Do czego służą komórki macierzyste pobrane z krwi pępowinowej?

Komórki macierzyste wykazują bardzo wysoki potencjał namnażania i zdolności do przekształcania się w tkanki. Ze względu na swoje właściwości używa się ich do leczenia rozmaitych schorzeń. Posłużyć mogą m.in. w terapii białaczki ostrej i przewlekłej oraz w chorobach fagocytów.

fot. pexels.com Leah Kelley

Sznur pępowinowy – jaka jest jego rola?

Podczas ciąży rozwijający się płód połączony jest z organizmem matki sznurem pępowinowym, w którym przebiegają naczynia krwionośne będące środkiem transportu składników odżywczych, tlenu, dwutlenku węgla, produktów przemiany materii. Pępowina odgrywa kluczową rolę dla funkcjonowania dziecka w czasie życia prenatalnego. Znajdują się w niej ponadto komórki macierzyste, które można wykorzystać w przyszłości, w terapii wielu chorób.

W terapii jakich chorób stosuje się komórki macierzyste?

Lista chorób, w których leczeniu komórki macierzyste znalazły zastosowanie, jest bardzo długa i z pewnością jeszcze nie w pełni poznana. Są na niej między innymi białaczki ostre i przewlekłe. Potwierdzono efekty w wykorzystaniu komórek macierzystych podczas terapii ostrej białaczki szpikowej (AML), limfoblastycznej (ALL), małozróżnicowanej i bifenotypowej. Używa się ich w leczeniu młodzieńczej białaczki mielomonocytowej (JMML), przewlekłej białaczki szpikowej (CML), młodzieńczej przewlekłej białaczki szpikowej (JCML), przewlekłej białaczki limfatycznej (CLL).

Komórki macierzyste stosuje się jako element leczenia zespołu mielodysplastycznego. Pod nazwą tą kryje się grupa jednostek chorobowych, w których przebiegu zakłócony jest proces tworzenia krwinek. Niedojrzałe komórki niezdolne są do prawidłowego wzrostu i rozwoju. Nierzadko zespół mielodysplastyczny predysponuje do rozwoju białaczki, przez co określany bywa stanem przedbiałaczkowym.

Komórki macierzyste – jakie choroby mogą leczyć?

Komórki macierzyste znalazły zastosowanie w leczeniu chorób fagocytów, czyli tzw. komórek żernych, których podstawowym zadaniem jest niedopuszczenie do rozwoju infekcji. Wśród schorzeń tych wymienia się niedobór aktyny neutrofilowej, zespół Chediaka-Higashi´ego, dysgenezę retikularną, przewlekłą chorobę ziarniniakową (CGD). Komórki macierzyste są ogromnym wsparciem w terapii dziedzicznych zaburzeń układu odpornościowego. Korzysta się z nich w leczeniu m.in.: zespołów: Kostmanna, DiGeorge’a, Omenna, przy zaburzeniu adhezji leukocytów, w zespole nagich limfocytów, zespole Wiskotta Aldricha, ciężkiej złożonej niewydolności układu odpornościowego (SCID) czy przy zaburzeniu proliferacji limfocytów sprzężonych z chromosomem X.

Wśród innych przypadłości, jakie można leczyć z wykorzystaniem komórek macierzystych, są: histiocytozy, dziedziczne anomalie krwinek czerwonych, dziedziczne zaburzenia krwinek płytkowych, choroby związane z zaburzeniami lub brakiem funkcji enzymów, zespoły mieloproliferacyjne, choroby spowodowane defektem komórki macierzystej, mięsak Ewinga, neuroblastoma (zwojak zarodkowy), choroby komórek plazmatycznych, zespół Lescha-Nyhana, trombastenia Glanzmanna. Komórki macierzyste to przyszłość medycyny. Liczne badania udowadniają, że znajdą zastosowanie w terapii wielu chorób.

7 pytań do eksperta: Odmładzanie komórkami macierzystymi – prawda czy fałsz?