Domowe sposoby na pozbycie się kaszlu suchego i mokrego

fot. freepik

Czym jest kaszel i dlaczego się pojawia?

Zapewne wielu z was będzie zdziwionych, jednak kaszel sam w sobie nie jest chorobą. Jest on raczej odruchem naszego organizmu, który próbuje „wyrzucić” na zewnątrz niepożądane czynniki zalegające w obrębie naszych dróg oddechowych. Pełni on więc funkcję swoistej naturalnej ochrony przed szkodliwymi zanieczyszczeniami, pyłkami czy wirusami i bakteriami.

Czynniki te działają drażniąco na receptory kaszlowe zlokalizowane w drogach oddechowych, m.in. w tchawicy, oskrzelach, płucach czy krtani. W wyniku tego następuje silny odruch kaszlu, czyli wzmożenie napięcia mięśni oddechowych połączone z mocnym wdechem, a następnie gwałtownym wydechem przez zwężone struktury gardła, co generuje charakterystyczny dźwięk.

Jak odróżnić mokry kaszel od suchego u dziecka?

Najczęstsze przyczyny kaszlu

Istnieje wiele przyczyn pojawiania się kaszlu. Najczęściej jest on wynikiem:

• infekcji górnych dróg oddechowych (głównie wirusowych, ale także bakteryjnych);
• spływającej wydzieliny z nosa do dolnych dróg oddechowych;
• wdychania szkodliwych substancji (np. zanieczyszczeń powietrza lub oparów chemicznych);
• wdychania pyłków i alergenów (np. pyłki traw, kurz);
• chorób przewlekłych i długotrwałych (kaszel wywołują: zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc, obturacyjna choroba płuc, choroby serca, refluks żołądkowo-przełykowy, astma);
• palenia tytoniu (tzw. kaszel palacza);
• zakrztuszenia się;
• przewlekłego stresu (tzw. kaszel psychogenny).

fot. freepik

Czy kaszel może być oznaką ciężkich schorzeń?

Należy mieć na uwadze, że trwający wiele tygodni kaszel może wskazywać na naprawdę poważne schorzenia zagrażające naszemu życiu. Dlatego też, jeśli niepokojące objawy utrzymują się powyżej ośmiu tygodni, i dostępne w aptekach środki nie pomagają, powinniśmy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Utrzymujący się wiele tygodni kaszel może być objawem:

• przewlekłej obturacyjnej choroby płuc,
• rozedmy płuc,
• astmy,
• zapalenia płuc,
• raka płuc lub innych części układu oddechowego,
• toczącego się ciężkiego zapalenia dróg oddechowych,
• zatorowości płucnej,
• alergii,
• chorób autoimmunologicznych,
• poważnych schorzeń układu krążenia i układu pokarmowego.

fot. Freepik

Jak rozpoznać rodzaj kaszlu?

Kaszel kaszlowi nierówny i warto wiedzieć, że istnieje jego kilka rodzajów. Najczęściej mówi się o kaszlu ostrym oraz przewlekłym, a także kaszlu mokrym i suchym. Pomimo że na pozór są one trudne do rozróżnienia, dzięki poniższym wskazówkom bez trudu rozpoznasz rodzaj kaszlu i tym samym wdrożysz właściwe leczenie.

Kaszel ostry a przewlekły

Kaszel ostry to taki, który pojawia się wraz z chorobą i utrzymuje się maksymalnie trzy tygodnie. Natomiast kaszel przewlekły utrzymuje się powyżej ośmiu tygodni od pojawienia. Wyróżnia się także kaszel podostry, czyli taki, który utrzymuje się do kilku tygodni po przebytej infekcji.

Kaszel mokry (produktywny)

Pojawia się najczęściej w trakcie lub tuż po przebytym zakażeniu dróg oddechowych wywołanym przez wirusy. Umożliwia odkrztuszanie wydzieliny zalegającej w drogach oddechowych. Jego obecność jest więc dla nas pod pewnym względem korzystna – dzięki usunięciu flegmy następuje oczyszczenie dróg oddechowych i tym samym unikamy powikłań. Z racji jego funkcji, kaszel mokry określany jest często jako produktywny i mało kto zdaje sobie sprawę, że nie powinniśmy z nim zbytnio walczyć, a już na pewno go hamować.

Jak go rozpoznać? Wystarczy zwrócić uwagę na to, w jaki sposób odkasłujemy. Mokry kaszel ma głęboki, lekko bulgoczący dźwięk. Towarzyszy mu pojawiająca się w ustach wydzielina. Jest ona zazwyczaj lepka i gęsta, biała, żółta, a nawet lekko zielona. Jeśli jednak pojawia się w niej krew, powinniśmy od razu skontaktować się z lekarzem.

Kaszel suchy (nieproduktywny)

Istnieje także drugi rodzaj kaszlu, tym razem niestety znacznie mniej pożyteczny. Mowa oczywiście o kaszlu suchym. Rozpoznamy go po „szczekającym” dźwięku i towarzyszącym mu uczuciu podrażnienia w tchawicy. Z suchym kaszlem mogą wiązać się także wrażenie łaskotania w gardle lub duszenia, pieczenie w klatce piersiowej, a także zwiększona częstotliwość odkasływania czy nawet silne ataki. Kaszel suchy nie powoduje wyrzutu flegmy — powstaje raczej z powodu nadwrażliwości oskrzeli. Dlatego też określa się go mianem nieproduktywnego, a my spokojnie możemy sięgać po syrop przeciwkaszlowy.

Uporczywy suchy kaszel najczęściej pojawia się na samym początku infekcji lub w wyniku wdychania szkodliwych oparów czy dymu. Może również zwiastować alergię, astmę oskrzelową czy choroby serca. Co więcej, w niektórych przypadkach silny kaszel suchy może być niebezpieczny (np. dla osób z urazem żeber).

fot. freepik

Domowe sposoby leczenia kaszlu

Apteki pękają w szwach od rozmaitych syropów czy pastylek na kaszel. Warto po nie sięgać pomocniczo, pamiętając, aby stosować się do zaleceń z ulotki. Pamiętajmy, aby nie używać leków na suchy kaszel, jeśli mamy kaszel mokry i odwrotnie. Może to prowadzić do skutków wprost odwrotnych do zamierzonych, a leki przeciwkaszlowe zaburzają naturalny proces oczyszczania dróg oddechowych z flegmy. Co więcej, z tego samego powodu wystrzegajmy się produktów rzekomo działających na obie przypadłości.

Istnieją także sprawdzone przepisy naszych babć pomocne w szybszym odkrztuszaniu czy leczeniu kaszlu suchego:

Jak leczyć suchy kaszel domowymi sposobami? – 7 sprawdzonych metod na uciążliwy suchy kaszel

W suchym kaszlu najważniejsze jest łagodzenie i nawilżanie podrażnionych błon śluzowych. Warto więc zadbać o podaż dużej ilości płynów, jak również nawilżanie powietrza w pomieszczeniu, w którym przebywa osoba cierpiąca na suchy kaszel. Ponadto dobrze sprawdzą się:

1. Napary ziołowe z mięty, lipy lub imbiru – działają łagodząco na błonę śluzową.
2. Miód, szczególnie lipowy i gryczany – łagodzi kaszel i działa jak naturalny lek przeciwwirusowy. Można stosować zarówno sam, jak i w formie dodatku do herbaty i mleka.
3. Napary z korzenia prawoślazu – prawoślaz ogranicza napady kaszlu suchego, działa osłonowo na podrażnienia wywoływane kaszlem, jak również ma właściwości przeciwzapalne.
4. Mikstura z oliwy i cytryny – ma właściwości rozluźniające i przeciwzapalne. Łagodzi podrażnienia po kaszlu.
5. Napar z siemienia lnianego – hamuje odruch kaszlu.
6. Syrop z cebuli – łagodzi objawy suchego kaszlu, czyli uczucie palenia klatki piersiowej i podrażnienia gardła. Ponadto ma działanie odkażające.
7. Mleko z miodem i czosnkiem – działa rozluźniająco i przeciwzapalnie. Pomaga ograniczyć częstotliwość kasłania.

fot. Freepik

Co pomaga na mokry kaszel?

Jeśli chodzi o kaszel mokry, pamiętajmy, aby nie przyjmować substancji hamujących odruch kaszlowy, ale raczej wspomagać rozrzedzanie i tym samym doprowadzić do szybszego odkrztuszania wydzieliny. Pomogą w tym:

1. Syrop sosnowy – ułatwia odkrztuszanie plwociny, jak również wykazuje działanie przeciwdrobnoustrojowe i przeciwzapalne.
2. Syrop z cebuli – wspomaga oczyszczanie wydzieliny poprzez jej rozrzedzenie.
3. Napary z tymianku, podbiału lub kopru włoskiego – nawilżają śluzówkę, działają antybakteryjnie i przeciwwirusowo, jak również wspomagają odkrztuszanie.
4. Miód z cebulą – naturalny antybiotyk, leczy infekcje dróg oddechowych.

Czy da się zapobiec pojawieniu się kaszlu?

Jedyną metodą zapobiegania pojawieniu się kaszlu jest oczywiście dbałość o naszą odporność. Jak już było to mówione, kaszel to nie choroba, a objaw infekcji. Stąd też, jeśli chcemy się przed nim ustrzec, powinniśmy zadbać o ochronę naszego organizmu przed chorobami. Podstawą wzmocnienia odporności w sezonie jesienno-zimowym są zrównoważona dieta bogata w witaminy i minerały, przyjmowanie suplementów i probiotyków, jak również ruch na świeżym powietrzu, morsowanie czy saunowanie. Pamiętajmy, aby przy wyborze leków na kaszel upewnić się, z jakim rodzajem kaszlu mamy do czynienia, a jeśli objawy są ostre lub długotrwałe, bezzwłocznie skontaktować się z lekarzem.