Bolesne miesiączki: skąd się biorą?

Bolesne miesiączki to utrapienie wielu kobiet. Choć nie każda z nich doświadcza silnego bólu, to ponad połowa pań skarży się na różnego rodzaju dolegliwości i dyskomfort związany z menstruacją. Dlaczego jest to tak bolesny problem?

Bóle menstruacyjne pierwotne, czyli te związane bezpośrednio z okresem, a nie z nieprawidłowościami i chorobami w obrębie narządów rodnych i miednicy, dotyczą 40-50% miesiączkujących kobiet [1]. Pierwsze miesiączki zwykle nie są bolesne, jednak po uregulowaniu się cyklu mogą już sprawiać ból. Co więcej, to u nastolatek obserwuje się największy odsetek pań, które boleśnie przechodzą menstruację. W leczeniu objawów bólu menstruacyjnego wykorzystuje się głównie niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz leki rozkurczowe, które łagodzą skurcze.

Bolesne miesiączki – skąd się biorą?

Pierwotne bóle miesiączkowe są wywołane wyłącznie skurczami mięśni macicy. Jednak nie jest to wynik żadnej patologicznej zmiany w organizmie kobiety. Ból pojawia się na kilka godzin przed okresem lub po jego rozpoczęciu i trwa zazwyczaj od 48 do 72 godzin. Może mieć różne natężenie. Jest zlokalizowany w dole brzucha, może też promieniować do odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa[1]. Szacuje się, że 10% kobiet odczuwa na tyle silne dolegliwości, że wyłączają je one z życia, aż do czasu ich ustąpienia. Bólom towarzyszyć mogą ponadto inne objawy, takie jak ból głowy, biegunka, uczucie słabości, nudności i wymioty, podwyższona temperatura ciała, rozdrażnienie [2].

Dlaczego skurcze macicy są tak bolesne? Po pierwsze, są one częste i silne, po drugie – podczas okresu następuje większe uwrażliwienie tkanek na bodźce bólowe. Silne i częste skurcze są wynikiem zwiększenia się poziomu prostaglandyn w organizmie kobiety. Hormony te pobudzają mięśniówkę macicy do skurczów, zmniejszając jednocześnie przepływ krwi przez macicę. Skutkuje to niedotlenieniem organu i bólem [1].

Czynniki zwiększające prawdopodobieństwo bolesnych miesiączek

Poziom natężenia bólu menstruacyjnego to w dużej mierze kwestia indywidualna, ale zależy on też np. od wieku kobiety i kilku innych czynników. Prawdopodobieństwo bolesnego przechodzenia miesiączki jest większe u następujących grup kobiet:

nastolatek i młodych kobiet (poniżej 20. roku życia),
kobiet, które wcześnie zaczęły miesiączkować (wcześniej niż w 11. roku życia),
kobiet, które mają bardzo obfite krwawienia,
z nadwagą lub otyłością,
palących tytoń, często pijących alkohol,
kobiet narażonych na silny stres [2], [3].

Bóle miesiączkowe wtórne – czym są?

Bóle menstruacyjne mogą nasilać niektóre schorzenia. Niekiedy pojawiają się one po latach bezbolesnego przechodzenia okresu. Są to bóle miesiączkowe wtórne i łączą się z nieprawidłowym stanem ginekologicznym kobiety [1]. Przyczyny bólów menstruacyjnych to m.in. endometrioza, mięśniaki macicy, zapalenie narządów miednicy mniejszej. Wszystkie te przypadki wymagają konsultacji ginekologicznej – podobnie jak bóle wywołane noszeniem wkładki wewnątrzmacicznej czy długotrwałe i bardzo silne bóle pierwotne.

Bibliografia:

[1] Sękowska A., „Bolesne miesiączkowanie”, Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/medycynarodzinna/leczenie-bolu/185677,bolesne-miesiaczkowanie, data dostępu: 19.07.2018.

[2] „Menstrual Pain”, WebMD, https://www.webmd.com/women/guide/menstrual-pain#1, data dostępu: 19.07.2018.

[3] Crosta P., “What’s to know about menstrual cramps?”, Medical News Today, https://www.medicalnewstoday.com/articles/157333.php, data dostępu: 19.07.2018.

Napięcie przedmiesiączkowe? PMS? To już przeszłość!