Adaptogeny – czym są? Jak je stosować?
Adaptogeny to wyjątkowa klasa leczniczych roślin. Redukują one uczucie zmęczenia, regulują metabolizm, wspomagają pracę układu naczyniowo-sercowego oraz regenerują organizm, pomagając mu usuwać toksyny i radzić sobie z obniżonym poziomem tlenu. Są doskonałymi elementami diety osób spożywających posiłki o niskim bilansie kalorycznym, sportowców, u których intensywne treningi doprowadzają do zaburzeń hormonalnych, a także osób, żyjących w ciągłym stresie. Do najważniejszych należą: korzeń żeń-szenia, bazylia azjatycka, korzeń astragalusa, miłorząb japoński, korzeń lukrecji
Adaptogeny – remedium na stres
Stres to jedna z największych cywilizacyjnych chorób naszych czasów. Wyzwania i ambicje zawodowe, natłok informacji spowodowany natrętnością mediów, problemy z utrzymaniem płynności finansowej, obowiązki domowe i wychowawcze… – łączenie wszystkich tych spraw i rozwiązywanie ich jak w telewizyjnych reklamach czy motywacyjnych podręcznikach (poprzez odkreślanie kolejnych punktów na „checkliście”) nie zawsze jest łatwe. Przewlekły stres, jaki towarzyszy codziennym zmaganiom, prowadzi do utrzymywania się podniesionego poziomu kortyzolu w organizmie, co w konsekwencji zaburza pracę tarczycy i nadnerczy oraz wywołuje szereg przykrych dolegliwości, takich jak: bóle głowy, chroniczne zmęczenie, częste infekcje, przesuszona skóra czy obniżone libido. Na szczęście można temu zaradzić, wypróbowując naturalne metody, takie jak refleksologia czy ćwiczenia relaksacyjne oraz włączając do diety organiczne zioła i korzenie, znane jako adaptogeny roślinne. Wyjaśniamy, czym są i jakie jest ich działanie!
Jak działają adaptogeny?
Kortyzol często jest nazywany hormonem starzenia. Jego zła reputacja wynika z faktu, że natura uzbroiła w niego ludzki organizm, by wywoływał u nas mechanizm „walcz lub uciekaj”. Rosnące stężenie kortyzolu powstające w codziennych sytuacjach, które wcale nie wymagają od nas gwałtownych reakcji (szczególnie w postaci fizycznego starcia) pobudza układ nerwowy i nadnercza, automatycznie zmniejszając produkcję wydzielin trawiennych i prowadząc do wzrostu ciśnienia krwi. Prowadzi tow rezultacie do przeciążania i wyczerpywania nadnerczy oraz przyspieszenia procesu starzenia, a co za tym idzie, do wystąpienia wielu poważnych skutków ubocznych, takich jak:
- spadek odporności
- bóle stawów i kręgosłupa
- zespół jelita drażliwego
- choroby autoimmunologiczne
- nowotwory
- zaburzenia snu
- stany lękowe i depresja
Odpowiedzią na stan chronicznego poddenerwowania oraz świetną profilaktyką, chroniącą przed wymienionymi schorzeniami są właśnie adaptogeny. Rośliny te w naturalny sposób normalizują fizjologiczne funkcje organizmu, znacząco wspomagając pracę nadnerczy. Nie blokują przy tym żadnych innych funkcji, a co najważniejsze, mogą być stosowane zarówno jako wsparcie dla osób zdrowych, jak i dla tych, które cierpią już z powodu opisanych zaburzeń lub są osłabione przez czynniki zewnętrzne.
Które rośliny zaliczają się do adaptogenów?
Które rośliny zaliczają się do adaptogenów?
- korzeń żeń-szenia
- bazylia azjatycka
- gotu kola
- ashwagandha
- cytryniec chiński
- różeniec górski
- korzeń astragalusa
- miłorząb japoński
- korzeń lukrecji
Korzeń żeń-szenia
Bazylia azjatycka
Bazylia azjatycka to hinduski eliksir przeciwko starzeniu. Niweluje zmęczenie i stres, regulując poziom hormonów i ciśnienie oraz stabilizując poziom cukru we krwi.
Gotu kola
To zioło, które zaleca Ajurweda, a także naturalna medycyna ludowa. Słynie z tego, że bardzo wspomaga koncentrację i poprawia pamięć. Wykazuje przy tym działanie antydepresyjne i przeciwlękowe. Delikatnie wycisza, ale nie powoduje otępienia czy senności, dlatego świetnie sprawdza się u osób pracujących umysłowo, pod dużą presją.
Ashwagandha
Cytryniec chiński
Różeniec górski
To kolejny silny adaptogen, redukujący stres i zmęczenie po wysiłku fizycznym. Spożywają go rosyjscy kosmonauci, sportowcy i żołnierze, co jest chyba najlepszym dowodem na jego skuteczność. Zawiera salisdroside – substancję, które zmniejsza lęk i spowalnia procesy starzenia. Jednocześnie hamuje wytwarzanie kortyzolu i chroni przed stresem oksydacyjnym. Badania wykazują również pozytywne skutki stosowania różeńca górskiego w leczeniu chorób serca i wątroby oraz świadczą o dużej roli tej rośliny w zapobieganiu utracie pamięci, a nawet… zwalczaniu nadwagi!
Korzeń astragalusa
Nazywany także tragankiem, podnosi odporność i niweluje negatywne skutki stresu. Pomnaża ilość antystresowych komórek w organizmie, dzięki czemu wpływa na zmniejszenie zdolności kortyzolu do wiązania się z receptorami.
Miłorząb japoński
Choć nazwa wskazuje na jego japońskie pochodzenie, w rzeczywistości miłorząb wywodzi się z Chin. Dzięki dużej zawartości flawonoidów i terpenów roślina ta opóźnia procesy starzenia. Wspomaga dotlenianie i odżywianie organizmu, dzięki czemu przyczynia się do poprawy pamięci i koncentracji. Zwiększa też przepustowość naczyń krwionośnych, zapobiegając udarom.
Lukrecja
Korzeń lukrecji chroni grasicę przed uszkodzeniem wywołanym nadmierną ilością kortyzolu. Dodaje energii i zwiększa wytrzymałość, a co najważniejsze – wzmacnia układ odpornościowy. W przeciwieństwie do innych adaptogenów musi być jednak przyjmowany pod kontrolą lekarza.
Adaptogeny gdzie kupić?
Adaptogenów w postaci nieprzetworzonej lub w formie gotowych preparatów farmakologicznych najlepiej szukać w sklepach zielarskich i sprawdzonych aptekach. Nie zaleca się natomiast kupowania ich z niepewnych źródeł. Aby adaptogeny mogły wspierać działanie naszego organizmu i naprawdę chronić nas przed stresem w sposób naturalny, powinny być produkowane z roślin hodowanych w sposób organiczny i mieć jak najmniej przetworzoną postać.