Nie lekceważ pierwszych objawów! Diagnostyka i leczenie jaskry
Jaskra polega na powolnym i nieodwracalnym zaniku nerwu wzrokowego. Jest jedną z podstawowych przyczyn ślepoty na świecie. Pomimo ogromnego postępu w diagnostyce – rozpoznanie jej jest często trudne w początkowym etapie i nierzadko wymaga długoletniej obserwacji. Przypuszcza się, że około 2 proc. osób po 40. roku życia cierpi na jaskrę. Odsetek ten wzrasta wraz z wiekiem. Temat jaskry przybliży specjalista chorób oczu, lek. med. Ewa Anielska.
Poznać jaskrę
Wyróżnia się jaskrę pierwotną otwartego kąta i jaskrę z zamkniętym kątem przesączania. Ta pierwsza rozwija się niepostrzeżenie, często jest wykrywana przypadkowo, np. w trakcie badania przy doborze okularów. Czasem pojawia się szereg niecharakterystycznych objawów, np. łzawienie oczu, światłowstręt, pobolewanie głowy, rzadko ból oczu. Niestety wciąż zdarza się, że jaskra bywa rozpoznawana w momencie znacznego uszkodzenia nerwu wzrokowego lub wręcz w momencie oślepnięcia jednego oka. Dlatego tak ważne są badania profilaktyczne.
Jaskra z zamkniętym kątem przesączania grozi ostrym atakiem jaskry – stanem bezpośrednio grożącym utratą widzenia. Objawia się on typowo silnym bólem oka i głowy, widzeniem za mgłą, czasem utratą widzenia, widzeniem kół tęczowych wokół źródeł światła, nudnościami, wymiotami, pogorszeniem stanu ogólnego pacjenta z zaburzeniami pracy serca, a nawet bólem brzucha. W wyniku ataku jaskry dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia nerwu wzrokowego oraz innych struktur oka, np. soczewki, zwieracza źrenicy. „Zróżnicowanie objawów ostrego ataku jaskry często opóźnia diagnozę. Istotne jest, by powiedzieć o wszystkich objawach lekarzowi. Chory z ostrym atakiem jaskry powinien jak najszybciej trafić do okulisty, nierzadko konieczna jest hospitalizacja” – tłumaczy lek. med. Ewa Anielska, okulista z Centrum Medycznego ENEL-MED.
Przyczyny wystąpienia jaskry nie są znane. Wiadomo, że jak w każdej chorobie, znaczenie ma genetyka. Podwyższone ciśnienie w gałce ocznej jest w chwili obecnej uznawane za najważniejszy czynnik sprzyjający uszkodzeniu jaskrowemu. Pamiętajmy, że ciśnienie w gałce zmienia się w ciągu doby, powinno być w zakresie normy tj. do 21mmHg. Sytuację komplikuje dodatkowo fakt, że czasem pomimo ciśnienia śródgałkowego utrzymującego się w granicach normy, uszkodzenie jaskrowe nadal postępuje – mówimy wtedy o jaskrze z normalnym ciśnieniem, a leczenie, jak w każdym innym wypadku, polega na obniżaniu ciśnienia – do ciśnienia tzw. docelowego, tzn. o wartości, przy której nie ma dalszej progresji choroby.
Diagnostyka jaskry
Diagnostykę jaskry przeprowadza się na podstawie wywiadu, pełnego badania okulistycznego z dnem oczu i badaniem kąta przesączania oraz badań dodatkowych, tj. pole widzenia, HRT, GdX, GCL, OCT RNFL. Warto wspomnieć, że pomimo coraz dokładniejszych badań diagnostycznych, postawienie diagnozy nie zawsze jest łatwe, zwłaszcza w początkowych uszkodzeniach jaskrowych. Wielu pacjentów musi powtarzać badania wg zaleceń lekarza i dopiero progresja zmian pozwala ustalić diagnozę.
Leczenie jaskry
Z pewnością jaskra nie jest chorobą, którą można bagatelizować. W momencie postawienia diagnozy, podejmujemy równocześnie decyzję o leczeniu do końca życia – ze wszystkimi konsekwencjami, np. działaniami niepożądanymi leków. Jaskra jest chorobą nieuleczalną, a jakakolwiek skuteczna terapia ma na celu spowolnienie procesu jaskrowego.
„Jaskry nie można wyleczyć, ale można spowolnić jej postęp. Wdrożenie odpowiedniej i skutecznej terapii „na czas” w znakomitej większości przypadków zapobiega ślepocie. Niestety nie da się w żaden sposób przeciwdziałać wystąpieniu tej choroby. Najważniejsze jest zdiagnozowanie jaskry w jej początkowej fazie, wdrożenie skutecznego leczenia oraz stała kontrola okulistyczna. Stąd tak ważne są regularne badania profilaktyczne” – mówi specjalista z Centrum Medycznego ENEL-MED.
Obecnie leczenie jaskry to:
– leczenie farmakologiczne,
– zabiegi laserowe (iridotomia YAG, SLT, ALT, irydoplastyka, cyklofotokoagulacja endoskopowa),
– zabiegi chirurgiczne (trabekulektomia, kanaloplastyka, iridotomia chirurgiczna, wszczepy implantów filtrujących),
– krioterapia ciała rzęskowego w skrajnych przypadkach.
Wszystkie wspomniane procedury mają na celu obniżenie i stabilizację ciśnienia śródgałkowego.
U mojej mamy podczas rutynowego badania stwierdzono jaskrę.Dal pewnosci wykonano szereg innych badań i niestety potwierdzono wcześniejszą diagnozę. Podobno to choroba dziedziczna.:(.
Dobrze wiedzieć! Mój dziadek miał jaskrę…
Faktycznie wykrycie jaskry bywa przypadkowe. Tak było u mojej mamy. Kontrolna wizyta u okulisty i diagnoza. Krople obniżające ciśnienie śródgałkowe będzie wpuszczać chyba już do końca życia.
Jaskra to poważna choroba oczu. Mnie dotknęła inna choroba oka. Odwarstwiła mi się siatkówka. Przeszłam dwie poważne operacje. Przed operacją zaniewidziałam z tego powodu całkowicie na prawe oko. Po operacjach, po wszczepieniu sztucznej soczewki, siatkówka się przyłożyła. Ale widzę słabo, całkiem z bliska. Na dal nie widzę nic, no i do czytania , czy tv, to oko już się nie nadaje. Zostało mi lewe, które też leczę.
Bardzo nie ciekawa powoduje utratę wzroku ,a leczenie nie ciekawe a rokowania jeszcze gorsze zaćmie to chociaż efekt jet po operacji tu nie ma nic.Krople obniżające ciśnienie w oku ,laser iiiii tu wszystko dostępne na NFZ,Jedyna rzecz pozytywna jaką można sobie wziąć z leczenia jaskry uboczne efekt długich rzęs.Czy generyczna nikt u mnie w rodzinie nie miał jaskry ja ją mam. Hm ale i mam ładne długie rzęsy.