Jak wygląda badanie USG ginekologiczne i jak się do niego przygotować?
Badanie USG ginekologiczne jest nieinwazyjnym profilaktycznym badaniem obrazowym, wykrywającym nieprawidłowości w budowie oraz funkcjonowaniu narządów rodnych kobiety: jajników, jajowodów i macicy. Jest dużo bardziej dokładne od tradycyjnego badania ginekologicznego. Na ogół jest to badanie całkowicie bezbolesne.
Jak wygląda badanie USG ginekologiczne?
W zależności od okoliczności, lekarz może zlecić:
- badanie USG ginekologiczne transwaginalne (inaczej endowaginalne, dopochwowe lub domaciczne) lub
- badanie USG ginekologiczne przez powłoki brzuszne lub doodbytnicze.
Pierwsze z nich to standardowo wykonywany typ USG ginekologicznego. Stosuje się je u pacjentek, które mają już za sobą pierwsze współżycie seksualne.
Drugie z nich stosowane jest rzadko – u pacjentek z zachowaną błoną dziewiczą lub niewyrażających zgody na badanie dopochwowe. Nie pozwala ono jednak na tak dokładną analizę stanu narządów w miednicy mniejszej jak USG dopochwowe.
Badanie USG transwaginalne trwa do kilkunastu minut i polega na wprowadzeniu do pochwy cienkiej sondy zabezpieczonej jednorazową osłonką lateksową pokrytą żelem. Podczas badania lekarz delikatnie przesuwa sondę w obrębie jamy macicy.
Badanie wykonuje się na leżance; aby umożliwić jak największy zakres ruchów sondy, pacjentka leży na plecach z szeroko rozstawionymi nogami, a dłonie zaciśnięte w pięść podkłada pod pośladki.
Ocena narządów i tkanek możliwa jest dzięki obrazowaniu za pomocą bezpiecznych fal ultradźwiękowych emitowanych przez głowicę sondy. Fale te odbijają się od narządów i tkanek, powracają do odbiornika i zostają przetworzone na obraz.
Podczas badania ocenia się:
- wielkość, pozycję i kształt macicy (szyjka, trzon, mięsień),
- endometrium, czyli błonę śluzową wyścielającą jamę macicy (grubość, jednorodność),
- wielkość i lokalizację jajników oraz czy nie występują podejrzane guzy lub torbiele,
- liczbę i wielkość pęcherzyków jajnikowych,
- obecność płynu w zachyłku odbytniczo-macicznym (tzw. zatoce Douglasa) i czy nie występują podejrzane zmiany.
Kiedy należy wykonać USG ginekologiczne?
Na stronach przychodni Salve możemy dowiedzieć się, że w ramach profilaktyki zdrowotnej u zdrowych, współżyjących kobiet niebędących w ciąży, badanie USG ginekologiczne najlepiej przeprowadzać raz w roku.
Badanie przezpochwowe wykonuje się rutynowo również w pierwszych tygodniach ciąży, kiedy ciąża jest jeszcze zbyt mała, aby mogła zostać oceniona w badaniu przez powłoki brzuszne.
Istnieje wiele wskazań do wykonania badania USG dopochwowego, m.in.:
- zaburzenia cyklu miesiączkowego,
- krwawienie z dróg rodnych między miesiączkami o nieznanym pochodzeniu,
- silne bóle menstruacyjne,
- silne i obfite krwawienia miesiączkowe,
- podejrzenie niepłodności,
- monitorowanie wzrastania pęcherzyków jajnikowych przy problemach z zajściem w ciążę,
- problemy z donoszeniem ciąży,
- nawracające kłujące bóle w podbrzuszu,
- brak miesiączki,
- podejrzenie endometriozy,
- podejrzenie zespołu policystycznych jajników,
- podejrzenie wystąpienia ciąży pozamacicznej,
- diagnostyka wad anatomicznych w obrębie miednicy.
Warto wspomnieć, że transwaginalne badanie USG uważane jest za najlepszą metodę wczesnego wykrywania raka jajnika.
Umawiając się na USG dopochwowe, należy mieć na uwadze, że badanie powinno być przeprowadzane w określonym momencie cyklu miesięcznego.
Dla pacjentek w wieku rozrodczym, niebędących w ciąży, najkorzystniejsze jest wykonanie badania w pierwszej fazie cyklu, między 5. a 10. dniem, po ustaniu krwawienia, a przed owulacją.
Pozostałym pacjentkom właściwy czas przeprowadzenia badania wyznacza lekarz.
Jak się przygotować do badania USG ginekologicznego dopochwowego?
Trzeba pamiętać, aby przed badaniem:
- całkowicie opróżnić pęcherz moczowy (wyjątkiem jest badanie uroginekologiczne),
- przygotować informację o dacie ostatniej miesiączki,
- przygotować informacje o zażywanych lekach i przebytych chorobach układu rozrodczego,
- przygotować wyniki ostatniego USG ginekologicznego, jeśli takie miało miejsce.