Jak wyuczyć mózg zdrowego żywienia?

Naukowcy dowiedli, że za wybory żywieniowe odpowiada mózg. Co więcej, można go wyuczyć preferowania zdrowej żywności zamiast śmieciowego jedzenie. Ten mechanizm, działający tak u dzieci, jak i u dorosłych, może okazać się zbawienny w dobie otyłości, cukrzycy i nadwagi. Jak wyuczyć mózg zdrowego żywienia?

Nie rodzimy się z zamiłowaniem do batonów i wstrętem do szpinaku. Nawyki żywieniowe tworzą się w pierwszych latach życia, pod wpływem zwyczajów wyniesionych z domu i szkoły. Naukowcy z Tufts University dowiedli, że za wyborami żywieniowymi stoi mózg. Na szczęście można nim sterować tak samo u osób dorosłych, jak i u dzieci.

Profesor Susan B. Roberts i jej asystentka Sai Krupa Das zbadały skany mózgów 13 osób, po czym ośmiu z nich zaleciły nowe zachowania żywieniowe, oparte na kontrolowaniu spożywanych porcji i komponowaniu dziennego menu według zasad: 25% energii z białek i tłuszczów, 50% z węglowodanów o niskim indeksie glikemicznym, 40 g błonnika. Po sześciu miesiącach autorki badania zauważyły zmianę w ponownie wykonanych skanach mózgów – u osób, które przestrzegały nowych zaleceń ośrodek mózgu odpowiedzialny za uzależnienia i uczenie się uległ przekształceniu.

Doświadczenie z Tufts pokazuje, że zdrowe odżywianie to umiejętność jak każda inna, np. granie na instrumencie czy nauka języków. Wiek nie jest przeszkodą, bo człowiek nabywa te zdolności przez ćwiczenie i powtarzanie.

– To, że można się przyzwyczaić do zdrowego jedzenia pokazuje przykład ludzi, który zrezygnowali z cukru. Większość z nich po przejściu na słodzenie stewią, ksylitolem, po zupełnym odstawieniu cukru, nie rzuca się na kupne ciastka czy  słodzone napoje. Zmieniają się ich preferencje – komentuje Beata Straszewska z centrum wiedzy o odżywianiu bezcukrowym Stewiarnia.pl.

To, że cukier uzależnia udowodniono w wielu eksperymentach. Uzależnienie od cukru wydaje się mało szkodliwe i jest na nie pełne przyzwolenie społeczne, co nie znaczy, że jest obojętne dla zdrowia.  – Wieloletnie uzależnienie od cukru ma wiele negatywnych konsekwencji: nadwaga, otyłość, insulinoodporność, cukrzyca, próchnica i zaparcia u dzieci. Nadmiarowi cukru przypisuje się też ospałość, znużenie czy depresję – przypomina Beata Straszewska. Na szczęście badania wyraźnie dowodzą elastyczności mózgu. Nowe zachowania tworzą w nim nowe połączenia między neuronami, a powtarzalność zachowań wzmacnia te połączenia. Tak działa proces nauki. Jak można nauczyć mózg zdrowego jedzenia?

– Po pierwsze, trzeba zastąpić najbardziej szkodliwe składniki, np. używać ziół zamiast soli, stewii zamiast cukru a tłuszcze odzwierzęce zastąpić wielonasyconymi roślinnym. Po drugie, konieczna jest systematyczność – nauka nowych nawyków twa od kilku tygodni do kilku miesięcy – radzi specjalistka ze Stewiarnia.pl. – Mechanizm jest prosty – im częściej zdrowo jesz, tym bardziej przyzwyczaja się do tego organizm. I odwrotnie – jedzenie jednego batonika codziennie sprawi, że następnego dnia też również będziesz miał na niego ochotę – tłumaczy Straszewska.

Co jeszcze? Poczytaj o tym, co jesz. Wiesz, jakie reakcje powoduje cukier w organizmie? Co to jest syrop glukozowo-fruktozowy? Skąd się bierze smak chipsów? Które dodatki do żywności są rakotwórcze? Jeśli się tego dowiesz, zniknie ochota na jedzenie tego typu – mózg przypomni Ci szokujące informacje, gdy zobaczy wspomniany produkt.