Dieta planetarna – sposób żywienia, który ma uratować naszą planetę
Człowiek eksploatuje ziemię pod uprawę roślin czy hodowlę bydła, co skutkuje degradacją gleby i przyśpiesza negatywne zmiany klimatyczne. Ocieplenie klimatu postępuje, a to wiąże się z ograniczeniem obszaru pod uprawę. Spadek dostępności żywności spowoduje z kolei migrację ludności, która zamieszkuje tereny szczególnie zagrożone. Czy istnieje sposób, by powstrzymać lub spowolnić zachodzące zmiany? Okazuje się, że jedną z metod może być stosowanie diety planetarnej!
Cenione pismo medyczne The Lancet, we współpracy z EAT, wydało specjalny raport łączący badania ponad 30 ekspertów na temat zdrowych diet i zrównoważonych systemów gospodarki żywnościowej. Wynika z niego, że dieta oparta w większości na produktach roślinnych jest zbawienna nie tylko dla zdrowia konsumentów, ale i w zrównoważony sposób wpływa na środowisko. Czy oznacza to zatem, że wszyscy powinniśmy przejść na weganizm? Czy dieta planetarna to skuteczny sposób, by chronić nasze środowisko? Poznaj główne założenia sposobu żywienia zalecanego przez naukowców z 16 krajów z różnych stron świata!
Źródło: unsplash.com
Dieta planetarna – sposób żywienia, który ma uratować naszą planetę
Przeciętny człowiek zjada kilka razy więcej mięsa niż powinien. Ma to znaczący wpływ na stan zdrowia oraz prowadzi do rozwoju wielu poważnych schorzeń. Otyłość i nadwaga, nadciśnienie tętnicze, schorzenia serca, miażdżycę oraz ryzyko zachorowania na nowotwór to konsekwencje zdrowotne spożywania mięsa, zwłaszcza czerwonego. Jednak dieta bogata w produkty odzwierzęce nie tylko na zdrowie wpływa negatywnie, ale również na środowisko. Hodowla zwierząt i pasz wiąże się z generowaniem ogromnych ilości gazów cieplarnianych, a to z kolei oddziałuje na klimat. Według naukowców zmieniając nawyki żywieniowe możemy zatrzymać niekorzystne zmiany w środowisku naturalnym.
Założenia diety planetarnej
Zdrowa dieta planetarna dostarcza optymalną ilość energii, zawiera zróżnicowane produkty pochodzenia roślinnego, a jednocześnie jest uboga w pokarmy odzwierzęce. Dostarcza więcej nienasyconych kwasów tłuszczowych niż nasyconych, a także ogranicza ilość oczyszczonych ziaren zbóż, żywności przetworzonej oraz cukrów dodanych.
- Główne źródło białka powinna stanowić żywność pochodzenia roślinnego, ryby i inne źródła kwasów tłuszczowych omega-3 dopuszczalne kilka razy w tygodniu. W umiarkowanej zaś ilości drób i jaja. Zaleca się niskie spożycie mięsa czerwonego (czy wręcz eliminację).
- Przynajmniej 5 porcji warzyw i owoców dziennie (nie wliczając ziemniaków i innych warzyw skrobiowych).
- Przynajmniej 50 g orzechów i 75 g suchych nasion roślin strączkowych (np. soczewicy, ciecierzycy, fasoli, soi) w ciągu doby.
- Nie więcej niż 75 g mięsa czerwonego (wieprzowina, wołowina, jagnięcina), 203 g drobiu i 196 g ryb tygodniowo.
- Tłuszcz powinien pochodzić głównie z roślinnych źródeł nienasyconych kwasów tłuszczowych, z niskim spożyciem nasyconych kwasów tłuszczowych i z eliminacją częściowo uwodornionych olejów; 40 g olejów nienasyconych na dobę i nie więcej niż 11,8 g tłuszczu nasyconego dziennie.
- Węglowodany powinny pochodzić głównie z pełnych ziaren zbóż, z zachowaniem niskiego spożycia rafinowanych (oczyszczonych) ziaren zbóż i poniżej 5 % energii z cukru; 232 g produktów pełnoziarnistych dziennie, włączając w to ryż, pszenicę, kukurydzę, i przynajmniej 50 g warzyw skrobiowych włączając ziemniaki i maniok.
- Umiarkowane spożycie mleka i produktów mlecznych, w ilości około 250 g na dobę.
Zasady stosowania diety planetarnej
By dieta planetarna przyniosła oczekiwany rezultat, musiałyby się zmienić nawyki żywieniowe ludzi na całym świecie. Jak podkreśla komisja EAT-Lancet celem diety planetarnej nie jest wprowadzanie diametralnych zmian w swoim sposobie żywienia. Wystarczą drobne kroki, które z kolei mają ogromnie pozytywny wpływ na środowisko. To co ważne, to dostosowanie założeń diety planetarnej do uwarunkowań kulturowych, geograficznych i demograficznych populacji, w której ma być stosowana. Jej zadaniem jest również zwiększenie dostępu do niektórych grup produktów na obszarach, gdzie ich brakuje (Afryka). Tam zaś, gdzie jest ich nadmiar (Stany Zjednoczone) ograniczanie konsumpcji.
Dieta planetarna ma wspierać zdrowie przez zlikwidowanie ryzyka otyłości i innych chorób cywilizacyjnych. Oszacowano, że zmiana niekorzystnej diety na dietę planetarną może zapobiec nawet 11 milionom zgonów dorosłych rocznie! Dodatkowo zwiększa ona szanse na zrównoważoną gospodarkę żywnościową przed rokiem 2050.
Myślicie, że dieta planetarna ma szansę rozpowszechnić się wśród ludzi na całym świecie?
Oceń ten artykuł:
(97 głosów, średnia: 4,66 z 5)
zapisuję głos...