Diagnostyka zeza u najmłodszych

Z zezem mamy do czynienia, jeśli oko malucha zbacza w stronę nosa albo w kierunku skroni. Jest to jedno z najczęstszych schorzeń wzroku u najmłodszych. Prowadzić może do poważnych problemów, dlatego w przypadku zauważenia jego objawów, należy skonsultować się z okulistą dziecięcym.

Dziecko zwykle nawiązuje pierwszy kontakt wzrokowy z matką między szóstym a ósmym tygodniem życia. Wtedy też zaczyna wodzić wzrokiem za wskazanymi przedmiotami. Oczy dziecka powinny ustawić się prawidłowo (równolegle) w wieku trzech miesięcy.

Kiedy podjąć leczenie?

Często usłyszeć można stwierdzenie, że u maluchów zez jest czymś normalnym. Według osób głoszących taką teorię, dziecko po prostu wyrasta z objawów. Niestety nie jest to prawda i zez wymaga wnikliwego badania okulistycznego już u najmłodszych.

Nierównoległe ustawienie oczu jest zjawiskiem nieprawidłowym i wymagającym wizyty u okulisty dziecięcego już po trzecim miesiącu życia. Uciekające oczko, jeśli zaniedbane, może skutkować kłopotami z widzeniem, ale w porę podjęte leczenie usuwa problem całkowicie. Zez ma bardzo niekorzystny wpływ na rozwój układu wzrokowego, dlatego zaleca się podjęcie leczenia jeszcze przed ukończeniem przez dziecko pierwszego roku życia.

Fizjologiczne widzenie obuoczne kształtuje się do szóstego roku życia, czasem nieco dłużej. Dlatego zaleca się, aby leczenie zeza zakończyć przed pójściem dziecka do szkoły. Górną granicą wiekową dla bezoperacyjnej walki z zezem to 10 lat.

Przyczyny

Powody występowania zeza mogą być bardzo różne. Zalicza się do nich wady wzroku, zmiany w obrębie poszczególnych części oka, zaburzenie oczodołu czy zaburzenie pracy mięśni poruszających gałką oczną. Zez może być także chorobą dziedziczną, dlatego jeśli w rodzinie pojawiały się osoby cierpiące na tą chorobę, należy poinformować o tym fakcie okulistę dziecięcego i zwracać na oczy swojej pociechy szczególną uwagę.

Diagnostyka

Przeprowadzenie badań okulistycznych u dzieci często napotyka pewne problemy. Najmłodsi pacjenci niechętnie współpracują, płaczą, protestują i trudno jest im skoncentrować się na dłużej. Na szczęście okulista dziecięcy (np. w Warszawie) ma do dyspozycji szereg narzędzi do zdiagnozowania zeza. Do pomiaru kąta odchylenia gałki ocznej służą między innymi test Hirschberga, test Krimskiego, synoptofor oraz listwa prazmatyczna. Badania przy ich użyciu nie wymagają specjalnych przygotowań i nie wiążą się z ryzykiem powikłań ani niepożądanych skutków.

Leczenie

Leczenie zeza u dzieci rozpoczyna się natychmiast po jego wykryciu. Czas leczenia zależy w głównej mierze od przyczyny powstania choroby, najczęściej jednak trwa ono kilka lat. Pierwszym i najważniejszym krokiem jest wyrównanie wady wzroku poprzez zastosowanie odpowiednio dobranych szkieł korekcyjnych. Niedowidzenie leczy się zazwyczaj obturacją, czyli poprzez zasłonięcie silniejszego oka.

Leczenie często wspomaga się ćwiczeniami ortoptycznymi, które nazwać można treningiem mięśni oka. W niektórych przypadkach do wyleczenia zeza konieczny jest zabieg operacyjny. Jeśli przyczyną choroby jest uszkodzenie nerwu, leczeniem zajmuje się nie okulista dziecięcy, ale neurolog.