Dr Hanna Orłowska radzi: Meningokoki – najgroźniejsze dla małych dzieci

Dla małego dziecka  choroba meningokokowa jest bardzo groźna, w niektórych przypadkach może doprowadzić do śmierci w ciągu kilku godzin. O zagrożeniach spowodowanych tymi bakteriami oraz o tym, jak można się przed nimi chronić opowiada dr Hanna Orłowska, konsultant ds. pediatrii w Centrum Medycznym ENEL-MED.

Meningokoki, zwane również dwoinkami zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, powodują wystąpienie bardzo groźnych dla zdrowia, a nawet życia, chorób. Najbardziej niebezpieczne są zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i posocznica (sepsa).

Wśród najbardziej narażonych na zarażenie tymi bakteriami są:

• małe dzieci do 4. roku życia, których system odpornościowy jest niedojrzały
• młodzi ludzie między 15. a 24. rokiem życia, którzy prowadzą aktywne życie
• seniorzy, których układ odpornościowy jest słabszy.

Do zarażenia dochodzi zazwyczaj drogą kropelkową, ale również poprzez kontakt bezpośredni np. pocałunek, czy pośredni np. picie ze wspólnych naczyń lub jedzenie tej samej kanapki przez różne osoby. W Polsce jest wielu nosicieli meningokoków, którzy nie chorują, ale przekazują bakterie innym osobom.

„Choroba meningokokowa początkowo objawia się niespecyficznie wysoką gorączką, ogólnie złym samopoczuciem, brakiem apetytu. Stan dziecka jednak szybko się pogarsza i wymaga natychmiastowej konsultacji lekarskiej, gdyż choroba może przebiegać piorunująco” – ostrzega dr Hanna Orłowska.

Twoja szybka reakcja może uratować życie!

W przypadku małych dzieci pierwsze godziny mogą decydować nawet o życiu małego człowieka. Brak szybkiej reakcji może skończyć się śmiercią. Jeżeli więc zauważymy, że małe dziecko:

• ma wysoką gorączkę
• jest bardzo drażliwe i płaczliwe
• ma silne wymioty, których przyczynę jest trudno ustalić
• nie ma apetytu
• jest senne i apatyczne
• ma wysypkę na skórze

powinniśmy, jak najszybciej udać się do najbliższego lekarza pediatry.

W przypadku dzieci starszych i nastolatków alarmujące powinny być następujące symptomy:

• nieustępujący ból głowy
• wysoka temperatura ciała
• silne wymioty
• brak apetytu
• zmiana koloru skóry

By zabezpieczyć dziecko przed ewentualnym wystąpieniem choroby meningokowej, zaleca się szczepienia.

Zaszczep, żeby później nie żałować!

Polski Program Szczepień Ochronnych na rok 2014 zaleca szczepić dzieci po ukończeniu 2. miesiąca życia przeciw meningokokom typu C i B; po ukończeniu roku można zastosować szczepionkę o szerszym spektrum, obejmującym również serotypy meningokoków: A, C, W135 i Y w jednym ukłuciu. Należy pamiętać, że zaszczepienie dziecka przeciw meningokokom typu C (w Polsce około 30% zachorowań), nie chroni go przed inwazyjną chorobą wywołaną meningokokami typu B (w Polsce około 70% zachorowań).

Na rynku dostępne są obecnie następujące szczepionki:

• skoniugowana – przeciw meningokokom typu C od 6 tyg. życia,
• skoniungowana – przeciw meningokokom typu A, C, W135 i Y; można podawać ją dzieciom od 2. roku życia,
• koniugowana –  przeciw meningokokom typu B,
• polisacharydowa – chroni przeciw meningokokom typu A i C; można stosować tylko u dzieci powyżej 2. roku życia oraz u dorosłych; uzyskana odporność jest krótsza.

Nie ma żadnych istotnych efektów ubocznych wywołanych szczepionkami przeciw meningokokom. Ryzyko wystąpienia jakichkolwiek reakcji jest niewielkie. Zaledwie u około 10% zaszczepionych mogą pojawić się: zaczerwienienia skóry, rozdrażnienie, brak apetytu czy gorączka. Objawy te jednak bardzo szybko ustępują.

Konsultacja eksperta:
dr n. med. Hanna Orłowska, specjalistka chorób dziecięcych i pulmonologii, konsultant pediatrii w Centrum Medycznym ENEL-MED w Warszawie