Dzikie rośliny jadalne mogą być smacznym i odżywczym dodatkiem wielu naszych posiłków. Obiad z łąki nie tylko pięknie pachnie, ale też zwyczajną potrawę zamieni w wykwintne, wyszukane danie. Co powiesz na risotto z koniczyną, kwiaty mniszka w cieście naleśnikowym lub tort pokrzywowy? Przedstawiamy chwasty oraz przepisy z nich, które śmiało możesz wykorzystać we własnej kuchni!

pixabay.com

Zobacz także: Jadalne kwiaty z polskich pól i ogrodów + PRZEPIS!

Dlaczego warto jeść dzikie rośliny jadalne?

Badacze twierdzą, że chwasty są niskokaloryczne, a niektóre nawet wpływają na obniżenie poziomu cukru, np. liście morwy, czosnek niedźwiedzi. Dodatkowo poprawiają metabolizm, ponieważ są bogate w błonnik, mikroelementy, witaminy, polifenole i inne oksydanty. Dzikie rośliny jadalne mają też właściwe proporcje kwasów tłuszczowych omega-3 oraz omega-6. Zbierając je w nieodkrytym miejscu, mamy pewność, że nie są skażone metalami ciężkimi, czy nawozami sztucznymi. Poza tym, szukając ich po polach, łąkach i lasach, ruszamy się, dotleniamy i tym samym mamy lepsze samopoczucie.

Smaczne chwasty – krótki przegląd + przepisy

Koniczyna

pixabay.com

Kwiaty koniczyny białej są sycące. Można z nich przyrządzić orzeźwiającą herbatkę lub dodać je do ryżu. Ciekawsza jest natomiast czerwona koniczyna (łąkowa) doceniania w ziołolecznictwie. Bogata jest w cenne składniki odżywcze, w tym witaminę C i E, garbniki, karoten, potas, wapń, białko, żelazo, cynk. Obniża cholesterol we krwi, działa przeciwzapalnie, uspokajająco, znosi objawy menopauzy oraz napięcia przedmiesiączkowego. Napar z kwiatów koniczyny łąkowej zaostrza apetyt i łagodzi zaparcia. Jej liście można przyrządzić tak, jak np. szpinak.

Risotto z koniczyną łąkową

Składniki: cebula 1 sztuka, czosnek 3 ząbki, liście i kwiaty koniczyny czerwonej 1 szklanka, oliwa do smażenia, masło, ryż 250 g, białe wino 1 szklanka, bulion 2-4 szklanki, parmezan, sól i pieprz do smaku

Przygotowanie: Cebulę i czosnek drobno siekamy. Na patelni podgrzewamy masło z oliwą, dodajemy pokrojone warzywa. Smażymy, aż cebula się zeszkli. Następnie wrzucamy ryż, mieszamy i podgrzewamy do momentu, aż ziarna staną się szkliste. Zalewamy wszystko winem, mieszamy. Gotujemy do momentu, aż alkohol wyparuje. Dolewamy łyżkę wazową bulionu i gotujemy, stale mieszając. Gdy ryż się gotuje, płuczemy koniczynę. Liście drobno kroimy, kwiaty pozostawiamy całe. Wrzucamy roślinę do ryżu, mieszamy. Odparowujący płyn uzupełniamy co chwilę kolejnymi porcjami bulionu do czasu, aż ryż stanie się miękki i spoisty. Przed podaniem doprawiamy solą, pieprzem, dodajemy łyżeczkę masła. Na koniec posypujemy tartym parmezanem.

_{^{Przepis: Małgorzata Kalemba-Drożdż}}

Mniszek lekarski (mlecz)

pixabay.com

Mniszek lekarski poprawia trawienie, reguluje wchłanianie cukru, ma właściwości moczopędne, odtruwające i oczyszczające. Wzmacnia odporność, pomaga w odchudzaniu, hamując łaknienie i działa przeciwkaszlowo. Młode listki ciekawie komponują się z sałatą i pastami do pieczywa. Jeśli są gorzkie, należy powycinać ich nerwy i obgotować zieleninę, zmieniając wodę dwukrotnie. Liście dodaje się do zup, można przyrządzić je jak szpinak. Z pąków robi się syrop, wino. Można je także zamarynować. Kwiaty, jak i liście można dodawać do sałatek. Podobno listki wyśmienicie smakują ze zwykłym twarogiem, są też odżywczym dodatkiem do koktajli. Kwiaty mniszka można również wykorzystać do przygotowania konfitury. Podobno korzeń nadaje się do spożycia na surowo, można go ususzyć a suszony, prażony i zmielony to substytut kawy.

Kwiaty mniszka lekarskiego w cieście naleśnikowym

Składniki: 40 kwiatów mniszka lekarskiego, olej do smażenia; CIASTO: mąka 2 szklanki, mleko 2 szklanki, jajko 1, szczypta soli do smaku

Przygotowanie: Kwiaty rozłożyć na białym płótnie na godzinę, by pozbyć się robaczków. Następnie odciąć łodyżki. Zmiksować składniki ciasta. Kwiaty zanurzać w cieście (w rzadszym będzie widać płatki, z gęstszego powstaną racuszki) i smażyć w głębokim tłuszczu. Podawać na słodko, np. z dżemem, lub na słono z kremowym twarożkiem.

_{Przepis: Małgorzata Kalemba-Drożdż}

Bluszczyk kurybanek

pixabay.com

Bluszczyk zawiera dużo witaminy C, karotenoidy, garbniki, sole mineralne i kwasy organiczne. Poprawia trawienie i pobudza apetyt. Uwielbiała go święta Hildegarda, uzdrowicielka. Bluszczyk działa przeciwzapalnie, pomaga w kłopotach z oddychaniem, likwiduje kamienie cholesterolowe, usuwa toksyny z organizmu. Jadalne są młode pędy. Mają silny zapach oraz gorzkawy, korzenny smak. Bluszczyk kurdybanek jest wspaniałym składnikiem zup i sałatek. Dobrze komponuje się z duszonymi warzywami oraz mięsem. Poprawia smak omletów, masła ziołowego, past z twarogu, żółtego sera, jajecznicy. Nadaje się do potraw z ziemniakami, ryżem czy makaronem.

Sałatka z chwastów

Składniki: garść młodych liści mniszka lekarskiego, garść pokrzywy, garść kwitnących pędów gwiazdnicy, garść babki lancetowatej, garść liści bluszczyku kurdybanku, garść młodych odziemnych liści krwawnika i szczawiu, garstka listków stokrotki, po kilka listków koniczyny i mięty, grzanki z 2-3 kromek, śmietana 3 łyżki, majonez 2 łyżki, sól

Przygotowanie: Wszystkie liście i pędy dokładnie opłukać, następnie osuszyć. Pokrzywę zblanszować, natychmiast schłodzić w wodzie z lodem. Pozostawić, by odciekła. Aby przygotować należy wymieszać śmietanę z majonezem i solą. Zieleninę rozdrobnić, wymieszać, polać sosem oraz posypać grzankami.

_{Przepis: Małgorzata Kalemba-Drożdż}

Dzikie rośliny jadalne – pozostałe + przepisy

pixabay.com

Stokrotka ma dużo witaminy C, betakarotenu i soli mineralnych. Roślina ma działanie przeciwzapalne. Świeże pączki stokrotek są oryginalnym uzupełnieniem zielonej sałaty. Liście można dodać do sałatek, sosów, zup, masła ziołowego, past czy omletów. Pąki nadają się także do marynowania, tak jak kapary.

Szczawik zajęczy ma sporo białka, magnezu i witaminy C. Nadaje się do zakwaszania zup. Wzbogaca smak sosów, majonezu, jogurtu i sałatek.

Lebioda  zawiera magnez, białka, fosofor i wapń. Wzmacnia organizm, pobudza pracę jelit. Można ją dodawać do sałatek, a  większe liście przyrządzić jak szpinak. Posiekaną dodaje się do mielonego mięsa, farszów i zup.

Nasturcja zawiera sole mineralne, olejki eteryczne i błonnik. Wzbogaci smak zapiekanek, pasztetów czy sufletów. Można ją dodać do jajek, sałatki. Wiele osób ceni sobie aromatyczną nalewkę z rośliny.

Pokrzywa to bogactwo witamin, żelaza i błonnika. Roślina oczyszcza, odżywia. Można ją przyrządzić jak szpinak lub dodać do zupy, sosu, sałatki, mięsa, omletu czy jajecznicy. Niektórzy dodają ją nawet do deserów, np. tortów i lodów.

Babka lancetowata ma witaminy C i K, garbniki oraz potas. Działa przeciwzapalnie, moczopędnie. Liście można dodawać do sałatek lub smażyć na patelni np. w cieście naleśnikowym, suszyć na herbatkę ziołową.

Krwawnik pospolity ma działanie odkażające, rozkurczowe i krwiotwórcze. W kuchni wykorzystuje się jego młode listki i kwiaty. Liście mogą wzbogacić pasty, sałatki, ziemniaki. Kwiaty idealnie nadają się do dekoracji dań, naparów i nalewek.

Pasztet z chwastów

Składniki: 25 dag twarogu, po garści liści mniszka, pokrzywy i krwawnika, 3-4 łyżki śmietanki, kilkanaście orzechów laskowych, 2 łyżki siemienia lnianego, 3 łyżki posiekanego koperku, sól, pieprz

Przygotowanie: Mniszek, pokrzywę i krwawnik starannie umyć pod bieżąca wodą. Odsączyć na sicie. Orzechy drobno posiekać, siemię lniane zmiksować. Osączoną zieleninę drobno posiekać, dodać do twarożku wraz z orzechami i siemieniem lnianym. Pastę doprawić do smaku solą i pieprzem.

Tort pokrzywowy

Składniki: ciasto: 200 g młodych pokrzyw (można je zbierać także jesienią – w miejscach gdzie wycinane są pokrzywy, ciągle wyrastają młode roślinki), 4 jajka, 2 szklanki mąki, szklanka oleju, szklanka cukru, 2 łyżeczki proszku do pieczenia; poncz: sok z 1/2 cytryny lub pomarańczy, łyżeczka miodu lub cukru, 50 ml wody, 50 ml likieru cointreau, grand marnier lub innego cytrusowego; masa i dekoracja: 100 g białej czekolady, 500 ml śmietany kremówki, łyżka cukru z prawdziwą wanilią, 200 g konfitury truskawkowej, 250 g truskawek

Przygotowanie: Pokrzywę umyć, sparzyć, starannie odcisnąć z wody, dokładnie zmiksować z olejem. Jajka ubić na puszystą masę, dodając stopniowo cukier. Mąkę wymieszać z proszkiem do pieczenia i delikatnie dodawać do masy jajecznej na przemian z pokrzywą. Tortownicę o średnicy 22 cm wyłożyć papierem do pieczenia, wlać do niej ciasto i piec w temperaturze 180°C przez ok. godzinę, aż patyczek wbity do ciasta będzie suchy. Składniki ponczu wymieszać. Czekoladę roztopić. Śmietanę kremówkę ubić z cukrem, dodając rozpuszczoną czekoladę. Wystudzone ciasto przekroić na dwa krążki, każdy skropić ponczem, posmarować konfiturą oraz przełożyć bitą śmietaną. Wierzch pokryć bitą śmietaną i udekorować owocami. Truskawki oraz białą czekoladę można zastąpić wiśniami z syropu i gorzką czekoladą.

_{Przepis: Małgorzata Kalemba-Drożdż}

Inne dzikie rośliny jadalne to m.in. czosnek niedźwiedzi, nagietek, fiołek wonny, ogórecznik czy marzanka wonna (przytulia).

Pamiętaj o rozwadze!

pixabay.com

Zbieranie dzikich roślin, chwastów i przygotowywanie z nich posiłków wymaga wiedzy oraz doświadczenia. Zanim ugotujesz z nich obiad lub wyczarujesz oryginalny deser, skonsultuj się ze specjalistą. Zbieraj też rośliny w pewnych, czystych miejscach i dokładnie opłucz każdą, zanim zdecydujesz się przyrządzić z niej danie.

Przy próbowaniu nowych roślin zachowaj rozwagę. Każdy człowiek inaczej reaguje na to, co zje. Organizm różnie zachowuje się po dostarczeniu mu związków chemicznych, zawartych w konkretnych chwastach. Najlepiej przed zjedzeniem zrobić kilka alergicznych prób, np. poprzez wtarcie rozgniecionej rośliny w wewnętrzną część przedramienia lub zjedzenie niewielkiej ilości zieleniny i odczekanie około 1h, by sprawdzić, czy substancja ma nas widoczny, negatywny wpływ.

Wykorzystujecie w swojej kuchni dzikie rośliny jadalne?