Bolesne ząbkowanie – jak pomóc maluchowi w tym trudnym czasie?

Młodzi rodzice ze zgrozą wyczekują pierwszych zębów u swojego malucha. Czas ząbkowania kojarzy się z nieprzespanymi nocami i ciągłym płaczem dziecka. Kiedy zwykle pojawiają się pierwsze ząbki? Jakie są objawy ząbkowania u niemowląt? Jak pomóc maluchowi, który męczy się podczas wyrzynania pierwszych zębów?

Kiedy zaczyna się ząbkowanie?

Pierwsze zęby u niemowlaków pojawiają się zwykle między 5 a 12 miesiącem życia. Bardzo trudno jest jednoznacznie powiedzieć, w którym miesiącu dziecko zacznie ząbkować. Jest to bardzo indywidualna sprawa i zależy od tego, kiedy ząbkowali jego rodzice. Jeżeli u rodziców dość wcześnie pojawiły się pierwsze zęby, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że maluch też zacznie szybko ząbkować. Jeżeli rodzice ząbkowali w różnym wieku lub nie wiemy, kiedy pojawiły się pierwsze zęby, to pozostaje nam tylko cierpliwie czekać. Zwykle to jedynki są pierwszymi zębami u niemowlaków. Potem wyrzynają się dwójki, trójki, czwórki oraz piątki. Szybciej pojawiają się dolne zęby, górne wychodzą później.

To, że maluch nie ma jeszcze widocznych zębów, nie oznacza wcale, że dziąsła nie kryją całego arsenału mleczaków. Rozwój zębów u dzieci zaczyna się już w czasie życia płodowego. Podczas pierwszych tygodni ciąży powstaje listewka zębowa, a w drugim miesiącu pojawiają się zalążki dwunastu zębów mlecznych. Podczas życia płodowego zaczynają się również rozwijać stałe zęby. W czwartym miesiącu ciąży pojawiają się zawiązki trzonowców, a po szóstym miesiącu zawiązki kłów, przedtrzonowców i siekaczy.

Objawy ząbkowania u niemowląt

Wyrzynanie się nowych zębów dzielimy na trzy fazy. W pierwszej korona zęba już się kształtuje, ale nowy ząbek nie jest jeszcze widoczny. W drugiej fazie zęby są widoczne pod dziąsłami i zaczynają się przebijać. Za to w trzecim etapie wykształcają się korzenie i kieszonki zębowe. Przykre objawy ząbkowania są powiązane z drugą fazą i bardzo łatwo je rozpoznać.

Gdy mleczny ząb przebija powierzchnię dziąsła, dziecko może stać się marudne i płaczliwe. Wszystkiemu winny jest ból oraz silne swędzenie dziąseł. Podczas ząbkowania maluch zaczyna się bardzo obficie ślinić. Aby pozbyć się swędzenia dziąseł, niemowlę może wkładać do buzi palce, zabawki, ubranka i wszystkie przedmioty, jakie złapie do ręki. Jeżeli zauważymy u swojej pociechy takie zachowanie, zajrzyjmy do buzi dziecka. Jeśli dziąsła są czerwone i nabrzmiałe, to możemy być pewni, że powodem złego samopoczucia dziecka jest ząbkowanie.

Jakie jeszcze objawy pojawiają się podczas ząbkowania? Swędzenie i ból są tak dokuczliwe, że dziecko może mieć problemy ze snem, stracić apetyt, a nawet gorączkować. Więcej na temat ząbkowania można przeczytać na www.zdrowystartwprzyszlosc.pl.

Czy podczas ząbkowania potrzebna jest wizyta u lekarza?

Niektóre dzieci bardzo źle znoszą ząbkowanie. Jeżeli maluch ma wysoką gorączkę, wymiotuje, ma biegunkę, zaparcia, kaszel lub wysypkę to należy wybrać się do pediatry. Problemem podczas ząbkowania może być również samo przebicie się zębów przez dziąsła. Jeśli niemowlę męczy się już bardzo długo, a zębów nadal nie widać, warto wybrać się na konsultację do stomatologa. Jednak w większości przypadków ząbkowanie u dzieci przebiega bez takich komplikacji.

Jeżeli dziecko męczy silny ból, przez który nie może spać i jeść pomocne może być skonsultowanie z lekarzem przyjmowania środków przeciwbólowych np. paracetamolu dla niemowląt w czopkach lub syropie. Taki lek może pomóc też na lekki stan podgorączkowy, który często towarzyszy ząbkowaniu. Obolałe dziąsła można posmarować specjalnym żelem do dziąseł, który działa znieczulająco. Tego typu preparaty mogą być bardzo pomocne, gdy przez ból nasz maluch nie chce jeść. Wystarczy tylko posmarować dziąsła dziecka tuż przed jedzeniem, żeby ssanie piersi lub butelki nie było już tak bolesne. Jeżeli żel jest zbyt słaby i dziecko nadal nie chce jeść, spróbujmy podawać mu mleko za pomocą łyżeczki.

Miejscowe preparaty znieczulające są bardzo wygodne, ale pamiętajmy, by nigdy nie podawać ich za często. Przed użyciem przeczytajmy ulotkę producenta i sprawdźmy, ile razy na dobę można smarować dziąsła malucha. Żele do dziąseł można zwykle nakładać dwa lub trzy razy na dobę. Pamiętajmy, że żel nie zostaje w całości na dziąsłach, tylko razem ze śliną trafia do żołądka dziecka. Połknięcie zbyt dużej dawki leku mogłoby zaszkodzić maluchowi.

Domowe sposoby na bolesne ząbkowanie

Podczas ząbkowania warto sięgnąć również po domowe sposoby na łagodzenie bólu i swędzenia dziąseł. Podstawą są różnego rodzaju gryzaki, czyli zabawki specjalnie przystosowane do bezpiecznego gryzienia i ssania. Znajdziemy je w każdym sklepie z akcesoriami dla niemowląt. Gryzaki najlepiej przechowywać w lodówce, bo gryzienie chłodnej zabawki przyniesie dziecku dodatkową ulgę.

Jeżeli nie mamy w domu żadnego gotowego gryzaka, możemy sięgnąć po gryzaki, które w dawnych czasach stosowały nasze babcie. Skórka czerstwego chleba lub duża, obrana marchewka też sprawdzi się podczas ząbkowania. Gryzaki domowej roboty są łatwe w przygotowaniu, ale nie wolno zostawiać ich z dzieckiem sam na sam. Maluch mógłby przypadkowo zrobić sobie nimi krzywdę.

Na obfite ślinienie warto mieć pod ręką wiele śliniaków na zmianę. Pamiętajmy by skórę wokół ust, na policzkach i na brodzie osuszać bardzo delikatnie. Skóra dziecka jest wrażliwa i częste wycieranie ze śliny może ją podrażnić. Jeżeli na buzi dziecka już pojawiły się podrażnienia, posmarujmy skórę tłustym kremem dla niemowląt.

Co jeszcze może pomóc podczas ząbkowania? Niektórym dzieciom pomaga masaż dziąseł wykonany specjalną szczoteczką. Ważna jest również cierpliwość oraz czuła opieka rodziców.

Ząbkowanie u niemowlaka – czy pierwsze zęby trzeba myć?

Kiedy pierwsze ząbki już się pojawią, wielu rodziców zastanawia się, czy trzeba je od razu myć. A jeśli tak to, jak to zrobić? Zęby niemowlaka potrzebują odpowiedniej opieki od chwili, gdy tylko przebiją dziąsła. Najlepiej jest je myć za pomocą specjalnej silikonowej szczoteczki, którą zakłada się na palec rodzica. Tego typu akcesoria są bardzo delikatne, więc nie podrażniają dziąseł malucha, ale dokładnie czyszczą pierwsze ząbki. Pamiętajmy, by podczas mycia nigdy nie stosować pasty. Niemowlak nie rozumie, że pasty nie należy połykać. Używajmy tylko wody i szczoteczki. Kiedy zauważymy, że ząbków jest już więcej, możemy kupić dziecku pierwszą szczoteczkę z włosiem. Poszukajmy jej w sklepie w dziale z akcesoriami dla dzieci – musi być odpowiednio mała i miękka.