14 listopada – Światowy Dzień Cukrzycy. Historia malowana cukrem
Motto tegorocznych obchodów Światowego Dnia Cukrzycy (World Diabetes Day, WDD) brzmi „Edukacja chroni nasze jutro”. O tym dlaczego ważna jest wiedza o cukrzycy i jej powikłaniach, także wśród rodziny i bliskich osoby chorej, mówi film, który powstał z okazji WDD 2022 w ramach kampanii edukacyjnej „Dłuższe życie z cukrzycą”.
Edukacja chroni nasze jutro
Film pt. „Nie całkiem słodka opowieść o uratowanym sercu” to pierwsze wideo edukacyjne na temat cukrzycy przygotowane techniką malowania cukrem. Opowiada o serdecznej relacji wnuczki i dziadka, który przekazuje dziewczynce miłość do muzyki i udziela jej lekcji gry na skrzypcach. Gdy zaczyna chorować na cukrzycę, dziewczynka z kolei, by pomóc ukochanemu dziadkowi, uczy się czym jest cukrzyca i jak wspierać bliską osobę w codzienności z chorobą. Historia bohaterów filmu uświadamia, że równie ważna jest wiedza o chorobie samego pacjenta, jak i zrozumienie wśród rodziny i znajomych. To właśnie „edukacja może ochronić nasze jutro” – uratować serdeczną relację, ale także serce pacjenta, o które trzeba się szczególnie zatroszczyć przy cukrzycy. Powikłania sercowo-naczyniowe, w tym udary mózgu i zawały serca, są bowiem najgroźniejszymi konsekwencjami cukrzycy. Każdy, u którego cukrzyca została zdiagnozowana lub w którego rodzinie występuje ta choroba powinien mieć świadomość, z jakimi zagrożeniami może się ona wiązać, i wiedzieć co robić, by im zapobiegać.
Świadomy i odpowiedzialny pacjent
Ze względu na specyficzny charakter (potrafi niszczyć organizm powoli i często bez wiedzy chorego), cukrzyca stanowi poważne wyzwanie. Dlatego, jako jedyna choroba niezakaźna, została określona przez Światową Organizację Zdrowia epidemią XXI wieku.
– Mało jest chorób, które, jak cukrzyca, globalnie wpływają na życie pacjenta i wymagają zaangażowania na każdym poziomie życia – mówi prof. dr hab. n. med. Leszek Czupryniak, Kierownik Kliniki Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego – To na pacjencie spoczywa odpowiedzialność za to, jak zadba o swoje zdrowie i przyszłość. Dlatego zarówno on, jak i jego otoczenie, powinien rozumieć czym jest i z czym może wiązać się cukrzyca.
Dzięki tej wiedzy, dostosowaniu trybu życia i odpowiednio dobranemu leczeniu, osoby z cukrzycą mają szansę żyć w dobrym zdrowiu przez długie lata, a przecież – co pokazuje też film pt. „Nie całkiem słodka historia o uratowanym sercu” – nie żyjemy tylko dla siebie, ale także dla naszych bliskich.
Słowa profesora L. Czupryniaka nabierają szczególnego znaczenia zwłaszcza w kontekście statystyk. Wynika z nich bowiem, że co 8 sekund z powodu powikłań cukrzycowych umiera jedna osoba. W Polsce cierpią na cukrzycę blisko 3 miliony osób, a kolejne pięć jest nią zagrożonych. Wśród najczęściej spotykanych czynników ryzyka cukrzycy dominują siedzący tryb życia, niezdrowe nawyki żywieniowe prowadzące do nadwagi i otyłości, palenie papierosów oraz brak aktywności fizycznej. I chociaż teoretycznie na każdy z wymienionych czynników mamy wpływ, te niepokojące statystyki dowodzą, że Polakom ciągle brakuje wiedzy, determinacji i konsekwencji, aby zmienić swoje życie. Dlatego edukacja potrzeba jest wśród osób z różnych pokoleń, by nie tylko skutecznie leczyć, ale też zapobiegać cukrzycy i jej powikłaniom.
Powikłania gorsze niż cukrzyca
Cukrzyca jest chorobą społeczną i może dotknąć każdego. Rozwija się w każdym wieku, zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn. Leczenie polega zazwyczaj na zrozumieniu istoty choroby, redukcji masy ciała, wprowadzeniu zasad prawidłowego odżywiania i aktywności fizycznej oraz regularnemu przyjmowaniu leków przeciwcukrzycowych.
Choć w powszechnym rozumieniu cukrzyca nie zabija, to uważana jest za jedną z najgroźniejszych chorób cywilizacyjnych ze względu na powikłania, dużo bardziej niebezpieczne niż sama choroba. Należą do nich przede wszystkim: choroby sercowo-naczyniowe (osoby z cukrzycą są dwukrotnie częściej niż osoby zdrowe narażone na wystąpienie zawału serca czy udaru mózgu), retinopatia cukrzycową (skutkująca utratą wzroku), nefropatia (powodująca niewydolność nerek), neuropatia (uszkodzenie nerwów obwodowych) i stopa cukrzycowa (prowadząca niekiedy do amputacji kończyn).
„Nie całkiem słodka opowieść o uratowanym sercu” to wideo, które powinna obejrzeć cała rodzina. Narysowana dosłownie cukrem ok. 5-minutowa historia zwraca bowiem uwagę, jak cukrzyca może zmienić codzienność, ale ta zmiana może przynieść też wiele dobrego. Zdrowie i bliskie relacje to jedne z najważniejszych wartości. Dlatego warto wiedzieć jak chronić siebie i bliskich. Edukacja to najlepsza recepta na dziś i jutro. – radzi prof. L. Czupryniak.
Pokaz historii malowanej cukrem pt. „Nie całkiem słodka opowieść o uratowanym sercu”, odbył się podczas wydarzeń organizowanych z okazji Światowego Dnia Cukrzycy, w tym konferencji Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, które jest patronem honorowym kampanii „Dłuższe życie z cukrzycą”, a także Wirtualnej Konferencji mojacukrzyca.org – partnera kampanii. Wideo można obejrzeć na stronie www.dluzszezyciezcukrzyca.pl i FB Dłuższe życie z cukrzycą, a także na stronach internetowych partnerów kampanii.
***
Światowy Dzień Cukrzycy (ang. World Diabetes Day) – międzynarodowe święto, obchodzone 14 listopada każdego roku, w rocznicę urodzin odkrywcy insuliny, Fredericka Bantinga. Zostało ustanowione przez Międzynarodową Federację Diabetologiczną (ang. International Diabetes Federation, IDF) w 1991 roku, w 70. rocznicę odkrycia hormonu (1921). Ideą Światowego Dnia Cukrzycy jest zwiększanie świadomości na temat choroby, czynników ryzyka jej wystąpienia, metod jej zapobiegania i leczenia. Światowe Wydarzenia organizowane tego dnia mają rozpowszechniać wiedzę o cukrzycy, uświadamiać wagę problemu oraz promować edukację diabetologiczną
Ogólnopolska Kampania Edukacyjna „Dłuższe życie z cukrzycą” ma na celu podnoszenie świadomości społecznej na temat cukrzycy, w tym cukrzycy typu 2, która dotyczy 80 proc. chorych na cukrzycę oraz zagrożeń związanych z tą chorobą, ze szczególnym uwzględnieniem powikłań sercowo-naczyniowych. W ramach kampanii realizowane są działania poszerzające wiedzę w zakresie powikłań cukrzycy, poprawy jakości i długości życia chorych, a także akcje profilaktyczne wśród zdrowych osób. Kampania została zainaugurowana przy okazji obchodów Światowego Dnia Cukrzycy w 2016 roku. Jej inicjatorem jest firma Boehringer Ingelheim, a partnerami: Polskie Stowarzyszenie Diabetyków, portal mojacukrzyca.org, Stowarzyszenie Edukacji Diabetologicznej, portal cukrzyca.pl oraz blog Dietolog.pl. Honorowy patronat nad kampanią objęły Polskie Towarzystwo Diabetologiczne i Polskie Towarzystwo Kardiologiczne.