Czym jest szkarlatyna? Jak się objawia, jak leczyć?

Czym jest szkarlatyna, jak się objawia, jak przebiega jej leczenie?  Wspólnie z ekspertem Centrum Medycyny Dziecięcej MEDINTEL, Grzegorzem Wasążnikiem odpowiadamy na najważniejsze pytania dotyczącej tej niegdyś bardzo groźnej, dziecięcej choroby. 

Zobacz także: Jak przygotować się na pojawienie dziecka – wywiad z położną

Szkarlatyna, nazywana również płonicą, to choroba zakaźna, na którą narażone są szczególnie dzieci w wieku od 2 do 10 lat. Wywołują ją bakterie – paciorkowce grupy A, te same, które powodują np. anginę – dlatego pierwsze objawy szkarlatyny najczęściej dotyczą gardła. Ta zakaźna choroba przenosi się drogą kropelkową, źródłem może być  chora osoba, zdrowy nosiciel czy wspólne sztućce,  naczyń i inne zainfekowanych przedmiotów. Wczesne objawy mogą przypominać anginę, odrę czy różyczkę, dlatego też warto wiedzieć jakie są typowe oznaki szkarlatyny.

Szkarlatyna – Objawy choroby

Choroba daje o sobie znać zazwyczaj w ciągu 2 – 4 dni od momentu zarażenia. Ból gardła, wysoka gorączka, powiększone migdałki i węzły chłonne, biały nalot na języku, ból głowy i osłabienie – to najczęstsze objawy w pierwszej fazie choroby. To co odróżnia szkarlatynę od „zwykłej” anginy to przede wszystkim charakterystyczna wysypka. Pojawia się ona w drugiej fazie, czyli po około 2 – 3 dniach od wystąpienia pierwszych symptomów. Skóra dziecka pokrywa się wówczas drobnymi, intensywnie czerwonymi plamkami, które najliczniej pojawiają się na tułowiu, policzkach, w okolicach pachwin, w zgięciach kolanowych i łokciowych – mówi pediatra z Centrum Medycyny Dziecięcej MEDINTEL, Grzegorz Wasążnik. Chorobie może towarzyszyć również inny objaw, tzw. trójkąt Fiłatowa. Policzki dziecka są zaczerwienione, natomiast skóra wokół ust i nosa pozostaje blada. Jak podkreśla specjalista, wysypka może być swędząca i utrzymywać się kilku dni. W tym czasie dochodzi także do zmiany wyglądu języka, który zaczyna przybierać malinowy kolor.  Po upływie mniej więcej 7-10 dni choroba wchodzi w trzecią fazę – wysypka zaczyna ustępować, a po kilku dniach od jej zniknięcia pojawia się płatowe złuszczenie naskórka, głównie na dłoniach i stopach.

Polecamy również: Kilka sprawdzonych sposobów, jak zająć dziecko podczas podróży

Szkarlatyna – Leczenie: najważniejsza jest szybka reakcja

Kluczową kwestią w przypadku rozpoznania pierwszych objawów szkarlatyny jest niezwłoczny kontakt ze specjalistą. O skuteczności leczenia decyduje bowiem szybkie podanie antybiotyku, który dziecko powinno przyjmować według zaleceń lekarza. – Ważna jest natychmiastowa reakcja – im wcześniej  pacjent zacznie przyjmować leki, tym większe szanse na szybkie zażegnanie choroby i uniknięcie powikłań. Antybiotyk, najczęściej z grupy penicylin, podaje się przez 10 – 14 dni.

Jak opiekować się dzieckiem chorym na szkarlatynę? Przede wszystkim nasza pociecha powinna dużo odpoczywać, w razie potrzeby zalecam przyjmowanie dodatkowo leków obniżających temperaturę ciała oraz stosowanie chłodnych okładów. Ważne jest również właściwe nawodnienie dziecka  – wyjaśnia Grzegorz Wasążnik z MEDINTEL. W trzecim etapie, kiedy skóra się łuszczy, można stosować preparaty pielęgnacyjne, ale ma to głównie znaczenie kosmetyczne.

Szkarlatyna – Powikłania

Mimo, że szkarlatyna nie zagraża obecnie życiu dziecka, to jeśli nie trafi ono w odpowiednim czasie pod opiekę lekarza i nie będziemy stosować się do jego zaleceń, choroba może spowodować liczne powikłania. – Wśród nich najczęstsze to zapalenie węzłów chłonnych, ucha środkowego czy kłębuszkowe zapalenie nerek. Zaniedbania w leczeniu mogą prowadzić również do tzw. gorączki reumatycznej, objawiającej się zapaleniem stawów, zaburzeniami neurologicznymi czy chorobą serca prowadzącą do jego nabytych wad – mówi lekarz Grzegorz Wasążnik. Aby tego uniknąć, należy podawać dziecku antybiotyk zgodnie z zaleceniami lekarza, ponieważ zbyt szybkie odstawienie leków może przyczynić się do nawrotu choroby. Na szczęście, jeśli będziemy prawidłowo opiekować się najmłodszym oraz w porę udamy się do specjalisty, który rozpozna chorobę, ryzyko powikłań i ponownego zachorowania jest bardzo niskie.