Czy dieta wegańska chroni przed chorobami serca?
Spis treści:
Weganizm jeszcze nigdy nie był tak popularny jak dziś. Do zmiany sposobu odżywiania skłaniają nie tylko względy etyczne, ale też przesłanki zdrowotne. Czy jednak rezygnacja z produktów pochodzenia zwierzęcego naprawdę jest dobra dla organizmu?
Sami weganie twierdzą, że tak. Jako dowód podają wyniki badań lekarskich osób, które zrezygnowały z jedzenia mięsa i nabiału. U niektórych wystarczyły niecałe dwa miesiące, by poziom złego cholesterolu obniżył się ze 170 do 90 (1). Przykład dają nawet lekarze, którzy, obserwując u siebie podwyższone ryzyko chorób serca, przechodzą na weganizm. Skoro więc chwalą go ci, którzy o ludzkim zdrowiu wiedzą naprawdę dużo, to czy rzeczywiście chroni przed problemami z układem krążenia?
Okazuje się, że nie można stwierdzić tego jednoznacznie. Dobre nastroje psują weganom między innymi rezultaty naukowych eksperymentów prowadzonych przez 30 lat na chińskim Uniwersytecie Zhejiang (2). Potwierdzają one, że osoby niespożywające mięsa mają zwykle niższy poziom złego cholesterolu, ale wykazują, że równocześnie obniża się poziom tego dobrego. Niektórzy weganie mogą ponadto cierpieć na niedobór nienasyconych kwasów tłuszczowych i witaminy B12 (3). A to dla serca może być równie niebezpieczne.
Zdrowy weganin
Oczywiście nie oznacza to, że wszyscy weganie powinni przygotować się na choroby serca. Choć składniki te czerpiemy głównie z produktów pochodzenia zwierzęcego, możemy dostarczyć je organizmowi także z pokarmów roślinnych. Panika jest zresztą tym bardziej niepotrzebna, że weganie w wielu badaniach i tak wypadają lepiej niż mięsożercy. Chorobom serca zapobiega w ich przypadku statystycznie mniejsza masa ciała, której jednak nie można uznać wyłącznie za wynik innego sposobu odżywiania.
Wśród wegan jest sporo osób, które szczególnie dbają o swoje zdrowie. Często są oni aktywni fizycznie, uprawiają sporty i unikają śmieciowego jedzenia czy używek, i to właśnie dzięki temu w badaniu naukowców z Loma Linda University okazali się najzdrowszą grupą. Na 100 osób żywiących się produktami roślinnymi, jedynie 23 miało jakiekolwiek problemy zdrowotne. Dla porównania, wśród mięsożerców zmagało się z nimi aż 39 osób (4).
Wszystkiemu winne mięso?
To, że weganie chorują prawie dwa razy rzadziej od osób jedzących mięso nie oznacza, że problemy zdrowotne w ogóle ich nie dotyczą. Choć badanie wypadło dla nich dość optymistyczne, u ponad 20% odnotowano wyniki niezgodne z normą. Jakie problemy diagnozowali u nich naukowcy? Okazuje się, najczęściej był to… za wysoki poziom cholesterolu. Nie jest to, rzecz jasna, choroba, ale bagatelizowanie zjawiska po pewnym czasie może przecież doprowadzić do schorzeń serca.
Z czego to wynika? Jak zapobiec poważnym chorobom? Naukowcy nie są zgodni co do odpowiedzi na pierwsze pytanie. Podejrzewają, że mogą odpowiadać za to środki do ochrony roślin, które w niewielkich ilościach spożywamy z warzywami i owocami. Choć brakuje pewności, to właśnie ten fakt najlepiej świadczy o tym, że poziom cholesterolu nie zależy bezpośrednio od jedzenia mięsa. Niekoniecznie musi też wiązać się ze sposobem odżywiania, chociaż w trosce o swoje serce warto nieco zmienić menu – nawet będąc weganinem. Stężenie cholesterolu we krwi można zmniejszać, smarując pieczywo zdrowymi i odpowiednimi tłuszczami o najwyższej efektywności działania, np. nową margaryną Benecol Max. Rekomenduje ją Fundacja Rozwoju Kardiochirurgii im. prof. Z. Religi w Zabrzu. 30 g produktu zawiera aż 2,6 g stanoli roślinnych, tymczasem wystarczy przez 2-3 tygodnie spożywać od 1,5 g do 2,4 g stanoli dziennie, by obniżyć poziom cholesterolu o 7-10 procent.
Jak już wspomniano, osobom niejedzącym mięsa zagrażają też niedobory kwasów Omega-3 i witaminy B12. Ich źródłem są między innymi ryby morskie, jaja lub wzbogacone mleko. Czym zastąpić te produkty? Weganie mogą sięgnąć po orzechy lub dostępne w aptekach suplementy diety.
1. http://well.blogs.nytimes.com/2014/08/06/advice-from-a-vegan-cardiologist/?_r=0
2. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21204526#
3. http://www.arthritis.org/living-with-arthritis/arthritis-diet/anti-inflammatory/vegan-and-vegetarian-diets.php
4. http://zdrowie.dziennik.pl/diety/artykuly/330215,wegetarianie-takze-maja-za-wysoki-cholesterol.html