IBD – co to takiego?
Co to jest IBD?
IBD (ang. inflammatory bowel disease) to nieswoiste zapalenie jelit. Jest to grupa przewlekłych chorób zapalnych przewodu pokarmowego, wśród których najczęstszymi są:
– choroba Leśniowskiego-Crohna,
– wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
Choroba Leśniowskiego-Crohna może dotyczyć każdego odcinka przewodu pokarmowego: od jamy ustnej do odbytu, jednak najbardziej typowe są zmiany zapalne w jelicie cienkim i grubym. Z kolei wrzodziejące zapalenie jelita grubego dotyka ostatnią część przewodu pokarmowego. Stan zapalny obejmuje błonę śluzową odbytnicy albo odbytnicy i okrężnicy. W cięższych przypadkach tworzą się owrzodzenia.
Jakie są przyczyny IBD?
Przyczyna IBD nie jest do końca poznana. Prawdopodobnie do zachorowania przyczyniają się:
– czynniki genetyczne (o czym świadczy występowanie choroby w rodzinie);
– flora jelitowa i wpływające na nią czynniki środowiskowe (np. dieta bogata w białko zwierzęce i/lub cukier, stres);
– czynniki immunologiczne.
Jakie są objawy IBD?
Objawy IBD zależą poniekąd od jednostki chorobowej. Choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choć należą do tej samej grupy chorób i ich niektóre symptomy są bardzo podobne czy jednakowe, to jednak pewne objawy mogą być odmienne, dotyczą bowiem innego odcinka przewodu pokarmowego.
W przebiegu choroby Leśniowskiego-Crohna najbardziej typowymi objawami są: bóle brzucha, biegunka, gorączka, osłabienie, utrata apetytu, zmniejszenie masy ciała, anemia, a także zmiany w okolicach odbytu, wymioty, afty w jamie ustnej, problemy z przełykaniem – w zależności od lokalizacji zmian zapalnych.
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego przejawia się głównie biegunką (często z krwią). Czasem mogą pojawić się zaparcia. Inne objawy to: ból brzucha, osłabienie, podwyższona temperatura.
Jak leczyć IBD?
Choroba zapalna jelit ma charakter przewlekły, przebiega z zaostrzeniami i remisjami, a jej całkowite wyleczenie nie jest możliwe. Można natomiast zapobiegać nawrotom i łagodzić objawy w fazie zaostrzeń. Stosuje się:
– leczenie żywieniowe – dieta powinna być urozmaicona, ale należy unikać potraw, które wzmagają dolegliwości. Wskazane jest ograniczenie pokarmów bogatoresztkowych, takich jak: chleb razowy, fasola, groch, ciecierzyca i inne nasiona roślin strączkowych, warzywa (szczególnie kapusta) i owoce oraz innych pokarmów, które mają dużą zawartość błonnika. Odpowiednia jest dieta lekkostrawna. Wyeliminować należy potrawy smażone, ostre, alkohol. Ze względu na częste nietolerancje należy ograniczyć mleko i jego przetwory. Należy też uzupełniać niedobory składników mineralnych i witamin. Profesjonalną dietoterapię przy problemach z jelitami uzyskasz w Szpitalu Specjalistycznym MEDYK w Zimnej Wodzie – więcej na https://medyk-szpital.pl/
– leczenie farmakologiczne – glikokortykosteroidy (prednizon, prednizolon, budezonid, hydrokortyzon), leki immunosupresyjne (azatiopryna, metotreksat), leki biologiczne (infliksymab, adalimumab, wedolizumab, ustekinumab).
– leczenie chirurgiczne – w ciężkich zaostrzeniach choroby częściowa lub całkowita resekcja jelita grubego.
Ponadto zaleca się rzucenie palenia, unikanie stresu, zakażeń przewodu pokarmowego, przyjmowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych (takich jak np. ibuprofen, diklofenak, naproksen).
IBD może obniżać jakość życia, co związane jest z bólem, biegunką czy wymiotami, a także poczuciem zmęczenia, jednak wielu pacjentów z tą chorobą prowadzi stosunkowo normalne życie. Śmiertelność z powodu IBD i powikłań nie jest częsta, a pomimo zwiększonego ryzyka zachorowania na nowotwór jelita grubego, jest on zazwyczaj wykrywany wcześniej podczas rutynowo przeprowadzanej kolonoskopii, a zatem są większe szanse na jego wyleczenie.
Artykuł sponsorowany