. Berło zostało wykonane dla Karola II i jest używane na każdej koronacji od 1661 roku.

Jabłko, zwane również kulą królewską, jest okrągłą pustą kulą  ze złota zdobioną krzyżem. Zawiera ponad 600 kamieni szlachetnych i pereł, w tym diamenty, rubiny, szmaragdy, ametysty i szafiry. Jabłko zostało wykonane również dla Karola II i symbolizuje panowanie Chrystusa nad światem i rolę monarchy jako jego przedstawiciela na ziemi.

Podczas koronacji arcybiskup Canterbury wręcza monarsze berło i jabłko, które trzyma w prawej i lewej ręce. Następnie berło i jabłko są odkładane na ołtarz przed ukoronowaniem monarchy.

Berło i jabłko były używane podczas koronacji Elżbiety II w 1953 roku.

Pozostałe regalia użyte podczas koronacji Karola III

Łyżeczka koronacyjna

Łyżeczka koronacyjna, która służy do namaszczania nowego monarchy świętym olejem. Jest to najstarszy element regaliów koronacyjnych, pochodzący z XII wieku.

Ostrogi Karola II

Ostrogi są wykonane ze złota i mają różę Tudorów oraz pokryty aksamitem pasek ze złotym haftem. Symbolizują wartości rycerskie i rycerskość. Zostały pierwotnie wykonane z okazji koronacji Karola II w 1661 roku i były oparte na wcześniejszym projekcie z 1189 roku. Ostrogi zostały zmienione w 1820 roku na koronację Jerzego IV i od tego czasu były używane podczas każdej koronacji.

Miecz królewski

Miecz stanu użyty w koronacji Karola III był niesiony przez Penny Mordaunt, liderkę Izby Gmin i Lorda Prezydenta Rady Tajnej. Była ona pierwszą kobietą, która pełniła tę rolę. Miecz stanu waży osiem funtów i jest ozdobiony diamentami, rubinami i szmaragdami. Jest to symbol władzy królewskiej i rycerskich cnót.

Ciekawa historia krzesła koronacyjnego

Krzesło koronacyjne zostało wykonane z rozkazu Edwarda I, który przeniósł z Szkocji do opactwa w 1296 roku słynny Kamień z Scone, będący symbolem szkockiej monarchii. Król kazał zrobić okazałe dębowe krzesło, które zawierało kamień pod siedziskiem. Krzesło zostało pomalowane przez mistrza Waltera i ozdobione wzorami ptaków, roślin i zwierząt na pozłacanym tle. Na oparciu została namalowana postać króla, Edwarda Wyznawcy lub Edwarda I, z nogami spoczywającymi na lwie. Cztery pozłacane lwy pod spodem zostały wykonane w 1727 roku, zastępując oryginały, które zostały dodane do krzesła dopiero na początku XVI wieku.

Krzesło koronacyjne jest używane podczas ceremonii koronacji od 1308 roku, kiedy to Edward II został ukoronowany na nim jako pierwszy. Od tego czasu 26 monarchów brytyjskich zostało ukoronowanych na tym krześle. Jest ono umieszczane w centrum opactwa, przed głównym ołtarzem. Jest to najstarszy mebel w Wielkiej Brytanii, który jest nadal używany do pierwotnego celu.

Krzesło koronacyjne nie było używane wyłącznie do koronacji. Zostało wywiezione z opactwa, kiedy Oliver Cromwell został na nim zaprzysiężony jako Lord Protektor w Westminster Hall w 1653 roku. Było również używane przez królową Wiktorię podczas uroczystości Złotego Jubileuszu w opactwie w 1887 roku.

Krzesło koronacyjne zostało uszkodzone przez wieki przez szkolnych chłopców i odwiedzających opactwo, którzy rzeźbili swoje imiona na jego tylnej części w XVIII i XIX wieku. Jeden z turystów wyrył na siedzisku napis „P. Abbott spał na tym krześle 5-6 lipca 1800”. Atak bombowy w 1914 roku, prawdopodobnie zorganizowany przez sufrażystki, oderwał nawet mały kawałek krzesła.

Podczas II wojny światowej krzesło zostało ewakuowane do katedry w Gloucester, aby uniknąć uszkodzeń spowodowanych nalotami niemieckimi. Kamień z Scone został potajemnie zakopany w opactwie. W 1996 roku kamień został zwrócony Szkocji i jest przechowywany w zamku Edynburg, ale został  ponownie umieszczony pod siedziskiem krzesła na czas koronacji Karola III.

Karoce, w których jadą na koronację i wracają Karol III z królową Kamilą

Do katedry Karol III z królową udali się karocą Diamond Jubilee State Coach, ważącą ponad trzy tony i liczącą ponad trzy metry wysokości, czyli więcej niż większość tego typu pojazdów. Wymiary te są związane z tym, aby obserwujący mogli  zobaczyć parę królewską.

The Diamond Jubilee State Coach weighs over three tons and is over three metres tall, which is taller than most coaches, so the Monarch can be seen.#Coronation pic.twitter.com/SERELhpmrK

— Royal Central (@RoyalCentral) May 6, 2023

Po koronacji, król i królowa udali się z powrotem do pałacu Buckingham. Powrót  odbył się w formie procesji koronacyjnej ulicami Londynu. Do tego celu została użyta karoca Gold State Coach, jeszcze cięższa niż Jubilee State Coach, bo ważąca 4 tony. To historyczny pojazd użyty został po raz pierwszy przez Jerzego III w 1762 roku. Zostanie do niego zaprzężonych 8 koni.

Imprezy towarzyszące koronacji króla i królowej

Oprócz ceremonii koronacyjnej zaplanowano publiczne uroczystości i świętowania, aby uczcić to wydarzenie w Australii, Kanadzie, Nowej Zelandii oraz brytyjskich dependencjach koronnych i terytoriach zamorskich. Publiczność Zjednoczonego Królestwa została zachęcona do wzięcia udziału w ulicznych przyjęciach Coronation Big Lunch w dniach 6-8 maja.

Koncert koronacyjny zaplanowano na 7 maja na zamku Windsor, z udziałem przedstawicieli organizacji charytatywnych Karola i Kamili oraz członków ogółu społeczeństwa. Inicjatywa Big Help Out, która odbędzie się 8 maja w Zjednoczonym Królestwie, ma na celu zachęcanie do pracy społecznej i wolontariatu. Zarówno koronacja w opactwie westminsterskim, jak i koncert na zamku Windsor będą transmitowane w telewizji i transmitowane online.