Fatamorgana na jezdni… Co zrobić, by dobrze widzieć za kierownicą?

Fatamorgana na jezdni… Optycy, okuliści czy producenci soczewek wiedzą jak ważne dla bezpieczeństwa ruchu drogowego i komfortu prowadzenia samochodu jest dobre widzenie. Wciąż jednak większość kierowców nie zdaje sobie z tego sprawy, dlatego warto poświęcić chwilę, by dowiedzieć się kilku podstawowych informacji na ten temat.

Co utrudnia widzenie ?

W gorący letni dzień tuż nad jezdnią powietrze jest cieplejsze niż kilka metrów wyżej. Sprawia to, że kiedy patrzymy przed siebie, to, co widzimy na drodze, sprawia wrażenie kałuż, które jednak znikają, gdy się do nich zbliżamy. Takie zjawisko to miraż dolny – rodzaj fatamorgany.

Dodatkowo, przy silnym słońcu, pojawiają się olśnienia. Wywołuje je światło spolaryzowane odbite od szosy, które jest bardzo intensywne, wydaje się mieć białą barwę i może oślepiać. Ile to razy przy silnym słońcu nie mogliśmy określić czy świeci się zielone czy czerwone światło?

Nasze widzenie wynika z możliwości przystosowania wzroku do konkretnego  oświetlenia (dzień, noc, silne nasłonecznienie, zachmurzenie, itp.). Następuje to dzięki zmianie średnicy źrenicy i „czułości” siatkówki. Dlatego możemy mówić o widzeniu dziennym, zmierzchowym i nocnym. Adaptacji oka doświadczamy, kiedy prowadząc samochód, musimy przystosowywać się do widzenia w bardzo różnych, często skrajnie trudnych warunkach, np. nocą we mgle lub przy słońcu nisko świecącym nad horyzontem.

Gdy niebo jest zachmurzone i pada deszcz gorzej widać niż w nocy. Na drobnych cząstkach cieczy albo ciał stałych zawieszonych w powietrzu promienie świetlne z lamp samochodowych ulegają silnej absorpcji i rozproszeniu, w konsekwencji czego pole widzenia skraca się niejednokrotnie do kilku metrów, a przed samochodem widzimy białą, oślepiającą, stożkową smugę światła. Należy więc zadbać o to, by poprawić jakość widzenia w warunkach niedostatecznej widoczności lub zminimalizować niekorzystny dla oczu wpływ olśnienia.

Jak temu zaradzić?

Nie trzeba chyba nikogo przekonywać, jak ważne dla bezpieczeństwa podczas prowadzenia samochodu jest dobre widzenie. Nawet osoby, które nie wymagają korekcji wzroku, potrzebują okularów odpowiednich do danych warunków. W dostępnych na rynku soczewkach okularowych wybór jest naprawdę duży i można wybrać takie, które dzięki swoim właściwościom, poprawiają widzenie przy różnej widoczności.

W słoneczne dni, o każdej porze roku, dobre będą np. soczewki fotochromowe, polaryzacyjne, lub polaryzacyjno-fotochromowe. A jak działają? Efekt fotochromowy polega na zmianie zabarwienia soczewki pod wpływem promieniowania UV. Im większe natężenie ultrafioletu, tym soczewka ciemniejsza. Odmianą szkieł fotochromowych, które reagują również na światło widzialne, dzięki czemu zmieniają swoje zabarwienie wewnątrz samochodu, są soczewki Transitions Xtractive. Należy pamiętać, że w aucie nie osiągną one tak dużego zaciemnienia jak na zewnątrz, bo szyby samochodowe całkowicie lub częściowo odcinają promieniowanie UV. Natomiast filtry polaryzacyjne, wykorzystane w konstrukcji soczewek polaryzacyjnych, poprawiają kontrast widzenia, bo minimalizują olśnienia wywołane przez światło odbite.

UWAGA NA BUBEL!
Podczas  prowadzenia samochodu raczej nie używajmy tzw. „okularów stojakowych”. Mogą  one fałszować odczytywanie barw. Nie gwarantują likwidacji olśnień i dobrego widzenia w trudnych warunkach pogodowych. Tym  samym raczej szkodzą niż pomagają.

Są też soczewki będące połączeniem soczewek fotochromowych i polaryzacyjnych, np. DriveWear. Mają one wklejony wewnątrz filtr polaryzacyjny oraz powierzchniowo wprowadzone związki fotochromowe, co sprawia, że zaciemnią się w samochodzie.

Powinniśmy też pamiętać, by odpowiednio do panujących warunków dobrać kolor szkieł. Jazda w bardzo słoneczny dzień wymaga soczewek ciemnych, bo chronią oczy przed nadmierną ilością światła. Natomiast żółte i pomarańczowe soczewki lub z powłoką Blue Blocker rozjaśniają obraz, możemy nosić je w trudnych warunkach atmosferycznych, podczas opadów czy mgły.

Uwaga: nocą i warunkach obniżonej widoczności nie wolno prowadzić w okularach zaciemnionych. Wtedy najlepiej ubrać okulary z antyrefleksem, który zwiększa przepuszczalność światła. Każdy optyk wskaże nam takie soczewki. Warto zaznaczyć, że niezależnie od rodzaju wybranych okularów soczewki przeznaczone dla kierowców zawsze powinny mieć naniesioną powłokę antyrefleksyjną, bo gwarantuje ona dobrą jakość odwzorowania obrazu, a tym samym zwiększa bezpieczeństwo, co jest szczególnie ważne w przypadku słabego oświetlenia.