Bieganie dla wszystkich? Niekoniecznie! Sprawdź, jakie badania wykonać przed rozpoczęciem treningów!

Nadejście wiosny to dla wielu z nas sygnał do rozpoczęcia ćwiczeń i walki o piękną sylwetkę na wakacje. Najczęściej wybieraną w tej sytuacji formą ruchu jest bieganie. Media lansują przecież hasło „bieganie dla wszystkich”, któremu wtórują też nasi biegający znajomi, więc ten rodzaj aktywności fizycznej sam się nam narzuca. Czy jednak rzeczywiście bieganie jest sportem dobrym dla każdego i odpowiednim dla osób w różnym wieku? Przeczytajcie porady naszego eksperta i sprawdźcie, jakie badania powinnyście wykonać, by mieć pewność, że biegacie bezpiecznie!

zdjęcie nadesłane przez agencję prasową reprezentującą sieć laboratoriów DIAGNOSTYKA

Bieganie dla wszystkich? Niekoniecznie! Sprawdź, jakie badania powinnaś wykonać przed rozpoczęciem treningów!

Zobacz także: Bieganie może zniszczyć twoje stawy! Jak biegać zdrowo?

Bieganie i inny wzmożony wysiłek fizyczny po latach bezruchu może być groźny dla zdrowia. Radziłabym więc podchodzić do rozpoczęcia przygody z joggingiem  rozsądnie i dojrzale. Wizyta u kardiologa – jeżeli mamy problemy z ciśnieniem – i seria bazowych badań: morfologia, CRP, poziom elektrolitów, badanie nerek, poziom wapnia i witaminy D3, która pomaga wiązać wapń i utrzymać w dobrej kondycji nasz układ kostny, to absolutna podstawa – mówi Anna Piotrowska-Mietelska, ekspertka sieci laboratoriów DIAGNOSTYKA.

Przy nadciśnieniu bieganie w ogóle jest niewskazane, bo w czasie biegu jeszcze bardziej podnosi się tętno i ciśnienie przez co taki wysiłek może być niebezpieczny. Osoby z nadciśnieniem powinny zacząć od wizyty u kardiologa. Tak naprawdę każdy, kto cierpi na jakieś  przewlekłe schorzenie i pozostaje pod stałą opieką lekarza specjalisty powinien skonsultować z nim swój pomysł na nową aktywność. Natomiast wszyscy (nawet potencjalnie zdrowi) przyszli biegacze powinni wykonać badania ogólne, bo bieganie, jak każdy sport, stanowi wyzwanie i obciążenie dla organizmu, szczególnie w początkowej fazie.

Po pierwsze morfologia

Morfologia krwi obwodowej to najbardziej podstawowe i powszechne badanie diagnostyczne, które pozwala na ogólny ogląd stanu zdrowia. Organizm podczas długotrwałego wysiłku potrzebuje wydolnego mechanizmu transportującego tlen do wszystkich komórek organizmu. Tę rolę spełnia hemoglobina zawarta w czerwonych ciałkach krwi, czyli erytrocytach, a zatem zaburzenia w ilości czy jakości erytrocytów mogą świadczyć o niedokrwistości, której przyczyny zdecydowanie powinno się wyjaśnić przed rozpoczęciem biegania. Ilość i wzajemne proporcje poszczególnych populacji leukocytów mogą zwrócić naszą uwagę na trwające infekcje, alergie lub choroby przewlekłe. Innym ważnym wskaźnikiem w morfologii są trombocyty, czyli płytki krwi, których nieprawidłowe poziomy wskazują na skłonność do krwawień (gdy jest ich zbyt mało) lub zakrzepów (kiedy mamy ich za dużo). Jest to niezwykle ważny parametr. Długodystansowe biegi, szczególnie w górach, powodują z jednej strony zagęszczenie krwi i wzrost jej lepkości, a z drugiej – jak udowodniono – prowadzą do aktywacji trombocytów. Tworzące się skrzepy stanowią zagrożenie i są czynnikiem mogącym przyczynić się do niebezpiecznych powikłań, takich jak udar czy zawał.

Bieganie dla wszystkich? Niekoniecznie! Sprawdź, jakie badania powinnaś wykonać przed rozpoczęciem treningów!

Obok morfologii krwi powinno się sprawdzić też podstawowe wskaźniki biochemiczne oceniające wydolność poszczególnych organów. Jednym z takich markerów jest białko c-reaktywne CRP, będące bardzo czułym wskaźnikiem ostrych i przewlekłych stanów zapalnych różnego pochodzenia. Jego poziom we krwi wzrasta w wyniku infekcji zarówno wirusowych, jak i bakteryjnych, ale także przy stanach zapalnych nie wynikających z infekcji, takich jak choroby autoimmunologiczne, miażdżyca czy nowotwory.  

Bieganie dla wszystkich? Niekoniecznie! Sprawdź, jakie badania powinnaś wykonać przed rozpoczęciem treningów!

Przeczytaj także: Jak rozpocząć przygodę z bieganiem?

W związku z intensyfikacją przemian biochemicznych podczas biegu istotne jest prawidłowe funkcjonowanie nerek, które w czasie wysiłku fizycznego są bardziej obciążone. Głównymi parametrami sprawdzającymi funkcję tego narządu są kreatynina i mocznik – ich stężenie we krwi da odpowiedź czy pracuje on prawidłowo.

Aktywność fizyczna, w tym także bieganie to – jak wiadomo – pogromca tkanki tłuszczowej i strażnik lipidogramu, który reguluje poszczególne frakcje tłuszczowe, obniżając stężenie „złego” cholesterolu LDL oraz cholesterolu całkowitego we krwi. Nieprawidłowe poziomy wskaźników lipidowych to zwiększone ryzyko miażdżycy i incydentów sercowo-naczyniowych. Osoby obarczone takim ryzykiem muszą ostrożnie podchodzić do swojej przygody z bieganiem.

Co więcej, podczas intensywnego biegu pocimy się, co wprowadza lekki zamęt elektrolitowy. Istotne, przed rozpoczęciem treningów, jest zatem badanie w kierunku stężenia najważniejszych elektrolitów, takich jak sód i potas. Zaburzenia elektrolitowe mogą okazać się kolejnym przeciwwskazaniem do uprawiania sportów wytrzymałościowych.

Za zmęczenie i osłabienie , a tym samym mniejszą wydolność odpowiada w naszym organizmie niedobór magnezu. Niestety trudno go przyswajamy, a bardzo łatwo tracimy. Warto więc poznać zasoby tego mikroelementu w naszym organizmie wykonując pomiar jego stężenia we krwi. Istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu wielu układów naszego ciała odgrywa również witamina D. To ona jest odpowiedzialna między innymi za przyswajanie wapnia i utrzymywanie gospodarki wapniowo-fosforanowej, a co za tym idzie układu kostnego, w dobrej kondycji. Witamina ta jest produkowana w skórze pod wpływem słońca. Niestety, z uwagi na położenie geograficzne, jesteśmy narażeni na jej niedobory, szczególnie po zimie. Zasadne jest więc skontrolowanie również poziomu wapnia oraz witaminy D we krwi.

Obok podstawowych badań krwi dobrze jest także wykonać analizę moczu. Wynik tego badania oceni pracę nerek oraz ogólną kondycję organizmu. Obecność bakterii w moczu może oznaczać infekcje, a wykrycie glukozy świadczy o zaburzeniach metabolizmu węglowodanów.

Bieganie dla wszystkich? Niekoniecznie! Sprawdź, jakie badania powinnaś wykonać przed rozpoczęciem treningów!

Jeżeli wyniki badań czynnościowych oraz laboratoryjnych nie budzą naszego niepokoju, mamy zielone światło do tego, by zacząć swoją przygodę z bieganiem. Jeśli jednak odbiegają od normy, warto je wcześniej skonsultować. Będąc już uprawnionymi biegaczami nie powinniśmy zapominać o regularnej kontroli swych parametrów. Taka regularność pozwoli na ocenę zmian zachodzących w organizmie, a jednocześnie zapewni bezpieczne uprawianie sportu. Niezależnie od tego czy amatorskie, czy już bardziej profesjonalne, bieganie ma być przede wszystkim przyjemne i zdrowe – podsumowuje Anna Piotrowska-Mietelska, ekspert DIAGNOSTYKI

Parametry jakie warto oznaczyć przed bieganiem to zatem: morfologia, CRP, kreatynina, mocznik, lipidogram potas, sód, wapń, magnez, witamina D, badanie moczu.