Błędy początkujących coachów – jak ich uniknąć?

Menedżer, który potrafi być jednocześnie coachem, posiada narzędzia do wydobywania z zespołu tego, co najlepsze. Prowadzenie skutecznego, coachingowego stylu zarządzania nie jest jednak łatwe. Jakie są podstawowe błędy trenerów i jak ich unikać?

Błąd nr 1 – brak zaangażowania

Nieumiejętność bycia w kontakcie z klientem, brak uważności i prób nawiązania bezpośredniej, a zarazem autentycznej więzi, może spowodować niechęć, nieporozumienie i brak zaufania do coacha. Tymczasem w gestii trenera powinna być zdolność do kreowania personalnych relacji, ułatwiających rozpoznanie potrzeb, oczekiwań i możliwości osoby, z którą pracuje. W coachingu aktywne słuchanie jest niezbędne. Staje się dowodem uwagi, szacunku, pełnego zaangażowania lub po prostu – podążania za tokiem rozumowania klienta.

Błąd nr 2 – przyjmowanie założeń

Często zdarza się, że trenerzy uzupełniają brakujące informacje własnymi założeniami czy przekonaniami, nadinterpretując przekazane przez klienta wiadomości lub dopowiadając swoje teorie. Pamiętajmy jednak, że należy umieć wyjść poza schemat własnych poglądów i stereotypów. Najważniejszy jest bowiem potencjał klienta, uwypuklony dzięki treningowi i obligujący go do korzystania z własnych możliwości w sposób samodzielny i świadomy.

Błąd nr 3 – brak precyzji

Coaching to umiejętność zadawania pytań, zmuszających klienta do udzielenia odpowiedzi, poprzez które okryje własne, nieznane do tej pory zdolności. Dużym błędem początkujących trenerów jest nieznajomość taktyk, pozwalających w sposób skuteczny wydobyć szczegółowe informacje od szkolonych osób. Pamiętaj! Aktywność powinna przeważać po stronie klienta, a twoje pytania zachęcać go do definiowania własnych trudności i wyłaniania celów, jakie chce osiągnąć uczestnicząc w sesjach. Pytania takie powinny być krótkie, zrozumiałe i otwarte, wywołujące konieczność udzielenia odpowiedzi dobrej jakościowo, bez zbytniego, niepotrzebnego wywodu.

Błąd nr 4 – ocenianie

Coach powinien powstrzymywać się od jakiegokolwiek oceniania, wartościowania i wyrażania własnych, subiektywnych opinii. Coaching opiera się na zaufaniu, a sam proces obejmuje klauzula prywatności. Musimy pamiętać o ogromnym wpływie, jaki wywołuje samo pojawienie się coacha w życiu osoby lub organizacji. Rodzi się niepewność oraz obawa przed oceną. Dlatego tak ważne jest budowanie relacji opartej na zaufaniu i przekazywanie informacji opisowych, a nie oceniających – pozbawionych wartościowania, a jedynie stwierdzających obserwowane fakty.

Błąd nr 6 – generalizowanie

Trener powinien wykluczyć ze swojego słownika wszelkiego rodzaju ogólniki, typu: „Musisz się bardziej starać”, „Zrób to kilka razy”. Działa to w dwie strony. Jeżeli klient wyrazi stwierdzenie „Spróbuję to poprawić” konieczne jest zachęcenie, by podał konkretne rozwiązanie – „Jak chcesz to osiągnąć”, „Po co chcesz to osiągnąć”, „Kiedy chcesz to osiągnąć”. Cel treningu zawsze powinien być dokładnie określony, konkretny i szczegółowy, natomiast przekazywane informacje zwrotne umożliwiać rozwój klienta.

Błąd nr 7 – zbyt rzadkie podsumowania

Podsumowania w coachingu są niezwykle ważne, pozwalają usystematyzować rozmowę, stąd – powinny pojawiać się wielokrotnie podczas trwania sesji. Pokazują, że uważnie słuchasz klienta. Po drugie pozwalają upewnić się, że wszystko jest zrozumiałe. Po trzecie – opanujesz dzięki nim chaos, który często pojawia się, zwłaszcza na pierwszych sesjach.

Błąd nr 8 – brak starań o samorozwój

Jeśli jesteś doświadczonym coachem, dobrze wiesz, że najważniejsza w tym zawodzie jest praktyka. Ale oprócz nabywania doświadczenia, ważne jest, aby nieustannie szkolić się czy korzystać z superwizji. Dzięki dodatkowym kursom coach o niewielkim jeszcze doświadczeniu wzbogaca swój warsztat zawodowy, a trener o dużej wiedzy praktycznej – chroni się przed pułapkami rutyny i wypaleniem zawodowym. Poprzez szkolenia, także e-learningowe, coach może np. zlokalizować przyczyny ewentualnych niepowodzeń i wypracować nowy model postępowania. Chociaż zawód ten nie jest regulowany prawnie, warto ubiegać się także o certyfikaty ukończonych kursów czy szkół akredytowanych przez organizacje skupione wokół coachingu.

Na koniec pamiętaj, coaching to nie tylko sama filozofia i postawa, ale przede wszystkim metodologia – warsztat pracy, czyli całokształt procesu coachingowego oraz narzędzia.

Autor: Włodzimierz Rosiński, koordynator kursów dotyczących coachingu w firmie NetAkademia.pl.