Cholesterol a samopoczucie

Nasze samopoczucie wynika bezpośrednio z kondycji organizmu. Jeśli zachodzą w nim negatywne procesy lub występuje nadmiar szkodliwych substancji, od razu źle się czujemy. W powszechnym przekonaniu cholesterol ma wyłącznie negatywny wpływ na kondycję zdrowotną i samopoczucie pacjenta, gdy tymczasem jest on niezbędnym składnikiem w ciele człowieka. Jak to możliwe?

Cholesterol konieczny dla zdrowia

Znany w społeczeństwie pogląd o szkodliwości cholesterolu dla zdrowia nie jest do końca prawdziwy, bowiem to niezbędny składnik komórek organizmu – organiczny związek chemiczny, gwarantujący prawidłowe funkcjonowanie wszystkich narządów. Występuje w błonach komórkowych i jest czynnikiem tworzącym hormony i kwas żółciowy. Dodatkowo odpowiada za prawidłową syntezę witaminy D3, otacza i izoluje połączenia nerwowe, usprawniając pracę układu nerwowego, w tym mózgu.

W organizmie dorosłej osoby o przeciętnej wadze 70 kg powinno być w sumie około 140 g cholesterolu, co stanowi 0,2% masy jej ciała. Związek ten wytwarzany jest w organizmie oraz dostarczany do niego z pożywienia. Cholesterol produkowany przez człowieka nazywany jest endogennym i stanowi on do 80% jego zasobów, a cholesterol z produktów spożywczych określa się jako cholesterol egzogenny – stanowi do 40% zasobów.

Cholesterol – wróg czy przyjaciel?

Należy pamiętać, że istnieją dwa rodzaje cholesterolu – dobry HDL oraz zły LDL. Zadaniem frakcji lipoprotein LDL, czyli złego cholesterolu, jest transport tej substancji do komórek i tętnic. Jeśli będzie go zbyt wiele, zaczyna odkładać się w naczyniach krwionośnych, tworząc blaszki miażdżycowe, które zmniejszają światło naczyń krwionośnych i utrudniają transport krwi do wszystkich komórek i narządów. Dobry cholesterol frakcji lipoprotein HDL przeciwdziała miażdżycy poprzez oczyszczanie osocza krwi z nadmiaru cholesterolu, który trafia następnie do wątroby i podlega procesowi rozkładu.

Normy dla złego i dobrego cholesterolu wynoszą:

• cholesterol LDL < 115 mg/dl (3,0 mmol/l) – u osób zdrowych, dorosłych,
• cholesterol LDL < 100 mg/dl (2,5 mmol/l) – u osób z chorobami układu krążenia i z cukrzycą,
• cholesterol HDL od 40 do 60 mg/dl i więcej – u mężczyzn stężenie cholesterolu HDL powinno być równe lub większe niż 40 mg/dl (1 mmol/l), a u kobiet równe lub większe niż 46 mg/dl (1,2 mmol/l),
• cholesterol całkowity < 190 mg/dl (5,0 mmol/l) – u osób dorosłych, zdrowych,
• cholesterol całkowity < 175 md/dl (4,5 mmol/l) – u osób z chorobami układu krążenia i z cukrzycą.

Samopoczucie pacjenta z wysokim poziomem złego cholesterolu

Jeśli wyniki badań laboratoryjnych wskazują na podwyższony poziom tzw. złego cholesterolu LDL, pacjent może odczuwać tego negatywne skutki. Na tej podstawie słusznie można wysnuć wniosek, że cholesterol ma wpływ na samopoczucie człowieka. Taka nieprawidłowość może wywoływać:

• zaburzenia świadomości,
• zaburzenia zdolności poznawczych,
• bóle w klatce piersiowej,
• bóle mięśni.

Należy pamiętać, że są to jednak objawy, które niekoniecznie muszą wynikać z podwyższonego poziomu frakcji LDL cholesterolu. Trudno je powiązać tylko i wyłącznie ze zbyt wysokim stężeniem cholesterolu we krwi pacjenta.

Podwyższony poziom złego cholesterolu prowadzi do powstawania miażdżycy. Problemem jest to, że chory przez wiele lat może nie odczuwać negatywnych konsekwencji takiej sytuacji, a cholesterol w postaci blaszek miażdżycowych będzie się wciąż odkładał. W wyniku odkładania się blaszek miażdżycowych w naczyniach tętniczych, może dojść do choroby niedokrwiennej serca, zawału serca, udaru mózgu oraz nagłego zgonu.

Jak regulować poziom cholesterolu?

Według ostatniego badania NATPOL 2011, 61 proc. Polaków ma zbyt wysoki poziom cholesterolu. Można skutecznie walczyć z taką nieprawidłowością, wprowadzając do codziennego menu dobre nawyki żywieniowe. Cholesterol znajdziemy m.in. w: tłuszczach zwierzęcych, śmietanie, żółtku jaj, czerwonym mięsie, wędlinach, podrobach, słodyczach, ciastach, pełnotłustym nabiale, majonezie czy w maśle dlatego należy ograniczyć spożywanie tych produktów. Poziom dobrego cholesterolu zwiększy się przy prowadzeniu zdrowego, zbilansowanego stylu odżywiania, bogatego w warzywa, owoce, produkty pełnoziarniste i składniki będące źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych – ryby, oleje roślinne, margaryny zawierające stanole oraz orzechy. Warto sięgnąć m.in. po margarynę Benecol, co pozwoli na skuteczną ochronę przed złym cholesterolem, obniżenie jego poziomu, a także na długotrwałą poprawę samopoczucia. Zaleca się ponadto regularną aktywność fizyczną i rezygnację z używek – alkoholu i palenia papierosów.