Jak uratować wybity ząb? Stomatolog wyjaśnia na czym polega reimplantacja

Wybiłeś sobie ząb? Bez paniki! Jeśli zachowasz zimną krew i będziesz postępować zgodnie z zasadami, ząb z powrotem trafi na swoje miejsce. Magia? Niekoniecznie. Pozwala na to zabieg reimplantacji, stosunkowy prosty, a pozwalający zachować to, co najcenniejsze – naturalny ząb.

Utracony ząb może zyskać drugie życie

Nie zawsze tracimy zęby w wyniku zaniedbań czy też komplikacji związanych z próchnicą lub paradontozą. Równie częstą sytuacją jest utrata zęba w nieszczęśliwych okolicznościach np. na skutek upadku lub urazu. Czy w takiej sytuacji jesteśmy bezsilni? Okazuje się, że ratunkiem dla wybitych zębów jest zabieg reimplantacji, którego dokonuje stomatolog w gabinecie. Co to takiego?

– Reimplantacja to najprościej mówiąc, ponowne umieszczenie zęba w jamie ustnej, a konkretnie w zębodole. Jeśli korzeń zęba jest nienaruszony to można połączyć go z kością. Występują dwa wskazania do tego rodzaju zabiegu: pierwsze, gdy ząb tracimy w wyniku mechanicznego urazu, drugi z kolei to tzw. reimplantacja zamierzona. Może być ona alternatywą postępowania po nieskutecznym leczeniu kanałowym, gdy dochodzi np. do rozwoju ropnia lub niepowodzeniu resekcji wierzchołka korzenia. Zabiegi reimplantacji wykonuje chirurg stomatolog.  Przy wybiciu zęba, kluczowy jest jednak odpowiedni czas i działania, które decydują o powodzeniu zabiegu – mówi lek. stom. Przemysław Stankowski, specjalista z zakresu chirurgii stomatologicznej oraz autor poradnika „Bądź bystry u dentysty”.

Jak uratować wybity ząb? – Jak postępować tuż po zdarzeniu?

Nie każdy uraz kończy się całkowitą utratą zęba. W przypadku np. jego ułamania wystarczające może okazać się kosmetyczne jego uzupełnienie lub leczenie kanałowe. Jeśli jednak ząb został wybity z korzeniem, zabieg reimplantacji należy wykonać natychmiast po jego utracie. Największe szanse na sukces zabiegu mamy do 30-60 minut od wydarzenia. Jak się zachować w takim przypadku?

• Podnieś ostrożnie ząb lub jego fragment, ale chwytając za białą jego część, czyli koronę. Nie dotykaj korzenia, może to spowodować obumarcie komórek niezbędnych do jego ponownego wstawienia
• Gdy ząb jest przybrudzony, wypłucz go w pojemniku z letnią, czystą wodą lub umieść w szklance mleka. Nie przecieraj zęba szmatkami, koszulką, ani żadnymi innymi kawałkami materiału, bo możesz nieodwracalnie uszkodzić ząb
• Ząb możesz przetransportować do gabinetu dość nietypowo – w jamie ustnej pomiędzy policzkiem a trzonowcami, ale ta metoda nie dotyczy dzieci, gdyż istnieje ryzyko połknięcia lub zadławienia
• Ważne, aby ząb przechowywać w wilgoci. Jego wyschnięcie skutkuje obumarciem żywych tkanek pozwalających na tego typu zabieg oraz finalnie – niepowodzeniem reimplantacji
• Jak najszybciej udaj się z zabezpieczonym zębem do stomatologa, który dokona zabiegu
• Pamiętaj! Jedynie zęby stałe mogą być ponownie wszczepione, mleczaki nie podlegają tego typu zabiegom.

Postępowanie zgodnie z wytycznymi uprawdopodobni ostateczne „przyjęcie się” zęba. Czas jest bardzo istotny, warto więc udać się do stomatologa tak szybko, jak to tylko możliwe.

– Szanse na uratowanie zęba są najwyższe w przypadku małych dzieci, jednak u dorosłych także z powodzeniem stosuje się tę metodę. Zabieg na ogół jest prosty, komplikacje następują w przypadku, gdy ząb lub kość jest złamana. Stomatolog szynuje, czyli unieruchamia wybitego zęba za pomocą miękkiego drutu i kompozytu stomatologicznego. Tak unieruchomionego zęba pozostawiamy na jakiś czas, to stomatolog kontroluje stan jamy ustnej i decyduje, kiedy zdejmujemy szynę. W przypadku, gdy kość okalająca zęba nie jest złamana, korzeń może się zrosnąć z zębodołem w ciągu 3-4 tygodni. Gdy uszkodzenia są rozleglejsze, okres regeneracji może potrwać 6-8 tygodni – mówi dr Stankowski.

Jeśli nie reimplantacja to… most, proteza lub implant

Przy braku objawów zakażenia rokowania są pomyślne. Kolejne lata ostatecznie decydują, czy reimplantacja zakończy się 100 proc. powodzeniem. Pomocniczo stomatolog może zlecić dodatkowe badania radiologiczne, które pozwolą wykryć możliwe niepokojące zmiany, np. źródło ewentualnych dolegliwości bólowych czy monitorować resorpcję korzenia.

– Dobry stomatolog na pierwszym miejscu stawia dobro pacjenta. Jeśli tylko to możliwe, podejmujemy każdy wysiłek, by pacjent zachował własne, naturalne zęby, które są unikalne. Zawsze pozostaje możliwość uzupełnienia braków zębowych za pomocą mostów, protez lub implantów, które bardzo dobrze zastępują prawdziwe zęby. Uzupełnienie ubytku czy to naszym zębem, czy implantem jest niezbędne, nie tylko ze względów estetycznych, ale przede wszystkim zdrowotnych. Pojedynczy ubytek to liczne komplikacje: upośledzenie narządu żucia, choroba okluzyjna, przemieszczanie się pozostałych zębów, wady zgryzu, zaburzenia stawu skroniowo-żuchwowego. Wybity lub złamany ząb to także czynnik ryzyka bólów głowy, kręgosłupa, zaburzeń mowy i układu trawiennego – ostrzega stomatolog.

***

Dorota i Przemysław Stankowscy to dentyści z wieloletnim stażem, członkowie m.in. Polskiej Akademii Stomatologii Estetycznej i American Academy of Periodontology. W Poznaniu prowadzą swoją własną praktykę dentystyczną specjalizującą się m.in. w leczeniu implantologicznym i estetycznym.